Muzeum POLIN co roku organizuje akcję społeczno-edukacyjną Żonkile, upamiętniającą powstańców w getcie warszawskim. W 2023 roku czeka nas wyjątkowa, bo 80., rocznica wybuchu powstania. Z tej okazji organizatorzy chcą zaprosić wolontariuszki i wolontariuszy także spoza Warszawy, którzy na ulicach pięciu miast będą informować przechodniów o tragicznych wydarzeniach z 1943 roku, wręczając im papierowe żonkile – symbol pamięci o powstaniu. Jednym z tych miast jest Lublin.
The symbolic “eternal lamp” – one of the last pre-war street lamps in Lublin.
W czasie likwidacji getta na Podzamczu, w marcu 1942 roku około stu dzieci z żydowskiej ochronki przy ul. Grodzkiej 11 zostało wywiezionych samochodami ciężarowymi przez niemiecką policję bezpieczeństwa na teren nieczynnej kopalni piasku w dzielnicy Tatary, gdzie je zastrzelono. Zginęły wtedy także trzy opiekunki: Anna Taubenfeld, Chana Kuperberg i panna Rechtman, które nie chciały opuścić dzieci.
Miejsce egzekucji dzieci z ochronki i ich opiekunek jest jednym z elementów Szlaku Pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady", w ramach którego oznakowano miejsca związane z zagładą przedwojennej społeczności żydowskiej Lublina. W miejscu śmierci dzieci ustawiono dwie betonowe płyty z informacją o wydarzeniach związanych z likwidacją ochronki z ul. Grodzkiej 11.
W 80. rocznicę likwidacji ochronki Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN" zaprosił mieszkańców i mieszkanki Lublina do wspólnego upamiętnienia niewinnych ofiar Zagłady poprzez uczestnictwo w Marszu Pamięci.
70. ROCZNICA LIKWIDACJI LUBELSKIEGO GETTA
W nocy z 16 na 17 marca 1942 roku rozpoczęła się likwidacja getta na lubelskim Podzamczu. Wówczas odszedł pierwszy, liczący 1,4 tys. osób transport do obozu zagłady w Bełżcu. Do połowy kwietnia 1942 roku wysłano tam około 28 tys. Żydów. Datę 16 marca uznaje się za początek akcji Reinhardt – zagłady Żydów w Generalnym Gubernatorstwie.
16 marca 2012 roku, w ramach 70. rocznicy likwidacji getta na Podzamczu, odbyło się zorganizowane przez Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” Misterium Światła i Ciemności. Przez cały dzień na Placu Zamkowym odczytywane były nazwiska mieszkańców getta w oparciu o zachowaną listę 4500 nazwisk. Kulminacja nastąpiła w chwili, kiedy na krótki czas wygaszone zostały światła na terenie nieistniejącej dzielnicy żydowskiej.
W dniu 17 marca 2012 roku o godzinie 18.00 w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” odbyło się wydarzenie artystyczne Misterium Pamięci Ocalone Losy.
Misterium Pamięci "Pamięć Sprawiedliwych - Pamięć Światła" stanowiło zakończenie projektu "Światła w Ciemności - Sprawiedliwi wśród Narodów Świata" i było połączone z promocją książki „Światła w Ciemności – Sprawiedliwi wśród Narodów Świata”.
60. rocznica rozpoczęcia likwidacji lubelskiego getta na Podzamczu
W nocy z 16 na 17 marca 1942 roku rozpoczęła się likwidacja getta na lubelskim Podzamczu. Wówczas odszedł pierwszy, liczący 1,4 tys. osób transport do obozu zagłady w Bełżcu. Do połowy kwietnia 1942 roku wysłano tam około 28 tys. Żydów. Datę 16 marca uznaje się za początek akcji Reinhardt – zagłady Żydów w Generalnym Gubernatorstwie.
W marcu 2002 roku, w 60. rocznicę początku likwidacji lubelskiego getta Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” zorganizował po raz pierwszy Misterium Światła i Ciemności. Wydarzenie było połączone z projektem „Listy do Getta".
Misterium "Poemat o miejscu" zaprezentowane podczas II Kongresu Kultury Chrześcijańskiej odbywającego się w Lublinie we wrześniu 2004 roku.
Przedsięwzięcie Misterium "Poemat o Miejscu" było kolejną, podjętą przez Ośrodek “Brama Grodzka - Teatr NN” próbą tworzenia języka artystycznego z wykorzystaniem zastanej przestrzeni miasta oraz istniejącej infrastruktury i możliwości technicznych jakie ona niesie.
Lublin był kiedyś częścią wielokulturowego pogranicza leżącego między Wschodem i Zachodem. Przez setki lat w mieście żyły obok siebie dwie duże społeczności: polska i żydowska. II wojna światowa zniszczyła ten świat. We 2000 roku w ramach I Kongresu Kultury Chrześcijańskiej Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" zorganizował Misterium Pamięci „Jedna Ziemia – Dwie Świątynie”. W swojej wymowie nawiązywało ono do historii miejsca, w którym znajduje się Brama Grodzka -siedziba Ośrodka oraz do symbolicznej topografii przestrzeni wokół Bramy.
Jedną z charakterystycznych cech artystyczno-animatorskich przedsięwzięć Ośrodka "Brama Grodzka - Teatr NN" jest to, że dzieją się one w otwartych przestrzeniach miasta. Miasto jest doskonałą sceną do takich wydarzeń, tworząc dla nich naturalną scenografię. W wielu z tych działań chodziło o wydobycie z przestrzeni miasta – naznaczonej konkretnymi zdarzeniami – jej ukrytych czy też zapomnianych znaczeń.
Dziesięć lat temu w roku 1998 Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" rozpoczął rejestrowanie wspomnień mieszkańców Lublina.
W czasie likwidacji getta na Podzamczu, w marcu 1942 roku około stu dzieci z żydowskiej ochronki przy ul. Grodzkiej 11 zostało wywiezionych samochodami ciężarowymi przez niemiecką policję bezpieczeństwa na teren nieczynnej kopalni piasku w dzielnicy Tatary, gdzie je zastrzelono. Zginęły wtedy także trzy opiekunki: Anna Taubenfeld, Chana Kuperberg i panna Rechtman, które nie chciały opuścić dzieci.
Miejsce egzekucji dzieci z ochronki i ich opiekunek jest jednym z elementów Szlaku Pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady", w ramach którego oznakowano miejsca związane z zagładą przedwojennej społeczności żydowskiej Lublina. W miejscu śmierci dzieci ustawiono dwie betonowe płyty z informacją o wydarzeniach związanych z likwidacją ochronki z ul. Grodzkiej 11.
W 78. rocznicę likwidacji ochronki ze względów na sytuację epidemiczną Covid-19 Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN" zaprosił mieszkańców i mieszkanki Lublina do upamiętnienia niewinnych ofiar Zagłady indywidualnie, a wydarzenie zostało przeniesione w przestrzeń Internetu.
Dzień Pamięci o Holokauście i przeciwdziałaniu zbrodniom przeciwko ludzkości został ustanowiony w 2004 r. i jest obchodzony w rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim. W 2005 roku Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" zainicjował projekt "Listy do Henia". Jednym z jego elementów jest wysyłanie przez młodzież listów do Henia Żytomirskiego, żydowskiego 10-latka, który zginął prawdopodobnie w obozie koncentracyjnym na Majdanku.
W 2020 roku, w związku z panującą pandemią COVID-19 wydarzenia zostały przeniesione w przestrzeń Internetu.
W czasie pierwszej lipcowej pełni księżyca ulice Lublina przemierzał czechowiczowski Wędrowiec. W tym roku już po raz osiemnasty mieszkańcy miasta podążyli jego śladami, kierując się słowami „Poematu o mieście Lublinie”.
Ten rok dla Lublina był przełomowy. Stał się miejscem szczególnie ważnym na mapie świata. To tutaj swoje kroki skierowali uchodźcy ze wschodu (z Syrii, Afganistanu, Ukrainy...). Chcemy poprosić dawnych i nowych mieszkańców, aby pokazali jeden dzień ze swojego życia.
Цей рік був для Любліна переломним. Місто стало особливо важливим на мапі світу. Це сюди спрямували свої кроки біженці зі сходу (із Сирії, Афганістану, України...). Ми хочемо попросити старожилів і новоселів показати один день зі свого життя.
Z okazji setnej rocznicy urodzin Julii Hartwig Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” we współpracy z Miastem Lublin, instytucjami i osobami prywatnymi zrealizował szereg działań mających na celu uczczenie poetki oraz przypomnienie jej związków z Lublinem.
Pierwsza odsłona wydarzeń odbyła się na przełomie maja i czerwca.
W 2021 roku obchodzimy setną rocznicę urodzin Julii Hartwig, jednej z najwybitniejszych współczesnych polskich poetek, a także pisarki, eseistki, tłumaczki z języka francuskiego i angielskiego, autorki wstępów do albumów fotograficznych Edwarda Hartwiga. Poetka miała w dorobku blisko 30 tomów wierszy, była autorką szkiców, felietonów, poematów prozą, monografii pisarzy i poetów, z których za najważniejszą uważa się monografię poświęconą Guillaume Apollinaire'owi.
Z okazji setnej rocznicy urodzin Julii Hartwig Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” we współpracy z Miastem Lublin, instytucjami i osobami prywatnymi zaplanował szereg działań mających na celu uczczenie poetki oraz przypomnienie jej związków z Lublinem.
Konkurs Skarby Kultury Przestrzeni jest realizowany przez Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" w ramach Forum Kultury Przestrzeni we współpracy z Fundację Krajobrazy, Miejską Biblioteką Publiczną i Instytutem Architektury Krajobrazu KUL.
Jedną z charakterystycznych cech wielu artystyczno-animatorskich przedsięwzięć ośrodka jest to, że dzieją się one w otwartych przestrzeniach miasta. Jest ono doskonałą sceną do takich wydarzeń, tworząc dla nich naturalną scenografię. W wielu z tych działań chodziło o wydobycie z przestrzeni miasta – naznaczonej konkretnymi zdarzeniami – jej ukrytych czy też zapomnianych znaczeń.
