Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

„Nie sądziłem, że będziemy rządzić” - Andrzej Sokołowski - fragment relacji świadka historii Tekst

współczesność, „Solidarność”, wybory czerwcowe 1989, Czesław Kiszczak, transformacja, przełom 1989 roku, przemiany po 1989 roku, Adam Michnik, Leszek Balcerowicz, reforma Balcerowicza, reformy gospodarcze Nie sądziłem, że będziemy rządzić Wybory, jak to wybory – wygraliśmy to, co chcieliśmy wygrać. Osobiście byłem pewny, że my wygramy. Nie przychodziło nam nawet na myśl, że my będziemy rządzić. Naprawdę, wtedy to nikomu nawet do głowy nie przychodziło, że my w pewnym momencie musimy przejąć władzę i że to tak się ułoży. [Szansa, którą dostała...

Czytaj więcej

Gdybym wiedział, jak zrobić to lepiej niż Balcerowicz, to pewnie bym był na jego miejscu - Andrzej Kurowski - fragment relacji świadka historii Tekst

roku, PRL, współczesność, Lublin, przemiany ekonomiczne i społeczne, reformy, reforma Balcerowicza, Leszek Balcerowicz, Mieczysław Rakowski, Mieczysław Wilczek, rozwój państwa, Rotary Club Lublin, Unia Europejska, UE, 10 lat Polski w Unii Europejskiej, 25 lat przemian w Polsce, pozytywne skutki reform Gdybym wiedział, jak zrobić to lepiej niż Balcerowicz, to pewnie bym był na jego miejscu Gdybym wiedział, jak zrobić to lepiej niż Leszek Balcerowicz, to pewnie bym był na jego miejscu. On przeprowadził reformy, moim zdaniem, dobrze, bo wziął się za...

Czytaj więcej

„Uczestniczyłam w tworzeniu historii” - Teresa Liszcz - fragment relacji świadka historii Tekst

reforma Balcerowicza, reformy gospodarcze „Uczestniczyłam w tworzeniu historii” Wsparcie ze strony ludzi w czasie kampanii wyborczej było naprawdę niesamowite, ten entuzjazm. Potem w Sejmie była sama radość. W Sejmie kontraktowym miałam poczucie, że uczestniczyłam w tworzeniu historii, to uskrzydlało, nie czułam zmęczenia. Pracowałam w różnych, trudnych komisjach, byłam między innymi w komisji nadzwyczajnej Andrzeja Zawiślaka, gdzie były przygotowywane podstawy prawne reformy ekonomiczne [Leszka] Balcerowicza, pakiet jedenastu ustaw, które zostały uchwalone chyba na 29 grudnia. Potem byłam jeszcze w trzech kadencjach...

Czytaj więcej

Nagle zupełnie inny świat - Małgorzata Bielecka-Hołda - fragment relacji świadka historii Tekst

Kolejki przed sklepami nie zniknęły jak ręką odjął zaraz po wyborach czerwcowych, ale natychmiast po wprowadzeniu reform [Leszka] Balcerowicza. Ceny poszły nagle do góry i nagle człowiek mógł wszędzie kupić szynkę. Pamiętam, że w grudniu 1989 roku moja córka była w szpitalu i strasznie chciała wracać na Świętego Mikołaja do domu. Chciałam jej zrobić niespodziankę i kupić telewizor, bo stary wtedy już ostatecznie się zepsuł. Wymagało to z mojej strony nie lada przedsiębiorczości. Udało się, ale było niezmiernie trudne. Trzeba...

Czytaj więcej

Hiperinflacja - Andrzej Sokołowski - fragment relacji świadka historii Tekst

Prowadziłem mały sklepik-warzywniak, z siostrą. Było tak, że dzisiaj zarobiłem jakieś tam pieniądze, [z których] dwadzieścia czy ileś procent [mógłbym] odłożyć jako swój zarobek, a z resztą trzeba było jechać na giełdę i kupić nowy towar. Okazywało się, że na drugi [dzień] z tymi pieniędzmi nie było po co jechać, bo już tego towaru połowę się kupowało. Za te pieniądze nie było można już nic właściwie kupić. Myśmy wtedy naprawdę dobrze zarabiali, ale już wtedy było wiadomo, że coś trzeba...

Czytaj więcej

System się sypie – zwiastuny Okrągłego Stołu - Maciej Sobieraj - fragment relacji świadka historii Tekst

Obserwowałem strajki, które były w 1988 roku. Widziałem, że system się sypie (już pierestrojka w Związku Radzieckim była powiewem czegoś nowego), że raczej do doktryny [Leonida] Breżniewa – ograniczonej suwerenności – powrotu nie ma. Ale oczywiście reżim cały czas był. Jako historyk zdawałem sobie sprawę, że zdobytego ustroju socjalistycznego pokojowo nie oddadzą. Poza tym strajki, które wybuchały w 1988 roku, nie do końca były sukcesem „Solidarności”. Z drugiej strony słuchałem zachodnich radiostacji, czytało się prasę. Nawet w tej wydawanej oficjalnie...

Czytaj więcej

Skutki reform Balcerowicza - Maciej Sobieraj - fragment relacji świadka historii Tekst

Osobiście wielkich złudzeń nie miałem, natomiast liczyłem, że transformacja będzie miała jednak troszkę inny przebieg. Słuchałem [ostatnio] dyskusji byłego jezuity [Stanisława] Obirka i jeszcze jednego profesora, którzy się zachwycali (i słusznie) książką [Karola] Modzelewskiego, który był i jest totalnym krytykiem reformy [Leszka] Balcerowicza. [Uważali jak Modzelewski], że Balcerowicz, wytrzaśnięty przez Waldemara Kuczyńskiego, pozwolił na radykalną reformę gospodarki socjalistycznej i przestawienie gospodarki na gospodarkę rynkową, ale nie wziął pod uwagę, jakie wielkie koszty społeczne zostały wtedy poniesione. Czy model ewolucyjny byłby...

Czytaj więcej

Wybory czerwcowe śledziłem z zagranicy - Kazimierz Goebel - fragment relacji świadka historii Tekst

Pierwszych wyborów byłem bardzo ciekaw, ale niestety znowu miałem konferencję naukową w Marsylii i oglądałem tylko relację w telewizji. Zainteresowani byli również ludzie z zagranicy, obserwowali co się dzieje w Polsce. Jest taki profesor amerykański w mojej dziedzinie, starszy ode mnie, emerytowany, nazywa się Felix Browder. Oglądałem telewizję właśnie z nim. Był bardzo podniecony, dużo ludzi było zainteresowanych tym co się dzieje. Niestety nie głosowałem, bo mnie po prostu nie było. Nie mniej jednak wśród uczestników konferencji było duże zaciekawienie,...

Czytaj więcej

Balcerowicz miał nad sobą parasol „Solidarności” - Kazimierz Grelak - fragment relacji świadka historii Tekst

Leszek Balcerowicz zrobił reformę na wzór poprzednich reform komunistycznych, tylko z jednym podstawowym zastrzeżeniem – miał nad sobą parasol „Solidarności”. O ile poprzedni reformatorzy mieli potem bunty robotnicze i tak dalej, to on miał parasol nad sobą, który go ochraniał i nie dopuszczał do strajków i buntów. Gdyby nie to, tej reformy by nie zrobił. Było przecież obcięcie płac: płace w dół a ceny w górę – takie reformy komuniści już dawno robili.

Czytaj więcej

Zapomniane „mrówki” „Solidarności” - Teresa Liszcz - fragment relacji świadka historii Tekst

Program społeczny Jacka Kuronia okazał się za słaby jako przeciwwaga dla szokowej terapii [Leszka] Balcerowicza. Jacek Kuroń był sympatycznym showmanem – rozlewał zupę, pięknie przemawiał, bratał się z ludźmi, herbatką częstował, róże rozdawał. Był ciepły, miły, miał talent gawędziarski i pewnie dużo współczucia dla biednych. Ale partnerem dla Balcerowicza nie był. A poza tym tam, gdzie chodziło o pieniądze z budżetu, tam się kończyło współczucie i polityka społeczna. Klasycznym przykładem cynicznego gracza był Jan Lityński, który odgrywał polityka społecznego, a...

Czytaj więcej

Skończyły się emocje i odwaga a zaczęła się prawdziwa gospodarka - Marta Kliczka - fragment relacji świadka historii Tekst

Kiedy [Tadeusz] Mazowiecki powołał [na ministra finansów Leszka] Balcerowicza, wydaje mi się, że był to chyba jedyny odpowiedni moment, żeby w takiej biedzie Balcerowicz zmusił ludzi do innej gospodarki. Był oczywiście przez pewnych ludzi bardzo źle oceniany. To był jednak wielki sukces tamtego rządu. Postawienie gospodarki polskiej, w tamtych realiach zawdzięczamy Mazowieckiemu i Balcerowiczowi. Skończyły się emocje i odwaga a zaczęła się prawdziwa gospodarka. To był ogromny krok na przód. Gdyby nie ci panowie, to byśmy wszystko stracili, gdyby ten...

Czytaj więcej

Reforma Balcerowicza uratowała moją rodzinę - Jerzy Bartmiński - fragment relacji świadka historii Tekst

To, że Balcerowiczowi się udało, to nawet powiedziałem parę razy głośno także i na spotkaniu z Balcerowiczem kiedyś w Przemyślu, że ja jestem wdzięczny Balcerowiczowi za to radykalne cięcie, które przeprowadził. To tutaj powiem coś takiego, co osobiście bardzo mnie dotknęło - otóż, pracując jako profesor uniwersytetu już długie lata zarabiałem ile zarabiałem, teraz też nie zarabiam zbyt dużo, ale wtedy zarabiałem kwotę, która była śmieszna w przeliczeniu na dolary. I moje dzieci które już zyskały samodzielność planowały ucieczkę za...

Czytaj więcej