W 1578 roku doszło do wydarzenia, które na zawsze miało zmienić oblicze Lublina. Zgodnie z decyzją króla Stefana Batorego powołany zostaje Trybunał Koronny - najwyższa instancja sądownictwa szlacheckiego przejmująca od monarchy część jego kompetencji w tym zakresie. Po latach prób doszło do ustanowienia instytucji, mającej w założeniu udrożnić sądownictwo Rzeczypospolitej przekazując jednocześnie szlachcie istotną władzę, dodatkowo wzmacniająca jej podmiotowość. Jako miejsca obrad wybrano Piotrków (od tego faktu dzisiaj zwany Trybunalskim) i właśnie Lublin. Lata funkcjonowania Trybunału w Lublinie na zawsze zmieniły charakter miasta - z prężnego ośrodka kultury mieszczańskiej w ostoję kultury szlacheckiej. Od tego momentu Lublin mocno związał się z losami stanu szlacheckiego święcąc sukcesy w czasach gdy szlachta na pierwszym miejscu stawiała dobro kraju i podupadając razem z postępującą oligarchizacją, nepotyzmem i korupcją wewnątrz stanu rycerskiego. Portal ten jest jak próba zerknięcia przez dziurkę od klucza w tamte barwne i burzliwe czasy. Czasy Lublina Trybunalskiego.
W 1578 roku doszło do wydarzenia, które na zawsze miało zmienić oblicze Lublina. Zgodnie z decyzją króla Stefana Batorego powołany zostaje Trybunał Koronny - najwyższa instancja sądownictwa szlacheckiego przejmująca od monarchy część jego kompetencji w tym zakresie. Po latach prób doszło do ustanowienia instytucji, mającej w założeniu udrożnić sądownictwo Rzeczypospolitej przekazując jednocześnie szlachcie istotną władzę, dodatkowo wzmacniająca jej podmiotowość. Jako miejsca obrad wybrano Piotrków (od tego faktu dzisiaj zwany Trybunalskim) i właśnie Lublin. Lata funkcjonowania Trybunału w Lublinie na zawsze zmieniły charakter miasta - z prężnego ośrodka kultury mieszczańskiej w ostoję kultury szlacheckiej. Od tego momentu Lublin mocno związał się z losami stanu szlacheckiego święcąc sukcesy w czasach gdy szlachta na pierwszym miejscu stawiała dobro kraju i podupadając razem z postępującą oligarchizacją, nepotyzmem i korupcją wewnątrz stanu rycerskiego. Portal ten jest jak próba zerknięcia przez dziurkę od klucza w tamte barwne i burzliwe czasy. Czasy Lublina Trybunalskiego.
Historia Trybunału Koronnego w Lublinie zaczyna się w 1578 roku (pierwsze posiedzenie lubelskiej kadencji Trybunału zaczęło się w 1579), kończy zaś formalnie w 1794 (po 22 lipca 1792 Trybunał nie zebrał się ani razu), rok przed ostatecznym upadkiem Rzeczypospolitej i początkiem trwającego 123 lata okresu zaborów. Trybunał stanowił najważniejszy sąd szlachty, ale był także czymś więcej. Tak jak diabeł z legendy zostawił wypalony ślad swojej ręki na sędziowskim stole, tak Trybunał zostawił trwały ślad na każdym aspekcie życia miasta. Ściągał w jego bramy możnych i wpływowych, którzy tutaj brali udział w sądach i uczestniczyli w wydawanych przez Marszałków Trybunalskich bankietach. Przez pół roku wszystko w mieście kręciło się wokół Trybunału i jemu było podporządkowane.