Akcja społeczno-edukacyjna Żonkile w Lublinie
19 kwietnia przypada rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim – największego zbrojnego zrywu Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszego powstania miejskiego w okupowanej Europie. Tego dnia Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN zorganizowało corocznie akcję społeczno-edukacyjną Żonkile.
W 2023 roku obchodziliśmy 80. rocznicę powstania. Z tej okazji Akcja Żonkile miała miejsce nie tylko w Warszawie, ale również w pięciu innych polskich miastach — jednym z nich jest Lublin. Ośrodek Brama Grodzka - Teatr NN
był partnerem tego wydarzenia.
19 kwietnia w Lublinie
W ramach akcji Żonkile, 19 kwietnia na ulicach Lublina wolontariusze i wolontariuszki informowali przechodniów o tragicznych wydarzeniach z 1943 roku oraz wręczali papierowe żonkile – symbol pamięci o powstaniu w getcie warszawskim.
Tego dnia, na Krakowskim Przedmieściu 64 (wejście do Banku PKO S.A.) w ramach projektu "Listy do Henia", odbyła się także akcja pisania listów do Henia Żytomirskiego - żydowskiego chłopca, który zginął w czasie II wojny światowej, dzieląc los 43 tysięcy lubelskich Żydów.
Działaniu towarzyszył spacer edukacyjny szlakiem miejsc związanych z życiem Henia.
Dlaczego żonkile?
Ostatni przywódca Żydowskiej Organizacji Bojowej, Marek Edelman, który przeżył likwidację getta, przez lata pielęgnował pamięć o wydarzeniach z 1943 roku. Do końca życia w rocznicę powstania przychodził pod Pomnik Bohaterów Getta, by oddać hołd poległym towarzyszom. Wraz z nim przychodziło coraz więcej ludzi z żółtymi kwiatami.
– Żółty żonkil jest symbolem zbiorowej pamięci. My wszyscy, którzy chcieliśmy pamiętać, zanosiliśmy na Muranów żonkile – powiedziała Paula Sawicka, psycholożka, była nauczycielka akademicka, związana z opozycją demokratyczną. Wspólnie z Markiem Edelmanem napisała książkę „I była miłość w getcie".
Akcji od początku towarzyszy hasło „Łączy nas pamięć", które podkreśla siłę wspólnoty, znaczenie solidarności, potrzebę dialogu ponad podziałami. Głęboko wierzymy, że pamięć o przeszłości jest jedną z nadrzędnych wartości, które nas jednoczą i nadają nam wspólną tożsamość – niezależnie od światopoglądu czy sympatii politycznych.
Media o wydarzeniu
Żonkile dla powstańców warszawskiego getta. Pierwsza taka akcja w Lublinie