Chcemy w tej gazecie wskrzesić i pokazać „ducha wolności”, jaki panował w Lublinie przez ostatnich 100 lat. To dzięki niemu wielu młodych ludzi tu mieszkających „miało parę” i „ciśnienie” do angażowania się w ważne sprawy, ale też realizowania swoich marzeń i zmieniania świata.

 

Chcemy w tej gazecie wskrzesić i pokazać „ducha wolności”, jaki panował w Lublinie przez ostatnich 100 lat. To dzięki niemu wielu młodych ludzi tu mieszkających „miało parę” i „ciśnienie” do angażowania się w ważne sprawy, ale też realizowania swoich marzeń i zmieniania świata.

 

Teatr NN

Pani z ulicy Złotej

Franciszka Arnsztajnowa (1865-1942) pochodziła z zamieszkałej w Lublinie żydowskiej rodziny Meyersonów. Jej twórczość poetycka pod względem formalnym wywodzi się z liryki Młodej Polski. Arnsztajnowa pisała również dramaty i wiersze dla dzieci.

Pani z ulicy Złotej
Karykatura Franciszki Arnsztajnowej, rys. Stanisław Dąbrowski [WPB im. H. Łopacińskiego]

Przed I wojną światową była mocno zaangażowana w działalność niepodległościową. W roku 1925 nawiązała kontakt z grupą „Reflektora”. Wiele spotkań redakcji „Reflektora” odbywało się w domu Arnsztajnowej na Starym Mieście przy ul. Złotej. Wtedy też połączyła ją przyjaźń z Józefem Czechowiczem, mimo że była od niego o 32 lata starsza. W 1934 wyjechała z Lublina do Warszawy. W tym też roku – jeszcze przed wyjazdem – wspólnie z Czechowiczem wydała tom poezji o Lublinie Stare kamienie. Żaden z wierszy nie był podpisany nazwiskiem autora. W Starych kamieniach Czechowicz zamieścił siedem swoich wierszy o Lublinie, które w zmienionej kolejności i z małymi zmianami weszły w skład Poematu o mieście Lublinie.

Po wybuchu II wojny światowej jako Żydówka musiała zamieszkać w warszawskim getcie, gdzie zmarła. Podobno samotna i opuszczona Franciszka ubrała się w czarną suknię, przypięła order Polski Odrodzonej i zażyła truciznę. Miała wtedy przy sobie dwie książki, z którymi nie rozstawała się aż do ostatniej chwili: Boską komedię Dantego oraz własny ostatni tom poezji Odloty, wydany w Lublinie w 1932 roku.

Słowa kluczowe