Teatr Stary
Teatr Stary w Lublinie, jeden z najstarszych budynków teatralnych w Polsce, znajduje się na Starym Mieście, na rogu ulic Jezuickiej i Dominikańskiej.
Teatr Zimowy
Teatr Stary, początkowo nazywany Teatrem Zimowym, został wybudowany w latach 1821–1823, prawdopodobnie według projektu właściciela - Łukasza Rodakiewicza. Po otwarciu nowego teatru przy ulicy Namiestnikowskiej (obecnie Teatr Osterwy przy ulicy Narutowicza), budynek przy Jezuickiej zaczął popadać w zaniedbanie.
Film w Lublinie
W 1899 roku odbył się tu pierwszy pokaz kinematografu w Lublinie. W 1908 roku w budynku teatru rozpoczęło działalność pierwsze stałe kino w Lublinie, „Théâtre Optique Parisien”. W okresie międzywojennym kino działało pod wieloma nazwami: „Rialto”, „Wiedza”, „Panteon” i „Adria”. W tym czasie w budynku działało zarówno kino, jak i teatr („Teatr Panteon”, „Teatr Powszechny”).
W ogóle ta ulica, to wszystko w ogóle to żyło. To nie jest takie jak dzisiaj, że młodzież to sobie siedzi przy telewizorach, ja to nie mówię z wyrzutem, bo wiem, że wszystko musi iść na przód... ale nie było możliwości takiej patrzenia w telewizor, tylko ta ulica żyła, bo tylko każdy grał w klasy na tej ulicy, każdy chciał dostać się do tego kina, którego właścicielem był pan Makowski i czasami robiliśmy wszystko, żeby się można było dostać do tego kina. W kinach było w ten sposób, ze kupowała pani bilet i mogła pani siedzieć od samego początku do końca. To nie to tak jak teraz, że na seans tylko. Mogła pani przyjść w połowie i znowu ciągnąć do samego końca. Zresztą nie było tak dużo ludzi.
Kino "Staromiejskie"
Podczas bombardowania Lublina we wrześniu 1939 roku budynek został uszkodzony. W lipcu 1944 roku dzięki pomysłowości właściciela, który zabarykadował się w budynku, kino jako jedno z nielicznych w Lublinie nie zostało rozgrabione przez wycofujących się Niemców i zachowało aparaturę projekcyjną. Po wojnie, aż do lat 80. w budynku funkcjonowało kino „Staromiejskie". Od 1981 roku obiekt nie był użytkowany i stopniowo ulegał zniszczeniu. W 1993 roku w zrujnowanym gmachu wybuchł pożar. W 2008 roku rozpoczęto prace renowacyjne, mające na celu przywrócenie go do stanu z czasów jego świetności. Obecnie w budynku, po wielu latach przerwy, ponownie odbywają się spektakle teatralne i filmowe.
Kilka dni temu właśnie tutaj poszłam Jezuicką zobaczyć jak pięknie wyremontowane to kino. To teraz jest Teatr Stary. A wtedy jak ja byłam, to było takie po prostu opuszczone, nie było remontowane. Czasem nawet miejsc nie było, że na stojąco ten film się oglądało. Znałam tych braci Makowskich, synów właścicieli tego kina. Włodek, ten najmłodszy z synów, to był mniej więcej w moim wieku. A ci dwaj starsi to był Mieczysław i Jerzy. No i rodziców zawsze też widziałam. Pan Makowski, taki średniego wzrostu, zawsze chodził z żoną pod rękę. Oni mieli dużo kłopotów z tym kinem, bo im później jakoś zabrali to. A ci synowie walczyli, żeby je zachować. A tam zdaje się, że jak zabrali, to powyrzucali te wszystkie rekwizyty, to wszystko, tam jest podobno takie podwóreczko z boku. Podobno tam znajdowali te wszystkie pamiątki, fotosy, to wszystko. To ten Jerzy tak walczył bardzo o ten teatr, żeby go zachować. On też już kilka lat jak nie żyje. On jest pochowany przy kaplicy na Lipowej, hrabia Makowski ma napisane na tabliczce.
Czytaj więcej o historii kinematografii w Lublinie przed 1939 rokiem
Czytaj więcej o kinematografii w Lublinie, w czasie II wojny światowej (1939-1945)
Czytaj więcej o historii Teatru Starego w Lublinie
Czytaj więcej o budynkach i miejscach teatralnych w Lublinie