Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

„I takśmy przeżyli tę wojnę” - Janina Matysiak - fragment relacji świadka historii WideoTekst

udostępnienie online najcenniejszych zasobów, rodzina, bandy rabunkowe, życie codzienne w czasie okupacji, żołnierze niemieccy, zwierzęta gospodarskie „I takśmy przeżyli tę wojnę” A siostra, będzie dziewiętnaście [lat] we wrześniu, ostatniego września, jak umarła. Dziewiętnaście lat będzie. Ona koso kosiła tak, jak chłopisko. To była kobić. Wypracowane śmy byli wszystkie. A tu mieliśmy wieprzka, i bandyty przyszły do nas za wieprzkiem, bo chodziły. I partyzanty jeździły. To partyzant przyszed, to wołał chleba, czy coś. A bandyt, to kraść. No i mieliśmy konia...

Czytaj więcej

Ukrywaliśmy się w debrach razem z naszymi zwierzętami - Leokadia Dąbczak - fragment relacji świadka historii AudioTekst

W to wyzwolenie Niemcy zaczęli tak nad ranem, w nocy, zaczęli zjeżdżać tutaj, wojsko niemieckie. I rano słońce wschodziło tak różowo, a Niemiec przyszedł na podwórko i tłumaczy nam. Wiedzieliśmy o co chodzi, że trzeba uciekać. Bo będą „bu, bu, bu” i że będzie się palić, żeby stąd uciekać. No a gdzie uciekać? A ojciec, ponieważ było już mówione, że ten front tam przychodzi, to już sobie kupił prosiątko, bo mówi, jak już Niemcy pójdą, no to sobie uhodujemy, bo...

Czytaj więcej

Dostaliśmy prosiaka w worku - Ryszard Bujalski - fragment relacji świadka historii WideoTekst

udostępnienie online najcenniejszych zasobów, pan Michler, zwierzęta gospodarskie, pomoc 14. Dostaliśmy prosiaka w worku Mieliśmy tylko krowy i prosiaka. Z prosiakiem, to opowiem taką ciekawą historię - szliśmy z Jamek do Białostoku, a z Białostoku jechał daleki kuzyn, pan Michler. Zatrzymał się i pyta się, jak my żyjemy po powrocie, po ucieczce. Mama mówi: „Wie pan, największy kłopot mamy w tym, że mamy wszystko - krowa jest, tylko nie ma prosiaka. A można byłoby go wykarmić, i nie ma za...

Czytaj więcej

Okupacja – Zdzisław Latos – fragment relacji świadka historii Tekst

wojna światowa ; okupacja hitlerowska ; strach ; kontyngenty ; współpraca z Niemcami ; jedzenie ; pożywienie ; życie codzienne ; zwierzęta gospodarskie ; represje niemieckie ; niepewność jutra ; Niemcy ; kolaboracja ; okupacja niemiecka Okupacja Okupacja to strach, strach, strach i ciągle strach. Gdy ojciec pojechał do miasta jakąś sprawę załatwiać, czy z kontyngentem, czy wywózka drzewa dla Niemców do stacji kolejowej, to ciągle wyglądaliśmy przez okno, czy wraca, bo naokrągło były aresztowania różnego rodzaju. Mama mnie nauczyła...

Czytaj więcej

Pszczoły dają się lubić - Ignacy Olech - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Pszczelarstwo traktuję jako hobby. Jestem amatorem, nie czuję się zawodowcem w tej dziedzinie, aczkolwiek bardzo polubiłem pszczoły. Te stworzenia naprawdę dają się lubić, zwłaszcza jak ktoś lubi inne zwierzęta, na przykład koty czy konie. Pochodzę z rodziny, gdzie hodowane były konie. Pamiętam, że kiedyś zachorowała klacz. Na wsi wtedy nie było rozwiniętej weterynarii, był tylko taki domorosły weterynarz. Próbował ratować tę klacz, sytuacja była już krytyczna i wydawało się, że zwierzę padnie. Nic nie pomagało. Ojciec wtedy wyszedł z domu,...

Czytaj więcej

Uroki na zwierzęta - Jadwiga Karaś - fragment relacji świadka historii Tekst

Karczmiska Drugie, magia, urok, złe spojrzenie, zwierzęta, oczy Uroki na zwierzeta Nawet złe tak, bo ktoś ma złe oczy to właśnie, i koń nie chciał pójść bo ktoś go zobaczył i świnia potrafiła zdechnąć bo, bo ktoś go, sąsiad jakiś przyszedł i zajrzał do, do obory i spojrzał. I to to mówiu że ma złe oczy. I i ma jakąś taką moc że zaszkodzi właśnie. [...] I to właśnie byli, były takie starsze babki które odczyniały te uroki.

Czytaj więcej

Nasze gospodarstwo - Janina Cięszczyk - fragment relacji świadka historii WideoTekst

U nas też dom był pobudowany, ale u nas, to był w 1945 roku dom pobudowany, a w 1947 już żeśmy mieszkali. To już tatuś pobudował taki dom, że trzy mieszkań było, już taki pod eternitem, już eternit kupił w Lublinie, sprowadził. Ten dom do tej pory stoi. Potem było dwa konie, był czas, że było dwa konie w domu. Wcześniej, to taki sąsiad krowy pasł u nas, mamusia mleko dawała, chleb, i taka dziewczyna u nas krowy pasła, bo...

Czytaj więcej

Moje obowiązki - Józef Wiśniewski - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Rygor był obowiązkowy. Na przykład do mojego zadania było zaopatrzenie domu w węgiel i w drewno. Przed piecem była taka skrzynka na węgiel. I ta skrzynka musiała być zawsze zapełniona węglem i drugie wiadro musiało stać przy drzwiach. To było moje zadanie. Zajmowanie się porządkiem w komórce. Wiele rzeczy się robiło, które matka nakazywała. A chcę powiedzieć, że w tym czasie, kiedy ja ten węgiel na hałdzie zbierałem, to miałem dziewięć lat. Babcia, dzięki której żeśmy okupację przetrwali, miała jedną...

Czytaj więcej

Trzymaliśmy kury, kaczki, króliki i dzięki temu było co jeść - Andrzej Kilarski - fragment relacji świadka historii WideoTekst

W tym miejscu, gdzie żeśmy mieszkali to był jeszcze tak zwany dozorca, który dbał o porządek w tej całej posesji, to znaczy chodziło o zamiatanie całej ulicy, żeby był porządek, bo konie brudziły normalnie. To w pewnym momencie dowiedziałem się, byłem pętakiem, że jego zabrali do szpitala. Jak się później okazało zachorował na tyfus, no i przy okazji prawdopodobnie i ja zachorowałem. Tylko, że ja miałem całkiem lepszą opiekę jak on. Tak że on zginął, a czworo dzieci miał, to...

Czytaj więcej