Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Czechowicz w działaniach Teatru NN

To, że Czechowicz pojawił się na stałe w kręgu działań Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” było zasługą Władysława Panasa. To z jego inicjatywy 10 września 1999 roku w 60. rocznicę śmierci Czechowicza w Ośrodku została zorganizowana sesja Czytanie Czechowicza. Wzięli w niej udział i zaprezentowali swoje teksty Józef Fert (Czechowicz muzyczny), Paweł Próchniak (O elegii uśpienia), Andrzej Tyszczyk (Czechowicz i miasto).

Na otwarcie sesji Panas wygłosił słowo wstępne Od czasu chrońcie grób Józka w Lublinie oraz przedstawił esej W krainie purpurowego mitu. Prolegomena do przyszłych studiów nad Poematem Józefa Czechowicza. Była to pierwsza publiczna prezentacja tego tekstu, będącego jednocześnie pierwszym tekstem Panasa całkowicie poświęconym analizie konkretnego utworu Czechowicza. To od tej sesji rozpoczęła się przygoda Ośrodka z Czechowiczem.

W 2001 roku powstał pomysł na coroczne spotkania upamiętniające urodziny Czechowicza (15 marca 1903). Uznaliśmy, że każdego roku w tym właśnie dniu będziemy zapraszać kilkoro lublinian do odczytania najbardziej lubelskiego utworu Czechowicza – Poematu o mieście Lublinie. I tak to się zaczęło... Stało się też tradycją, że wszyscy uczestnicy „czytania” opowiadają o swoim Lublinie.

„Czytaniu Czechowicza” towarzyszyły zawsze jakieś dodatkowe działania – czy to w przestrzeni miasta, czy też w samym Ośrodku.

Jednodniowy pomnik

15 marca 2001 roku na ścianie Galerii Centrum pojawił się „jednodniowy pomnik” Czechowicza. Przedstawiał on postać Czechowicza „wychodzącego”, czy też „pojawiającego się” w ścianie budynku Galerii.

Publikacje Ośrodka upamiętniające osobę i twórczość Czechowicza

  • Scriptores. Czechowicz. W poszukiwaniu ukrytego miasta (nr 30, 31 i 32)
  • „Śmierć Czechowicza”
  • „Scriptores. Panas” (nr 33)

Dodajmy, że w latach 2001–2004 w każdą kolejną rocznicę urodzin Czechowicza ukazywały się w lubelskim dodatku „Gazety Wyborczej” niezwykłe eseje Władysława Panasa pisane specjalnie na tę rocznicę. Tak było aż do jego śmierci w dniu 24 stycznia 2005 roku.

Poemat o mieście Lublinie czytany przez poetów

W 2003 roku Ośrodek wspólnie z „Gazetą Wyborczą” w Lublinie i Radiem Lublin wydał płytę Poemat o mieście Lublinie. Wiersze recytowali poeci: Wisława Szymborska, Czesław Miłosz, Ryszard Krynicki, Julia Hartwig, Bohdan Zadura, Agata Tuszyńska, Ewa Lipska i ks. Jan Twardowski.

Spacer z Czechowiczem

Pierwsze przejście trasą Wędrowca z Poematu o mieście Lublinie odbyło się w nocy 13/14 lipca 2003 roku w ramach obchodów setnej rocznicy urodzin Poety. Rozpoczęliśmy w ten sposób coroczną tradycję przejścia śladami miejsc uwiecznionych w Poemacie. Co roku wyruszamy w noc lipcową, pierwszą noc pełni księżyca, bo właśnie wtedy przemierza Lublin Czechowiczowski wędrowiec. Jest to droga w miejsca dobrze nam znane, jak i te, które zniknęły już z planu Lublina.

W 2013 roku po raz kolejny ukazała się płyta z nagraniem wybitnych polskich poetów czytających Poemat o mieście Lublinie. Wśród wykonawców: Adam Zagajewski, Jacek Podsiadło, Andrzej Sosnowski, Marcin Baran, Wojciech Bonowicz, Piotr Matywiecki, Marcin Świetlicki, Marcin Sendecki, Tomasz Różycki, Jan Polkowski.

Hip-hopowe wykonanie Poematu o mieście Lublinie z udziałem rapera Dolara, Witolda Dąbrowskiego i Agnieszki Kołczewskiej (bębny).

Druk Poematu o mieście Lublinie

Co roku z okazji urodzin jest przygotowany ręcznie składany i drukowany Poemat o mieście Lublinie w nakładzie zgodnym z aktualną rocznicą urodzin oraz okolicznościowy exlibris.

Bombonierka

Z okazji urodzin w 2014 roku została przygotowana bombonierka z 14. czekoladkami, która została nazwana Poemat o mieście Lublinie.

Urodzinowe czytanie

15 marca w lubelskim radiu i szkołach są czytane wiersze Czechowicza.