Wydarzenia specjalne
Zjazd Lublinerów 2023. Ceremonia otwarcia
Oficjalna inauguracja Zjazdu Lublinerów w 2023 odbędzie się 2 lipca 2023 roku w Wirydarzu Centrum Kultury w Lublinie. Będzie to już trzecie międzynarodowe spotkanie żydowskich mieszkańców miasta i ich potomków. Pierwszy Zjazd odbył się w 1947 roku. Kolejny zorganizowany został dopiero siedemdziesiąt lat później z inicjatywy Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”. W 2023 roku spotykamy się po raz kolejny, a motywem przewodnim Zjazdu będą opowieści rodzinne.
W ceremonii otwarcia udział wezmą goście z Polski i zagranicy. W programie przewidziano także lekki poczęstunek oraz koncert zespołu Się Gra.
Niedziela, 2 lipca, godz.18:00–21:00 Prowadzenie ceremonii Tal Schwartz
Miejsce: Wirydarz Centrum Kultury w Lublinie, ul. Peowiaków 12
Przekazanie medalu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Marii i Stanisława Jabłońskich do Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” przez wnuczkę Janinę Żak-Krasucki
Podczas spotkania Janina Żak-Krasucki przedstawi losy swoich Dziadków oraz historię przyjaźni z Ocaloną Rose Lipszyc.
W czasie II wojny światowej Stanisław i Maria Jabłońscy prowadzili gospodarstwo we wsi Nowiny k. Lublina. Pewnego dnia przyszła do nich Rózia Handelsman – znajoma żydowska dziewczynka, której udało się uciec z transportu do obozu Zagłady. Stanisław przekazał jej oraz jej ciotce metryki chrztu swoich córek. Na podstawie fałszywych dokumentów obie kobiety wyjechały na roboty przymusowe do Niemiec jako Polki. Do końca wojny Jabłońscy utrzymywali kontakt korespondencyjny z rzekomymi córkami, dzięki czemu udało im się ukryć prawdziwą tożsamość i doczekać wyzwolenia.
W 2019 roku na wniosek Rose Lipszyc (z d. Rózia Handelsman) Instytut Yad Vashem w Jerozolimie przyznał pośmiertnie tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata dla Marii i Stanisława Jabłońskich. Medal, który odebrała wnuczka Janina Żak podczas ceremonii w Warszawie w 2022 roku, zostanie przekazany do Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”.
Od 2000 roku Ośrodek w swoich działaniach artystyczno-edukacyjno-dokumentacyjnych podejmuje temat Sprawiedliwych w kontekście relacji polsko-żydowskich w czasie II wojny światowej oraz lokalnej pamięci.
Poniedziałek, 3 lipca, godz. 11:00–12:30 Prowadzenie Dominika Majuk
Miejsce: Sala Czarna, Brama Grodzka, ul. Grodzka 21
In Memoriam: Tadeusz Przystojecki
Tadeusz Przystojecki, związany był z Ośrodkiem „Brama Grodzka – Teatr NN” od 2003 roku. Historyk, archiwista, genealog, koordynował wiele projektów i działał jako researcher specjalizujący się w badaniach genealogicznych dotyczących Żydów Lublina i regionu lubelskiego. Jego przedwczesna śmierć pogrążyła nas w bólu i poczuciu wyjątkowej straty.
Tadeusz byłby z nami podczas Zjazdu Lublinerów. Chcąc by był bliżej, podczas spotkania dzielić się będziemy wspomnieniami i zdjęciami z nim związanymi.
Uprzejmie prosimy osoby, które chciałyby zabrać głos lub dołączyć swoje zdjęcia o wcześniejsze poinformowanie nas o tym na adres [email protected] z tytułem wiadomości: Tadeusz.
Poniedziałek, 3 lipca, godz. 16:30–18:00 Prowadzenie Tzvika Schulman
Site: Aula, Szkoła na Podwalu, ul. Podwale 11
21 Spacer trasą Poematu o mieście Lublinie Józefa Czechowicza
Poemat o mieście Lublinie Józefa Czechowicza powstał w 1934 roku. Akcja utworu dzieje się w lipcu, przy pełni księżyca, kiedy to w nocną wędrówkę po mieście zabiera nas tajemniczy Przewodnik-Wędrowiec. W 2003 roku, w setną rocznicę urodzin Józefa Czechowicza, Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” rozpoczął tradycję spacerów śladami miejsc uwiecznionych w Poemacie. Pomysłodawcami wydarzenia byli prof. Władysław Panas i Tomasz Pietrasiewicz.
Od tego czasu, co roku zapraszamy mieszkańców Lublina i turystów na spacer w pierwszą lipcową noc pełni księżyca, bo właśnie wtedy przemierza miasto czechowiczowski Wędrowiec. Wkracza on do miasta od strony Górek Czechowskich, kieruje się ku nieistniejącemu dziś przedmieściu Wieniawa, odwiedza cmentarz przy ul. Lipowej, dalej Krakowskim Przedmieściem podąża na Stare Miasto, a stamtąd na Zamek, do Kaplicy Trójcy Świętej. Potem schodzi w dół na nieistniejącą dziś ulicę Szeroką w dawnej dzielnicy żydowskiej i dalej, przez Kalinowszczyznę i Czwartek opuszcza rodzinne miasto. W tym roku spacer odbędzie się 21 raz. W trancie spaceru czestnicy odwiedzą także Muzeum Czechowicza.
Poniedziałek, 3 lipca, godz. 19:00–21:30 Prowadzenie Joanna Zętar
Miejsce spotkania: Wiadukt Poniatowskiego / kładka pieszo-rowerowa od ulicy Rogowskiego
Marsz Pamięci. Przejście szlakiem pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady”
Przejście szlakiem pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady” to przemarsz ostatnią drogą, którą przeszli lubelscy Żydzi przed deportacją do obozu zagłady w Bełżcu. Trasa prowadzi od miejsca po nieistniejącej synagodze Maharszala, następnie ul. Ruską, Kalinowszczyzna, Turystyczną do ulicy Zimnej, gdzie zlokalizowana była rampa kolejowa.
W 2017 roku Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” oznakował trasę szlaku pamięci za pomocą 21 betonowych płyt z tekstami i metalowymi opaskami, w których wycięte zostały litery alfabetu hebrajskiego. Liczba płyt rozmieszczonych wzdłuż trasy nawiązuje do liczby liter w alfabecie hebrajskim. Ostatnia – 22 litera („taf” ת) – jest umieszczona w dachu instalacji artystycznej „Nie/Pamięć Miejsca”, znajdującej się w miejscu pamięci Umschlagplatz, Z tego miejsca od 16 marca do 14 kwietnia 1942 roku w ramach akcji „Reinhardt” niemieckie władze okupacyjne deportowały do obozu zagłady w Bełżcu blisko 28 000 dzieci, kobiet i mężczyzn.
Wtorek, 4 lipca, godz. 19:00–21:00 Prowadzenie Witold Dąbrowski
Miejsce spotkania: przy dawnej synagogi Maharszala, Al. Tysiąclecia, przy północnej stronie Zamku
Uroczystość nadania tytułu Honorowego Obywatela Miasta Lublina Irenie Hochman i Tadeuszowi Mysłowskiemu
Uroczystość organizowana przez Urząd Miasta Lublin, wstęp tylko za zaproszeniami.
Czwartek, 6 lipca, godz. 15:00–17:00
Miejsce: Teatr Stary, ul. Jezuicka 18
Szabat. Spotkanie ze społecznością żydowską Lublina
Kolacja szabatowa organizowana przez lubelską filię Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie. Kolacja (kosher) z udziałem członków gminy lubelskiej.
Uprzejmie prosimy o zgłoszenie chęci udziału w kolacji szabatowej w recepcji Hotelu Ilan lub o przesłanie maila o tytule Szabat na adres [email protected] do dnia 5 lipca. Opłaty za kolację w kwocie 170 zł za osobę przyjmowane będą w recepcji hotelu do dnia 6 lipca.
Piątek, 7 lipca, godz. 19.00–22.00
Miejsce: Jesziwa (Hotel „Ilan”), ul. Lubartowska 85