Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

Wyzwolenie przez Amerykanów - Dominik Fijałkowski - fragment relacji świadka historii Tekst

Jako Polacy musieliśmy nosić wszędzie i zawsze odznaki, takie żółte „P” trójkątne. Zanim weszli Amerykanie, którzy nas wyzwolili – to były okolice Halle, dużego miasta, które nie było bombardowane nawet przez samoloty alianckie – widać było na horyzoncie niezliczoną ilość czołgów. Niemcy wywiesili w tym miasteczku niewielkim stosunkowo białe flagi w ratuszu na znak poddania. Tak że pierwsze jednostki amerykańskie, które weszły do miasteczka, weszły bez walki. Strącony został tylko samolot obserwacyjny aliancki, ale na tym się skończyło. W niemieckim...

Czytaj więcej

Wyzwolenie obozu w Mauthausen i droga do Palestyny - Miriam Rozenblum - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Nie wróciłam do Polski, po Freibergu, kiedy tam się już zwolniła Polska, to nas wzięli do Mauthausen, a w Mauthausen było tak samo jak w Auschwitz, jak w Oświęcimiu. Staliśmy godzinami na ulicy, zabrali nam wszystkie [rzeczy], mieliśmy ubrania, [które] nosiliśmy, bo w Auschwitz wszystko nam zabrali, nago się tam chodziło i w Mauthausen to samo. Wszystko nam zabrali, ja dostałam kalesony męskie, ale były ciepłe, i też bluzkę [męską] dostałam, to było ciepłe. Inne [kobiety] dostały letnie [ubrania], to...

Czytaj więcej

Trzeba było sobie samemu radzić - Leszek Kwasek - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Wracając jeszcze do tego momentu, kiedy Janowiec już został oswobodzony, kiedy Rosjanie odeszli. To kwakrzy w ramach pomocy przyjechali, ci amerykańscy, ta sekta, oni chcieli odbudowywać Janowiec, przyjechali sami, nawet kamień ten janowiecki brali i zaczęto od Gniazdkowa, od Lucimi. Janowiec też miał zostać odbudowywany, w ramach pomocy UNRRA i tej amerykańskiej. Natomiast dzieci miały iść do szkoły amerykańskiej. Pamiętam, trzeba było dawać zdjęcie i napisać do jakiej szkoły się chce iść. Czym się chciało być. Ponieważ ojciec był murarzem,...

Czytaj więcej