Spacery śladami lubelskich Żydów. Jewish History Tours - audioprzewodniki
Celem międzynarodowego projektu Jewish History Tours jest popularyzacja europejskiego dziedzictwa kultury żydowskiej z użyciem nowoczesnych narzędzi cyfrowych.
Mobilne audioprzewodniki po żydowskim dziedzictwie Europy
W ramach projektu powstało osiemdziesiąt wirtualnych wycieczek i przewodników audio prezentujących żydowskie dziedzictwo kulturowe w wybranych miejscach Europy. Dzięki zaangażowaniu w realizację projektu Ośrodka "Brama Grodzka - Teatr NN" dziewięć z nich opowiada o Lublinie i regionie lubelskim.
Pierwszy spacer prezentuje Szlak Pamięci Żydów Lubelskich i najważniejsze miejsca związane z historią Żydów w Lublinie:
Lublin. Spacer śladami lubelskich Żydów. Najważniejsze miejsca
Podczas spaceru poznasz najważniejsze miejsca związane z historią Żydów w Lublinie. Dowiesz się gdzie znajdowały się najważniejsze lubelskie synagogi, gdzie zbierał się Sejm Czterech Ziem i w którym miejscu nauczał cadyk zwany Widzącym z Lublina. Odwiedzisz stary cmentarz żydowski, gdzie jest pochowany obok sławnych żydowskich uczonych z poprzednich stuleci.
Odwiedzisz miejsca w których w czasie II wojny światowej funkcjonowało getto i usłyszysz o tragicznym losie jego mieszkańców.
Przejdziesz przez Bramę Grodzką, która przez stulecia łączyła w Lublinie dzielnicę żydowską i chrześcijańską, gdzie dowiesz jak pracujemy w niej nad zachowaniem pamięci o lubelskich Żydach.
Kolejne sześć spacerów pozwoli nam zapoznać się nieco bardziej szczegółowo z żydowską historią różnych części miasta:
Lublin. Dawna dzielnica żydowska na Podzamczu. Spacery śladami lubelskich Żydów
Podczas spaceru przez puste przestrzenie wokół lubelskiego zamku poznamy historię lubelskiej dzielnicy żydowskiej. Poznamy tragiczny los lubelskich Żydów podczas Zagłady. Dowiemy się w jaki sposób nieistniejąca już dzielnica żydowska jest wciąż obecna w przestrzeni miejskiej.
Lublin. Ulicami Starego Miasta. Spacery śladami lubelskich Żydów
Na Starym Mieście można odnaleźć wiele miejsc związanych z historią lubelskich Żydów , chociaż do 1862 roku obowiązywał ich prawny zakaz osiedlania się w obrębie murów miejskich. Podczas spaceru dowiemy się m.in. w którym budynku działał Żydowski Teatr Ludowy oraz o wyjątkowej roli jaką pełniła dla Ocalałych z Zagłady kamienica przy Noworybnej 4.
Lublin. Wzdłuż ulicy Lubartowskiej. Spacery śladami lubelskich Żydów
Trakt wiodący w stronę Lubartowa stał się w XIX wieku nowym centrum żydowskiego życia w Lublinie. Podczas spaceru dotrzemy do Jesziwy Mędrców Lublina, szpitala żydowskiego i Domu Ludowego im. I.l Pereca. Odnajdziemy siedmioramienną lampę świecącą się w oknie Izby Pamięci Żydów Lubelskich w dawnej bożnicy bractwa Chewra Nosim.
Lublin. Cmentarze żydowskie. Spacery śladami lubelskich Żydów (spacer z Jesziwy Mędrców Lublina)
Stary cmentarz przy ul. Kalinowszczyzna z zachowanymi nagrobkami z XVI wieku i ohelem cadyka Jaakowa Icchaka Horowica, znanego jako Widzący z Lublina to jedna z najcenniejszych pod względem historycznym nekropolii w Europie. Nowy cmentarz (przy ul. Walecznych) powstał w 1828 r. W 1942 r. cmentarz kompletnie zniszczono, jednak obecnie część cmentarza jest wciąż wykorzystywana do celów grzebalnych, a na pozostałej powierzchni znajdują się symboliczne upamiętnienia.
Lublin. Z żydowskich Piask do Bramy Krakowskiej. Spacery śladami lubelskich Żydów
Spacer zaczyna się na dworcu kolejowym w Lublinie, zlokalizowanym na terenie dawnego przedmieścia Piaski, gdzie Żydzi mieszkali co najmniej od XVIII wieku. Podczas spaceru dowiemy się, jak witano odwiedzającą Lublin aktorkę Rachelę Kamińską oraz w którym miejscu miał swój odczyt klasyk literatury jidysz Szolem Alejchem. Odwiedzimy miejsca, gdzie wydawano - dziennik “Lubliner Tugblat”.
Lublin. Spod Bramy Krakowskiej na Wieniawę. Spacery śladami lubelskich Żydów
Podczas spaceru przez lubelskie Śródmieście w stronę dawnego miasteczka Wieniawa, poznamy historie mieszkających tu żydowskich rodzin. Dowiemy się, gdzie miała miejsce prapremiera filmu “Dybuk” oraz gdzie wygłosił swój lubelski odczyt Chaim Nachman Bialik, ojciec współczesnej poezji hebrajskiej. Zobaczymy także budynek, w którym miał siedzibę sztab zbrodniczej Akcji Reinhardt i cmentarz żydowski na Wieniawie, który podczas niemieckiej okupacji zrównano z ziemią.
Aplikacja prezentuje upamiętnienie "Lublin. Pamięć Zagłady. Szlak pamięci" a także inne miejsca w Lublinie związane z pamięcią o zagładzie Żydów.
Lublin. Pamięć Zagłady. Szlak pamięci
Upamiętnienie „Lublin. Pamięć Zagłady” wynika z potrzeby zaznaczenia w przestrzeni publicznej miejsc związanych z zagładą lubelskich Żydów. Szlak Pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady” został przygotowany przez Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” na 75 rocznicę początku likwidacji getta upamiętnia zagładę lubelskich Żydów.
W roku 1939 w 120-tysięcznym Lublinie żyło prawie 43 tysiące Żydów. W czasie wojny zostali ono wymordowani przez Niemców, a dzielnica żydowska zniszczona. Miejsca, w których przez lata toczyło się codzienne życie tej społeczności uległy radykalnej zmianie. Zniknęły całe ulice, wyburzono budynki – w ich miejsce powstały nowe drogi, parkingi, osiedla. Pustka jaka powstała po lubelskich Żydach jest dramatyczną formą ich nieobecności.
Aplikacja prezentuje także inne miejsca w Lublinie związane z pamięcią o zagładzie Żydów, takie jak Państwowe Muzeum na Majdanku powstałe w miejscu byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego, który funkcjonował na obrzeżach Lublina od października 1941 roku do lipca 1944 roku. Powołano je w listopadzie 1944 roku, jako pierwsze muzeum upamiętniające ofiary II wojny światowej w Europie.
Aplikacja prezentująca najważniejsze zabytki kultury żydowskiej w województwie lubelskim.
Audio przewodniki poprowadzą do kilkudziesięciu miejscowości, w których znajdują się cmentarze żydowskie, synagogi i inne ważne miejsca związane z żydowską historią. Podstawą merytoryczną na której oparliśmy treść aplikacji jest przewodnik książkowy " Śladami Żydów. Lubelszczyzna".
Śladami Żydów. Województwo lubelskie
Mobilny przewodnik po dziedzictwie kultury żydowskiej w województwie lubelskim.
Nowe kolekcje w bibliotece cyfrowej Europeana
Dzięki projektowi biblioteka cyfrowa Europeana została wzbogacona o 30 tysięcy obiektów cyfrowych związanych z dziedzictwem kultury żydowskiej w Europie.
Zobacz kolekcje Osrodka "Brama Grodzka - Teatr NN w bibliotece cyfrowej Europeana >>
Projekt Jewish History Tours jest realizowany wspólnie przez osiem instytucji z siedmiu krajów europejskich:
Pangeanic - Spain (lider projektu) www.pangeanic.com
Stichting Jewish Heritage Network - Netherlands www.jhn.ngo
Association Européenne pour la Préservation et valorisation de la culture et du patrimoine Juifs - Luxembourg www.jewisheritage.org
Clio Muse Tours - Greece www.cliomusetours.com
Stiftung Moses Mendelssohn Akademie- Germany www.moses-mendelssohn-akademie.de
CEC- Zentrum zur Erforschung und Dokumentation jüdischen Lebens in Ost- und Mitteleuropa - Austria www.centropa.org
Ośrodek “Brama Grodzka – Teatr NN” - Poland www.teatrnn.pl
Stichting Europeana - The Netherlands www.europeana.eu
Zobacz program i nagranie webinaru podsumowującego projekt: Preserving heritage, inspiring tourism: Building on the Europeana - Cultural Routes of the Council of Europe collaboration
Strona internetowa projektu:
j-story.org
Koordynator projektu w części realizowanej przez Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" :
Emil Majuk
[email protected]
Dofinansowano ze środków Unii Europejskiej za pośrednictwem INEA (Innovation and Networks Executive Agency) w ramach instrumentu Connecting Europe Facility
Numer projektu 2020-EU-IA-0092