Chcemy w tej gazecie wskrzesić i pokazać „ducha wolności”, jaki panował w Lublinie przez ostatnich 100 lat. To dzięki niemu wielu młodych ludzi tu mieszkających „miało parę” i „ciśnienie” do angażowania się w ważne sprawy, ale też realizowania swoich marzeń i zmieniania świata.

 

Chcemy w tej gazecie wskrzesić i pokazać „ducha wolności”, jaki panował w Lublinie przez ostatnich 100 lat. To dzięki niemu wielu młodych ludzi tu mieszkających „miało parę” i „ciśnienie” do angażowania się w ważne sprawy, ale też realizowania swoich marzeń i zmieniania świata.

 

Teatr NN

Cisi Bohaterowie - Piotr Lasota

Wybuch II wojny światowej był początkiem destrukcji szkolnictwa w ówczesnej Polsce. Jedyną możliwością, tak potrzebnego dla zachowania tożsamości narodowej kształcenia się, było zejście do podziemia i rozpoczęcie tajnej działalności.

Piotr Lasota 

Cisi Bohaterowie - Piotr Lasota
Wiktor Czarnecki (w białym płaszczu), nauczyciel i organizator tajnego nauczania w Fajsławicach wraz z uczniami. Fotografia przekazana przez syna - Władysława Czarneckiego

Stąd w okresie okupacji, obok walki zbrojnej, o zachowaniu polskości decydowała walka słowem, którą zapoczątkowali już w październiku 1939 roku cisi bohaterowie – nauczyciele tajnego nauczania.


Członkowie Tajnej Organizacji Nauczycielskiej, ryzykując własne życie, stworzyli konspiracyjny system nauczania, kształcąc i wychowując młodzież w duchu patriotycznym. Do dziś żyją uczniowie tajnych kompletów, którzy wspominają swoich nauczycieli z okresu okupacji. To właśnie te opowieści o miejscach, ludziach i wydarzeniach chcemy przybliżyć w naszym projekcie „Tajne nauczanie. Cisi bohaterowie”.

Logotyp projektu, aut. Florentyna Nastaj.Logotyp projektu, aut. Florentyna Nastaj.


Po niespełna roku pracy nad projektem przygotowaliśmy listę nauczycieli tajnego nauczania na Lubelszczyźnie. Na chwilę obecną jest to prawie 1400 nazwisk nauczycieli wraz z nazwami miejscowości, w których uczyli. Dzięki kolejnym pozyskiwanym materiałom liczba ta wciąż rośnie. Przygotowaliśmy również 50 opowieści świadków historii (uczniów i nauczycieli kompletów), na temat tajnego nauczania i trudów życia w okresie okupacji. Zgromadziliśmy dziesiątki fotografii, dokumentów, wspomnień i nigdy niepublikowanych rękopisów. Wszystkie te materiały będzie można znaleźć już 15 października na portalu internetowym pod adresem teatrnn.pl/tajne-nauczanie.
Projekt „Tajne nauczanie. Cisi bohaterowie” został sfinansowany przez Muzeum Historii Polski w ramach programu „Patriotyzm jutra”.

Słowa kluczowe