Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Lublin na zdjęciach Jana Bułhaka

Lublin na zdjęciach Jana Bułhaka

Jan Bułhak – jeden z najwybitniejszych polskich fotografików i teoretyków fotografii. Twórca pojęcia „fotografika” oraz koncepcji fotografii ojczystej. Współtwórca i pierwszy prezes Związku Polskich Artystów Fotografików. W uznaniu dla jego dorobku nazywany „ojcem polskiej fotografii”.   

Czytaj więcej

Ulica Ku Farze

Ulica Ku Farze

Ulica Ku Farze jest jedną z najbardziej malowniczych ulic na Starym Mieście w Lublinie. Znajduje się wewnątrz kwartału zabudowy pomiędzy ulicą Grodzką a ulicą Rybną i placem Rybnym.    

 

Czytaj więcej

„Poemat o mieście Lublinie” – fotografie

„Poemat o mieście Lublinie” – fotografie

Z tekstem Poematu o mieście Lublinie są związane zdjęcia wykonane przez Józefa Czechowicza. Na kolekcję składa się 56 zdjęć dokumentujących różne miejsca w Lublinie, między innymi Wieniawę, Stare Miasto, dzielnicę żydowską. Nie są znane okoliczności wykonania zdjęć. Wiadomo tylko, że zostały zrobione późną jesienią 1932 roku lub wczesną wiosną następnego roku. Zdjęcia autorstwa Józefa Czechowicza są przechowywane w Muzeum Narodowym w Lublinie Oddział Literacki im. Józefa Czechowicza. Wiele zdjęć wykonanych przez poetę dokumentuje miejsca, które na przestrzeni czasu zmieniły swój wygląd lub wręcz zniknęły z przestrzeni miasta. Między innymi te zdjęcia spowodowały, że Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” porównał miejsca sfotografowane przez Czechowicza z aktualną sytuacją. Tylko jedno miejsce pojawia się na fotografiach dwukrotnie – jest to Brama Grodzka.

Czytaj więcej

Ulica Jezuicka

Ulica Jezuicka

Ulicę wytyczono na przełomie XVI i XVII w. po wewnętrznej linii murów miejskich, a na tyłach przytykającej do niej zabudowy. Ulica miała na początku charakter ulicy dojazdowej, gospodarczej, który później zmienił się na mieszkalny i handlowy. Ulica Jezuicka swą parzystą i nieparzystą numerację domów rozpoczyna od ulicy Bramowej, a kończy przechodnią kamienicą u zbiegu z ul. Dominikańską. W połowie przecina ją ul. Teodora Gruella z wylotem z jednej strony na Rynek, z drugiej przez Wieżę Trynitarską na plac katedralny. Zabudowa ulicy Jezuickiej została poważnie uszkodzona podczas podczas działań wojennych 9 września 1939 r.

Czytaj więcej

Kolekcja kolorowych zdjęć lubelskiego getta Maxa Kirnbergera

Kolekcja kolorowych zdjęć lubelskiego getta Maxa Kirnbergera

Jesienią 2007 roku dotarła do Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” informacja, że w zbiorach Deutches Historisches Museum w Berlinie znajduje się kolekcja zdjęć wykonanych w lubelskim getcie. Wstępna kwerenda w berlińskim muzeum wykazała, że w zasobie znajduje się około 70 kolorowych zdjęć, które prawdopodobnie zostały wykonane w lubelskim getcie.

Czytaj więcej

Lublin we wrześniu 1939 r.

Lublin we wrześniu 1939 r.

Rankiem 9 września 1939 roku niemieckie samoloty przystąpiły do ataku na nieprzygotowane do obrony miasto. Lublin był bezsilny w obliczu zmasowanego bombardowania. Głównym celem Luftwaffe stało się lubelskie Śródmieście: ulica Kościuszki, ulica Kapucyńska, Krakowskie Przedmieście z Hotelem Victoria i Hotelem Europa oraz ulica Narutowicza. Największe straty w tym dniu poniosło jednak Stare Miasto, gdzie niemieckie bomby zapalające i burzące obróciły w gruzy część Rynku, znaczną zabudowę ulic Bramowej i Jezuickiej, ulicy Olejnej i Szambelańskiej. Obrazu tych zniszczeń dopełniły kolejne bombardowania Lublina z 13 i 17 września 1939 roku. Niniejsza kolekcja fotografii autorstwa Ludwika Hartwiga przedstawia skutki niemieckich ataków na miasto w pierwszych tygodniach II wojny światowej.

Czytaj więcej

Lublin w latach 50. XX wieku – Edward Hartwig

Lublin w latach 50. XX wieku – Edward Hartwig

Od 2004 do 2016 roku dzięki uprzejmości córki Edwarda Hartwiga – Ewie Hartwig Fijałkowskiej do "Ośrodka Brama Grodzka – Teatr NN" trafiła znaczna część dorobku artystycznego najwybitniejszego polskiego fotografika. Z pośród 3339 zdjęć, wśród których największą grupę stanowią fotografie lubelskie, wyróżniamy 134 wykonane w latach 50. przedstawiające obraz powojennego miasta.

Czytaj więcej

Lublin Stanisława Michalczuka – Stare Miasto

Lublin Stanisława Michalczuka – Stare Miasto

Stanisław Michalczuk urodził się 29 listopada 1939 roku w Kowlu. Czas wojny i niemieckiej okupacji spędził w Chełmie i Rejowcu. W 1951 roku zdał maturę w chełmskim Liceum im. Stefana Czernieckiego. Następnie rozpoczął studia z historii sztuki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1963 roku obronił doktorat na Uniwersytecie Warszawskim. Pracował na KUL na Wydziale Historii Sztuki jako adiunkt oraz w Pracowni Konserwacji Zabytków w Lublinie. Od 1978 roku objął Kierownictwo Zamku w Pieninach. W latach pięćdziesiątych był współtwórcą pionierskiej, utworzonej z inicjatywy studentów historii sztuki KUL Grupy Zamek – lubelskiej grupy plastyków niezależnych od Związku Plastyków Polskich. W 2018 roku Stanisław Michalczuk przekazał Ośrodkowi "Brama Grodzka - Teatr NN" w Lublinie kolekcję zawierającą ponad 300 autorskich fotografii wykonanych podczas działalności w Grupie Zamek. Niniejszy album zawiera wybór kilkudziesięciu zdjęć artysty dokumentujących lubelskie Stare Miasto na przełomie lat 50. i 60. XX wieku.

Czytaj więcej

Brama Rybna

Brama Rybna

Brama Rybna w Lublinie znajduje się na Starym Mieście, u wylotu ulicy Rybnej na Rynek, pomiędzy kamienicami Rynek 5 i Grodzka 2.

Czytaj więcej

Henryk Poddębski

Henryk Poddębski

Henryk Poddębski – fotograf urodzony w 1890 roku w Chrząstowie (dziś dzielnica Koniecpola), zmarł w 1945 roku w hitlerowskim obozie Veihingen koło Stuttgartu. Jeden z najznakomitszych przedstawicieli tzw. fotografii krajoznawczej. Wieloletni członek Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego. Wraz z Mieczysławem Orłowiczem odbył wiele podróży fotograficznych po terenach II Rzeczpospolitej, zasłynął zwłaszcza zdjęciami wykonanymi na Kresach. Około 1931 roku fotografował Lublin.

Czytaj więcej

Teatr Stary

Teatr Stary

Teatr Stary w Lublinie, jeden z najstarszych budynków teatralnych w Polsce, znajduje się na Starym Mieście, na rogu ulic Jezuickiej i Dominikańskiej.

 

Czytaj więcej

Zaułek Hartwigów

Zaułek Hartwigów

Zaułek Hartwigów to dawne przedłużenie ulicy Rybnej. Obecnie w tym miejscu znajdują się schody łączące plac Rybny z ulicą Kowalską.

Czytaj więcej

Ulica Bramowa

Ulica Bramowa

Ulica Bramowa jest jedną z najważniejszych ulic Starego Miasta w Lublinie. Biegnie od Rynku do Bramy Krakowskiej, dlatego dawniej nazywano ją ulicą Krakowską. 

Czytaj więcej

Ulica Szambelańska

Ulica Szambelańska

Ulica Szambelańska znajduje się na lubelskim Starym Mieście. Biegnie od ulicy Bramowej do odnogi ulicy Olejnej. Dawniej nosiła nazwę Przywale, ponieważ znajdowała się przy miejskich murach obronnych.

Czytaj więcej

Stare Miasto - Lublin Jacka Mirosława

Stare Miasto - Lublin Jacka Mirosława

Na fotografiach Jacka Mirosława wykonanych na Starym Mieście można rozpoznać miejsca chętnie odwiedzane przez turystów, jak Rynek i sąsiadujące z nim ulice Bramowa i Grodzka. Są także boczne, nieco zaniedbane fragmenty dzielnicy staromiejskiej, jak ulica Dominikańska czy Olejna. Na zdjęciach widać również charakterystyczną panoramę Starego Miasta od strony Zamku i Podwala. Są także zdjęcia z prac remontowych, przy renowacji kamienic czy reperacji nawierzchni ulic. Fotografie mają wartość nie tylko artystyczną, ale i dokumentacyjną. Przykładem mogą być zdjęcia placu Po Farze, pokazujące stan sprzed przebudowy tego miejsca. 

Czytaj więcej

Trybunał Koronny

Trybunał Koronny

Budynek dawnego Trybunału Koronnego znajduje się na Rynku Starego Miasta w Lublinie. Pierwotnie pełnił funkcję ratusza. Pierwszy drewniany ratusz, wybudowany w XIV wieku spłonął podczas pożaru Lublina w 1389 roku. Kolejny budynek był już murowany, wzniesiony w stylu gotyckim. Przebudowa w pierwszej połowie XVI wieku oraz kolejna po pożarze miasta w 1575 roku nadała mu renesansowy wygląd

Czytaj więcej

Kolekcja Marka Adama Jaworskiego

Kolekcja Marka Adama Jaworskiego

Kolekcja fotografii Marka Adama Jaworskiego przedstawia obraz lubelskiego Starego Miasta podczas jego odbudowy w 1954 roku. Przedsięwzięcie to, było częścią prac konserwatorskich Lublina w latach 1950 – 1962.

Czytaj więcej

Ulica Archidiakońska

Ulica Archidiakońska

Ulica Archidiakońska jest jedną z ulic Starego Miasta w Lublinie. Biegnie od ulicy Złotej do placu Po Farze. Nazwa ulicy Archidiakońskiej pochodzi od urzędu archidiakona lubelskiego. Dom archidiakona stał niegdyś w miejscu obecnego Domu Opieki im. Wiktorii Michelisowej.

Czytaj więcej

Stanisław Pastusiak

Stanisław Pastusiak

Stanisław Pastusiak – fotograf-amator związany z Lublinem, autor zbioru zdjęć miasta z 1938 roku, w tym fotografii nieistniejącej dzielnicy żydowskiej. W okresie powojennym związany z Polskim Towarzystwem Turystyczno-Krajoznawczym. Zaczął fotografować w okresie międzywojennym. Z roku 1938 pochodzi cenna pod względem ikonograficznym seria fotografii Lublina, zawierająca m.in. zdjęcia Starego Miasta i Podwala, w tym kilka ujęć nieistniejącej już ulicy Szerokiej na terenie dawnej dzielnicy żydowskiej. Stanisław Pastusiak zajmował się fotografią dokumentalną i krajoznawczą.

Czytaj więcej

Słowa kluczowe