Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Drabina hakowa.

Drabina hakowa (zwana potocznie hakówką).

Zaopatrzona w metalowe haki znajdujące się na jednym z jej końców, które ułatwiały mocowanie jej murze budynku lub w otworze okiennym. Dzięki dodatkowym okuciom i przekrojowi zastosowanych elementów drewnianych drabiny hakowe były bardzo wytrzymałe, pozwalając utrzymać nawet kilku ludzi. Była stosowana już w starożytności, jest wymieniana obok innych narzędzi jako wyposażenie kohort wigilów w starożytnym Rzymie. Jej wersja nowożytna miała kilka odmian, z uwagi na konstrukcję drabiny hakowe dzieliły się na jedno lub dwubocznicowe.

Drabina jednobocznicowa znana była i stosowana przez straże pożarne głównie w krajach anglosaskich, była właściwie belką z poprzecznymi drążkami i hakiem do zaczepiania o mur. Była bardzo lekka ale zarazem mało stabilna. Drabina dwubocznicowa dawała lepsze oparcie, ale za to jej waga rosła. Zależnie od konstrukcji haka stosowano drabiny z jednym hakiem, hakiem rozdwojonym lub dwoma hakami. Wraz z wejściem do użytku drabin mechanicznych zaprzestano stosowania drabin hakowych w akcjach ratowniczych. Dziś wykorzystywane są tylko w zawodach drużyn strażackich

 


Bibliografia:

  • Drzewiecki Jan, Zarys dziejów obrony przeciwpożarowej w Polsce, Katowice 1927.
  •  Dmowski Rafał, Ochrona przeciwpożarowa w Siedlcach przed i wojną światową [w:]Andrzej Celiński, Rafał Dmowski, Zarys dziejów ochrony przeciwpożarowej w mieście Siedlce: 130 lat siedleckiej straży pożarnej, Siedlce 2007.
  •  Jaruga Adam Norbert, Walka z pożarami na ziemiach polskich od czasów najdawniejszych do XX w [w:] „Piotrkowskie Zeszyty Historyczne” nr 14, 2013.
  •  Ulicki Bogusław, Od sikawki ręcznej do sikawki parowej czyli jak kiedyś gaszono pożary, [w:] strona internetowa www.histmag.org, https://histmag.org/Od-sikawki-recznej-do-sikawki-parowej-czyli-jak-kiedys-gaszono-pozary-14413, [dostęp: lipiec 2017].

 

Tekst: opracowanie: Ł. Konopa, redakcja: M. Waciński Licencja Creative Commons (Użycie niekomercyjne)

 

Pożar Lublina - o projekcie

Pożary przez wieki stanowiły istotny element życia człowieka, budziły lęk i respekt. Dotykały jednostek jak i większych społeczności w tym społeczności miejskich. Ze względu na poważny wpływ na życie miast - gospodarkę, architekturę i przestrzeń - były często odnotowywane w dokumentach miejskich czy kronikach klasztornych. Niektóre tego typu wydarzenia udokumentowane są dodatkowo przez historyczną ikonografię. W Lublinie w kościele oo. Dominikanów do dziś wisi obraz popularnie zwany „Pożar Lublina” przedstawiający ocalenie miasta z pożogi w 1719 r. dzięki cudowi relikwii Drzewa Krzyża Świętego. Obraz ten, będąc unikalnym „zapisem” wydarzeń i jednocześnie najważniejszym przekazem ikonograficznym opisującym wygląd dawnego miasta, skierował nasze zainteresowanie na tematykę pożarów Lublina.
Pożary towarzyszyły miastu właściwie przez cały czas jego 700-letniej historii. W naszym projekcie skupiamy się głównie na okresie do 1803 r., gdy wybuchł ostatni pożar o poważnych konsekwencjach dla miasta, ale dygresją sięgamy też do XX w.
Projekt "Pożar Lublina - 298 rocznica ocalenia miasta z wielkiej pożogi 1719 r. " realizowany w ramach programu „Patriotyzm Jutra” dofinansowanego ze środków Muzeum Historii Polski. Projekt jest działaniem, które z oryginalnej perspektywy przypomina historię Lublina, ukazując jednocześnie kontekst kulturowy dawnego miasta jego mieszkańcom, turystom i internautom.
Złożyły się nań działania podejmowane w dwu płaszczyznach. Z jednej strony
dokładnie w 298 rocznicę uwiecznionych na obrazie wydarzeń pożaru z 1719 r. odtworzyliśmy w formie happeningu procesję dominikańską, która ratowała wtedy Lublin. Towarzyszyła jej narracja o dziejach miasta poprzedzona prezentacją sprzętu gaśniczego. Druga płaszczyzną były działania w przestrzeni wirtualnej. Powstał portal edukacyjny poświęcony pożarom Lublina ich wpływowi na miasto oraz dawnym metodom walki z ogniem.

Nasze działania wspierali partnerzy:

Słowa kluczowe