Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

Droga do Palestyny - Szlomo Gorzyczański - fragment relacji świadka historii z 18 grudnia 2006

Przyjechałem do Niemiec, w Niemczech mój wujek zobaczył, że ja byłem zamknięty w sobie, powiedział mi, że ja potrzebuję być z dziećmi. Ja siedziałem i czytałem, nie mówiłem dużo jako małe dziecko. Były tam żydowskie grupy dzieci, które organizowano, żeby przyjechały do Palestyny. Przyjechałem do tej grupy i potem zabierali do Palestyny. Z początku mnie nie wzięli, dlatego że pojechali do Palestyny nielegalnie, a my byliśmy dziećmi. Potem wzięli nas do Francji, tam wzięli mnie na statek Exodus, jechaliśmy tym statkiem do Palestyny. Angielskie statki złapały nas, była mała bitwa, oni weszli do naszego statku, było trzech zabitych, byli ranni, potem oni wzięli nas z tego statku do trzech innych statków, angielskich statków, i wzięli nas do Hajfy. Mieliśmy 100 km do Palestyny, oni wiedzieli, że jak przyjedziemy do Palestyny, my spróbujemy tam zejść. Wzięli nas do Francji, myśmy wyjechali z Francji nielegalnie i chcieli, żebyśmy zeszli, my nie chcieliśmy zejść z ich statków.

Oni nie mogli nas wziąć, dlatego że francuska policja nie chciała im pomagać, to byliśmy tam mniej więcej miesiąc, dwa miesiące na tych angielskich statkach i nie zeszliśmy. To wzięli nas z powrotem przez Gibraltar i kanał La Manche do Hamburga, do Niemiec. Byłem w Niemczech jeszcze parę miesięcy, pół roku, i potem półlegalnie jeszcze raz przyjechaliśmy do Palestyny. Byłem w Palestynie miesiąc przed powstaniem Izraela. Izrael powstał w maju, myśmy już w kwietniu byli tutaj, byłem w kibucu.