Opowiedzenie 100 lat historii miasta niemożliwe jest bez opowiedzenia historii pokoleń jego mieszkańców. Prezentowany portal jest miejscem, gdzie oddajemy im głos – to ich rodzinne zbiory ikonograficzne, przekazywane z pokolenia na pokolenie opowieści oraz własne wspomnienia tworzą najpełniejszy obraz Lublina.

Wszystko to pozwala tworzyć rodzaj otwartego kalendarium ostatniego stulecia dziejów miasta, które uzupełniamy ciągle o nowe historie, fotografie, wspomnienia czy wydarzenia. Zgromadzony i zaprezentowany materiał, to niepowtarzalny zbiór materialnego i niematerialnego dziedzictwa historyczno-kulturowego Lublina. Tu wielkie wydarzenia historyczne splatają się z mikrohistoriami rodzin czy losami pojedynczych ludzi, tworząc żywa tkankę miasta.

Nie zamykajmy tej wielkiej księgi miasta, lecz starajmy się wspólnie, poprzez dzielenie się wspomnieniami i zbiorami z domowych archiwów zapisać jej kolejne karty.  

Opowiedzenie 100 lat historii miasta niemożliwe jest bez opowiedzenia historii pokoleń jego mieszkańców. Prezentowany portal jest miejscem, gdzie oddajemy im głos – to ich rodzinne zbiory ikonograficzne, przekazywane z pokolenia na pokolenie opowieści oraz własne wspomnienia tworzą najpełniejszy obraz Lublina.

Wszystko to pozwala tworzyć rodzaj otwartego kalendarium ostatniego stulecia dziejów miasta, które uzupełniamy ciągle o nowe historie, fotografie, wspomnienia czy wydarzenia. Zgromadzony i zaprezentowany materiał, to niepowtarzalny zbiór materialnego i niematerialnego dziedzictwa historyczno-kulturowego Lublina. Tu wielkie wydarzenia historyczne splatają się z mikrohistoriami rodzin czy losami pojedynczych ludzi, tworząc żywa tkankę miasta.

Nie zamykajmy tej wielkiej księgi miasta, lecz starajmy się wspólnie, poprzez dzielenie się wspomnieniami i zbiorami z domowych archiwów zapisać jej kolejne karty.  

Lublin we wrześniu 1939 roku

Lublin we wrześniu 1939 roku

Rankiem 9 września 1939 roku niemieckie samoloty przystąpiły do ataku na nieprzygotowane do obrony miasto. Lublin był bezsilny w obliczu zmasowanego bombardowania. Głównym celem Luftwaffe stało się lubelskie Śródmieście: ulica Kościuszki, ulica Kapucyńska, Krakowskie Przedmieście z Hotelem Victoria i Hotelem Europa oraz ulica Narutowicza. Największe straty w tym dniu poniosło jednak Stare Miasto, gdzie niemieckie bomby zapalające i burzące obróciły w gruzy część Rynku, znaczną zabudowę ulic Bramowej i Jezuickiej, ulicy Olejnej i Szambelańskiej. Obrazu tych zniszczeń dopełniły kolejne bombardowania Lublina z 13 i 17 września 1939 roku. Niniejsza kolekcja fotografii autorstwa Ludwika Hartwiga przedstawia skutki niemieckich ataków na miasto w pierwszych tygodniach II wojny światowej.

Czytaj więcej

Lublin Elizy Kwaśniewskiej

Lublin Elizy Kwaśniewskiej

Eliza Kwaśniewska urodziła się w 1935 roku. Jako etatowa fotoreporterka pracowała w "Sztandarze Ludu", "Dzienniku Lubelskim", a następnie w "Dzienniku Wschodnim". Jej fotografie dokumentujące Lublin ostatnich lat XX wieku były publikowane w wielu wydawnictwach poświęconych miastu. Niniejsza kolekcja fotografii autorstwa Elizy Kwaśniewskiej pochodzi z albumu "Lublin Trzech Pokoleń", ze wstępem Mieczysława Kurzątkowskiego i przedstawia widok lubelskich ulic lat PRL. Fotografie te, dopełniają relacje mówione świadków historii - świadectwa życia codziennego w minionym ustroju politycznym w Polsce.

Czytaj więcej

Kolekcja Małgorzaty Bieniaszkiewicz

Kolekcja Małgorzaty Bieniaszkiewicz

Kolekcja Małgorzaty Bieniaszkiewicz (ur. 3 czerwca 1956 w Lublinie), wnuczki Józefa Piechoty (1890–1936), prezydenta Lublina w latach 1934–1936, zawiera przede wszystkim zdjęcia z pogrzebu Józefa Piechoty, z których część wykonał Ludwik Hartwig. Fotografie te, stanowią istotne źródło dokumentujące widok lubelskich ulic dwudziestolecia międzywojennego – dokładnie ukazują trasę, którą poruszał się kondukt pogrzebowy zmierzający od Katedry Lubelskiej, w której odbył się pogrzeb prezydenta, przez Krakowskie Przedmieście w stronę cmentarza przy ulicy Lipowej. Kolekcję fotografii uzupełniają wypowiedzi, wspomnienia Pawła Piechoty – wnuka Prezydenta Lublina.

Czytaj więcej

Lublin Wojciecha Turżańskiego — Krakowskie Przedmieście i Plac Litewski

Lublin Wojciecha Turżańskiego — Krakowskie Przedmieście i Plac Litewski

W historii Lublina trakt Krakowski od zawsze stanowił istotny szlak dla życia mieszkańców miasta. Na tej właśnie ulicy miało miejsce kilka doniosłych i brzemiennych w skutki faktów historycznych.. W powojennym Lublinie Krakowskie Przedmieście i plac Litewski stały się miejscem demonstrowania potęgi „narodów bloku socjalistycznego". Władze WRN, które wybrały na swą siedzibę gmach przy Krakowskim Przedmieściu 62, zwoływały tam pierwsze wiece, informujące o PKWN. W późniejszym czasie na placu Litewskim odbywały się obchody świąt państwowych, defilady wojskowe i „spontaniczne" demonstracje poparcia dla nowej władzy. Krakowskie Przedmieście tak jak i dziś stanowiło centrum codziennego życia mieszkańców Lublina. Wszechobecne neony i reklamy kawiarni, restauracji, sklepów i lokali użytkowych przyciągały tłumy Lublinian. Obraz głównej ulicy Lublina lat 60. i 70. XX w. malowniczo oddając ducha epoki PRL uchwycił w swych fotografiach Wojciech Turżański.

Czytaj więcej

Fotografie Romualda Marona — Nocny Lublin

Fotografie Romualda Marona — Nocny Lublin

Na szczególną uwagę wśród fotografii autorstwa Romualda Marona zasługują ujęcia nocnego Lublina lat 50. i 60. XX w. Zdjęcia te, przedstawiają obraz Krakowskiego Przedmieścia lat PRL - głównej ulicy Lublina ozdobionej neonami i reklamami świetlnymi restauracji, reprezentacyjnych sklepów i hoteli. Obok nich odnajdziemy nocne widoki lubelskiego Starego Miasta - miejsca tajemniczego, pełnego zakamarków, oświetlonego przygaszonymi lampami ulicznymi. Niniejszą kolekcję fotografii dopełniają relacje świadków historii, uczestników nocnego życia Lublina lat PRL.

Czytaj więcej

Fotografie Romualda Marona —  Śródmieście

Fotografie Romualda Marona — Śródmieście

Śródmieście współczesnego Lublina administracyjnie obejmuje terytorium miasta XIX i początku XX w. Na obszarze Śródmieścia koncentruje się życie handlowe, kulturalne i administracyj­ne Lublina. Fotografie autorstwa Romualda Marona oddają obraz lubelskiego centrum w latach 50. i 60. XX w. Odnajdziemy na nich widoki Krakowskiego Przedmieścia - główne miejsce handlu i rozrywki miasta, Plac Króla Władysława Łokietka z ulicą Królewską w pobliżu Starego Miasta oraz ulice poboczne, odchodzące od głównych arterii - ulicę Zieloną, ulicę Spokojną i ulicę Kozią. Na szczególną uwagę w niniejszej kolekcji fotografii zasługują ujęcia z Powszechnego Domu Towarowego przy ulicy Kapucyńskiej (dawniej ulica Osterwy) oraz kontrastujące z nowoczesnym ówcześnie centrum handlowym targowisko przy ulicy Ruskiej.

Czytaj więcej

Kolekcja Jolanty Kopczyńskiej

Kolekcja Jolanty Kopczyńskiej

Jolanta Kopczyńska urodziła się w 1945 roku w Lublinie. W latach młodości mieszkała wraz z rodzicami przy ulicy Zamojskiej. Niniejsza kolekcja fotografii z jej archiwum rodzinnego przedstawia widoki Lublina czasu dwudziestolecia międzywojennego i lat powojennych w świetle motoryzacji – pasji i zawodu jej ojca Zbigniewa Kopczyńskiego.

Czytaj więcej

Kolekcja Marty Gierczak

Kolekcja Marty Gierczak

Marta Gierczak urodziła się w 1947 roku w Lublinie. Dzieciństwo i wczesną młodość spędziła wraz z rodzeństwem w domu rodzinnym przy ulicy Nowotki - obecnie Radziszewskiego. Niniejsza kolekcja fotografii pochodząca z albumu rodzinnego Marty Gierczak ukazuje przede wszystkim historię jej ojca - Józefa Gierczaka, zawodowego żołnierza, muzyka orkiestry wojskowej i animatora kultury.

Czytaj więcej

Kolekcja Haliny Nowakowskiej

Kolekcja Haliny Nowakowskiej

Halina Nowakowska (z domu Ignaszewska) urodziła się 13 kwietnia 1938 w Lublinie. Jej rodzicami byli Stanisław Ignaszewski z Lublina i Janina Ignaszewska (z domu Nowak), pochodząca z Bychawy. W rodzinnej kolekcji fotografii znajdziemy przede wszystkim zdjęcia wykonane podczas spacerów państwa Ignaszewskich po Krakowskim Przedmieściu ukazujące zmiany jakim uległa ulica na przestrzeni czasu – dokumentujące nieistniejące już kamienice. W przekazanych zbiorach znajdziemy szczególnie cenne ujęcie wnętrza salonu z lat 30. XX wieku, oraz materiały ukazujące ówczesną modę.

Czytaj więcej

Kolekcja Andrzeja Wasilewskiego

Kolekcja Andrzeja Wasilewskiego

W kolekcji fotografii udostępnionej Ośrodkowi „Brama Grodzka – Teatr NN” przez Andrzeja Wasilewskiego znajdują się zdjęcia, które pokazują przedwojenną codzienność jego rodziny, wykonane przez jego dziadka wybitnego lubelskiego fotografa – Ignacego Wasilewskiego oraz ojca – Stanisława. W kolekcji znajdziemy unikalne zdjęcia Lublina lat 20. XX wieku. Wśród fotografii zdecydowanie wyróżnia się zdjęcie autorstwa Stanisława Wasilewskiego – portret lubelskiego żebraka sugerujące problemy miasta czasów powojennych i ukazujące istniejące wówczas zróżnicowanie klasowe.

Czytaj więcej

Kolekcja Marii Sowy

Kolekcja Marii Sowy

Maria Sowa (z domu Petz) urodziła się w 1926 roku w Zamościu. Dzieciństwo i wczesną młodość, która przypadła na czasy niemieckiej okupacji spędziła w Lublinie przy ulicy Miłej. Podczas wojny była zaangażowana w działalność Armii Krajowej. Kolekcja przedstawionych przez nią fotografii ukazuje obraz rodziny o bogatej historii, w czasach dwudziestolecia międzywojennego i drugiej wojny światowej.

Czytaj więcej

Kolekcja Tadeusza Gantnera

Kolekcja Tadeusza Gantnera

Aleksander Gantner urodził się w 1914 roku w Radomiu. Po zdaniu matury około 1935 roku przyjechał do Lublina by rozpocząć studia prawnicze. Dyplom odebrał w 1939 roku i pozostał w Lublinie do śmierci w 1981 roku. Kolekcję zgromadzoną przez jego syna Tadeusza tworzą niezwykle malownicze portrety Lublina Znajdziemy w niej także dokumentację obchodów 20. rocznicy powstania Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w 1938 roku.

Czytaj więcej

Kolekcja Jerzego Wocia

Kolekcja Jerzego Wocia

Jerzy Woć urodził się w Lublinie 3 czerwca 1933 roku. W Lublinie mieszkał przez 23 lata, w 1956 roku przeniósł się do Warszawy. Fotografie z kolekcji Jerzego Wocia ukazują wybrane wydarzenia z życia powojennego Lublina. Na zdjęciach odnajdziemy najważniejsze lubelskie świątynie, widoki Krakowskiego Przedmieścia, ujęcia z cmentarza przy ulicy Lipowej oraz ulice Starego Miasta z sztandarowymi zabytkami Lublina – Bramą Grodzką i Bramą Krakowską.

Czytaj więcej

Plac Króla Władysława Łokietka i Krakowskie Przedmieście

Plac Króla Władysława Łokietka i Krakowskie Przedmieście

Kolejny zbiór fotografii Jacka Mirosława przedstawia plac Króla Władysława Łokietka i odchodzące od niego Krakowskie Przedmieście - główną ulicę Lublina. Podobnie jak w przypadku Starego Miasta, zdjęcia te mają, oprócz wartości artystycznej, także duże znaczenie dla dokumentacji przemian zachodzących w centrum Lublina. Zdjęcia pokazują wygląd placu Króla Władysława Łokietka i Krakowskiego Przedmieścia, na odcinku od Bramy Krakowskiej do placu Litewskiego, sprzed przebudowy, jaka miała miejsce w latach 90. XX wieku. 

Czytaj więcej

Lublin nocą

Lublin nocą

Wśród zdjęć Jacka Mirosława wyjątkową grupę stanowią zdjęcia nocnego Lublina. Czarno-białe fotografie pokazują miasto bez ludzi - puste ulice, ożywione jedynie światłami neonów i latarni, odbijającymi się w kałużach.

Czytaj więcej

Słowa kluczowe