Spacery po Żmigrodzie

SPOTKAJMY SIĘ NA SPACERZE!

Myśląc o Żmigrodzie jako o przestrzeni turystyczno-kulturalnej chcielibyśmy zaproponować Wam kilka tras tematycznych, które wynikają z naszych poszukiwań, obserwacji i doświadczeń związanych z tym miejscem. 

1. Opowieść o środowisku przyrodniczym Żmigrodu, tak bardzo charakterystycznym dla całego Lublina:
a) woda
b) łąki
c) drzewa (topole!)
d) dolina Bystrzycy z lessowymi wzgórzami
e) ogrody Żmigrodu

2. Inżynieria wodna: stary most na ulicy Zamojskiej, wodociągi (wieża wodna)

3. Opowieść o czasach okupacji
a) Historia młodej poetki Grażyny Chrostowskiej, uczennicy gimnazjum Czarnieckiej
b) Powstanie partyzanckiej piosenki „dziś do ciebie przyjść nie mogę”
c) Siła Wolnego Słowa:
- Wystawa: powielacz AK i powielacz z getta
- egzekucja drukarzy za druk podziemnych wydawnictw
- tajna drukarnia (Rusałka 6)
- tajne nauczanie (Anna Kamieńska i jej nauczyciel prof. Popławski – książka „Rozmowy z profesorem Daleczko”)
d) Drukarnia przy ul. Zamojskiej 24 – okres wojny (druki pro­pagandowe niemieckie) i po wojnie (druki propagandowe komunistyczne)
e) obóz pracy na Wesołej
f ) Zagłada Żydów

4. Opowieść o lubelskich drukarniach
a) Drukarnia Kossowskich (Bernardyńska 24)
b) Drukarnia A. Szczuki (Zamojska 24)
c) Drukarnia „Popularna” Żmigród 1 (wcześniej „Handlowa”, Zamojska 37)
d) Drukarnia Herszenhorna (Bernardyńska 20)

5. Szlak literacki
a) J. Łobodowski
b) J. Czechowicz
c) Ks. Ludwik Zalewski
d) Antologia współczesnych poetów Lublina
e) Książka „Podróż do Kalopei” – pierwsza pol­ska powieść utopijna, W. Gutowski
f ) pisma (Lucifer, Trybuna, Barykady, Dźwigary)
g) książka A. Kamieńskiej „Rozmowy z profesorem Daleczko”
h) wiersz Czechowicza „Lublin z dala”
i) Knajpa „Ojca Grudnia”
j) Loża Wielkiego Uśmiechu
k) Biblioteka im. H. Łopacińskiego – spotkanie bibliofili (wiersz Czechowicza)
l) Fr. Arnsztajnowa
ł) Instytut Bibliopoliczny (Pałac Pociejów – Królewska 17)
m) Biblioteka KUL-u (zabudowania przy kościele Bernardynów)
n) Anna Zbąska (poetka)
o) Bogdan Madej
p) Maria Konopnicka

6. Szlak historii miasta
a) Mury obronne
b) Historia przedmieścia Żmigród i jego rozwój. Opowieść o historii miasta z perspektywy tego przedmieścia
c) Pałace
d) kościoły i klasztory

7. Historia lubelskiego Teatru (m. in. letni teatr „Rusałka”, Ko­medialnia, Pałac Wrońskich, Kolegium Jezuitów)

8. Żmigród „przemysłowy”

9. Opowieść o wielokulturowym Żmigrodzie
a) Reformacja i kontrreformacja (kalwini, arianie, J. Słupecki)
b) Ewangelicy (przemysł, szkoła)
c) Arianie
e) Żydzi:
- drukarnie
- gazeta codzienna „Lubliner Tugblat” (redakcyjna maszyna do pisania jest w „Domu Słów”)
Możliwe trasy tematyczne
- zakład fotograficzny
- mieszkańcy ulicy (m. in. dr Mandelbuma jej dom – Bernar­dyńska 9)
- szkoły

10. Opowieść o tajemniczym Żmigrodzie
a) Opowieść o Żmiju
b) legendy (o Rusałce, o Boczarskim, powstanie kościoła Bernardynów, skrzynia ze złotem, herb Lublina)
c) znalezisko w Domu Słów
d) masoni i Arianie
e) św. Antoni i jego cuda

11. Szlak architektury (kościoły, pałace, dwory, domy mieszkalne)
a) architektura drewniana – opowieść o „drewnianym” Żmi­grodzie. m. in. o siestrzanach,
b) Narodziny „renesansu lubelskiego”

12. Opowieść o szkołach ze Żmigrodu
- Vetterów (ul. Bernardyńska)
- Liceum Staszica (ul. Bernardyńska)
- Studium Nauczycielskie (ul. Dolna Panny Marii)
- Gimnazjum Czarneckiej (ul. Bernardyńska, Pałac Sobieskich)
- Gimnazjum Szperowej (ul. Zamojska)
- Szkoły powszechne (m. in. te związane z Czechowiczem)
- Seminarium Duchowne

13. Ikonografia (rysunki, obrazy, fotografie) Żmigrodu
- Wjazd generała Zajączka do Lublina
- zdjęcia Czechowicza