Kolejne obfite opady śniegu i fale siarczystego mrozu to znakomita okazja, żeby przypomnieć jak wyglądały zimy kilkadziesiąt lat temu. Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć pokazujących zimowy Lublin w okresie PRL, w latach 60., 70. i 80. XX wieku, oraz w czasie przemian ustrojowych po 1989 roku.
fotografia reportażowa
Jednymi z najciekawszych fotografii Lublina, zarówno pod względem artystycznym jak i historycznym, w cyfrowych zbiorach Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” są zdjęcia Jerzego Marcinka. Na większości z nich autor uwiecznił wygląd Lublina na przełomie lat 70. i 80. XX wieku. W kolekcji znajdują się między innymi fotografie wykonane jesienią 1981 roku. W odróżnieniu od wcześniejszych zdjęć na poniższych fotografiach autor starał się uchwycić nie tylko obraz, lecz i klimat epoki; stąd, oprócz jesiennego Ogrodu Saskiego, mamy także propagandowe, prorządowe wiadomości w „Dzienniku Telewizyjnym” czy wprowadzone rok wcześniej kartki żywnościowe. Zdjęcia mają nie tylko wartość artystyczną, lecz stanowią także cenny dokument epoki.
Jednymi z najciekawszych fotografii Lublina, zarówno pod względem artystycznym jak i historycznym, w cyfrowych zbiorach Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” są zdjęcia Jerzego Marcinka. Autor uwiecznił na nich wygląd Lublina na przełomie lat 70. i 80. XX wieku. W kolekcji zwracają uwagę fotografie wykonane w kwietniu 1981 roku, przedstawiające odbudowę pomnika Konstytucji 3 Maja na placu Litewskim. Zdjęcia te stanowią cenny dokument epoki.
Jednymi z najciekawszych fotografii Lublina, zarówno pod względem artystycznym jak i historycznym, w cyfrowych zbiorach Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” są zdjęcia Jerzego Marcinka. Autor uwiecznił na nich wygląd Lublina na przełomie lat 70. i 80. XX wieku. W kolekcji znajdują się między innymi fotografie wykonane w czerwcu 1981 roku. Przedstawiają codzienność początku lat 80. – wszechobecne kolejki do sklepów, czy równie powszechna nachalna propaganda. Zdjęcia Jerzego Marcinka stanowią cenny dokument epoki.
Jerzy Marcinek urodził się w Lublinie w 1951 roku. Kolekcja zdjęć autorstwa Jerzego Marcinka w cyfrowych zbiorach Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” liczy ponad 100 fotografii. Autor uwiecznił na nich wygląd Lublina na przełomie lat 70. i 80. XX wieku. Fotografował zarówno centrum miasta – Krakowskie Przedmieście i pobliskie ulice – jak i miejsca leżące bardziej na uboczu: ulicę Dolną Panny Marii, dzielnicę Kalinowszczyzna i Bronowice. Zdjęcia Jerzego Marcinka mają nie tylko dużą wartość artystyczną, ale także stanowią cenny dokument epoki.
Pierwszy dzień kalendarzowej wiosny, popularnie zwany Dniem Wiosny lub Dniem Wagarowicza, jest świętowany przede wszystkim przez uczniów. Z tym dniem związany jest także stary zwyczaj topienia Marzanny, symbolizującej odchodzącą zimę. Obchody Dnia Wiosny w Lublinie, w latach 70. i 80. XX wieku, można zobaczyć na zdjęciach Jana Trembeckiego, Macieja Kaczanowskiego i Jacka Mirosława, z kolekcji Kuriera Lubelskiego.
Wśród zdjęć reportażowych Jacka Mirosława zwracają uwagę fotografie wykonane z dachu kamienicy przy placu Bychawskim. Widzimy na nich przebudowę placu Bychawskiego i sąsiadującego z nim skrzyżowania ulic: 1 Maja, Kunickiego i Wolskiej - centrum historycznej dzielnicy Piaski.
Wśród zdjęć Jacka Mirosława wykonanych w ramach pracy fotoreportera, znajdują się fotografie przedstawiające komunikację miejską w Lublinie. Na zdjęciach widać codzienne życie miasta i jego mieszkańców: ludzi stojących na przystankach, pasażerów jadących autobusami i trolejbusami, intensywny ruch pojazdów na ulicach. Pojawiają się także zdjęcia z niezwykłych wydarzeń, jak pożar autobusu na Krakowskim Przedmieściu.
Klub „Masza” w Lublinie znajdował się przy ulicy Okopowej, w budynku na rogu ulicy Hempla i Narutowicza.
Pomnik Konstytucji 3 maja w Lublinie znajduje się w południowo-zachodniej części placu Litewskiego. W czasie ponad stuletniej historii istnienia pomnika, zmienił się zarówno jego wygląd, jak i miejsce usytuowania.
Wśród zdjęć Jacka Mirosława, wykonanych w ramach pracy fotoreportera, znajdują się również fotografie nowo powstających, w latach 70. XX w., lubelskich dzielnic mieszkaniowych. Przykładem mogą być zdjęcia osiedla Czuby na terenie dawnych Rur Bonifraterskich.
W kolekcji fotografii Jacka Mirosława największy zbiór stanowią zdjęcia wykonane na placu Litewskim i na sąsiadującej z nim głównej ulicy Lublina - Krakowskim Przedmieściu. Miejsce uroczystości państwowych, towarzyszących im przemarszów, defilad i festynów było oczywistym miejscem pracy dla fotoreportera. W latach PRL plac bywał również miejscem protestów środowisk opozycyjnych i starć ze służbami porządkowymi. Także po przemianach politycznych odbywały się tutaj manifestacje różnych partii, związków i organizacji. Ale plac Litewski to nie tylko historia i polityka, ale przede wszystkim miejsce wypoczynku mieszkańców Lublina.
Wśród zdjęć z kolekcji Jacka Mirosława znajdują się fotografie wykonane na dworcu autobusowym PKS przy Alei Tysiąclecia. Na zdjęciach widzimy zmiany, jakie zaszły na terenie dworca od lat 70. XX wieku do czasów obecnych. Na najstarszych fotografiach z lat 70. budynek dworca, z przeszkoloną halą poczekalni, zaskakuje świeżością. Kontrastują z nimi zdjęcia z końca lat 80., na których teren dworca jest już wyraźnie zaniedbany.
Zbiór fotografii Jacka Mirosława przedstawiający tereny nad Bystrzycą, składa się z dwóch części. Pierwsza zawiera zdjęcia wykonane nad samą rzeką, z widokiem charakterystycznego jazu na Bystrzycy. Druga dotyczy położonej nieopodal ulicy Wapiennej. Na zdjęciach uwieczniono starą zabudowę tej ulicy, z widocznymi w tle wieżowcami przy ulicy Nadbystrzyckiej.
Wśród zdjęć Jacka Mirosława wykonanych w ramach pracy fotoreportera, znajdują się fotografie przedstawiające Dworzec Główny PKP w Lublinie. Są to zarówno zdjęcia pokazujące codzienny ruch pasażerów na peronach, jak też widok budynku dworca od strony torów i placu Dworcowego. Na fotografiach widać także wnętrze hali głównej budynku dworca. Osobną grupę stanowią zdjęcia z uroczystości na dworcu, z udziałem pracowników PKP, a także z otwarcia nowej części budynku dworcowego, wzniesionej w miejscu dawnego wejścia na perony.
Jacek Mirosław urodził się w 1944 roku w Lublinie. Fotoreporter, długoletni pracownik „Dziennika Wschodniego”, wcześniej znanego pod nazwą „Sztandar Ludu” i „Dziennik Lubelski”. Członek Lubelskiego Towarzystwa Fotograficznego. W „Sztandarze Ludu” Jacek Mirosław fotografował m.in. dla Działu Miejskiego czy Działu Sportowego. Dokumentował życie społeczne i kulturalne Lublina, oraz regionu lubelskiego, w latach 70 i przełomu lat 80 i 90 XX wieku.
Wśród fotografii Jacka Mirosława obszerną grupę stanowią zdjęcia wykonane na ulicy Dolnej Panny Marii. Położona na uboczu wąska ulica, ze starą, zniszczoną zabudową, była idealnym tematem dla fotografa. Prezentowane zdjęcia mają nie tylko wartość artystyczną, ale i historyczną - wiele z miejsc uwiecznionych na fotografiach już nie istnieje, inne bardzo się zmieniły w ciągu ostatnich 30 lat.
Wśród zdjęć Jacka Mirosława, wykonanych w ramach pracy fotoreportera, znajdują się również fotografie nowych lubelskich dzielnic. Przykładem mogą być zdjęcia wykonane na terenie osiedli wchodzących w skład Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej. Są to zarówno fotografie już istniejących budynków (osiedla Mickiewicza i Słowackiego), jak i nowo budowanych (osiedle Konopnickiej).
Terminem fotoreportaż określa się sposób wypowiedzi wyrażanej za pośrednictwem fotografii, wtedy gdy jest publikowany w prasie, jest częścią fotografii prasowej (photojournalism). Należy on do kategorii, która uwzględnia dwa aspekty wypowiedzi, powstałe z połączenia wyrazów: foto i reportaż, nadających mu znaczące semantyczne odniesienia. Wskazuje na narracyjny charakter oddziaływania obrazem, na wzór reportażu, którym określa się publicystyczny gatunek literacki, czyli „żywy opis prawdziwych wydarzeń, oparty na obserwacji autora, reportażysty”1, zazwyczaj dziennikarza-sprawozdawcy, informującego „o (lokalnych) wydarzeniach bieżących”2. Obraz fotograficzny przejmuje tu więc rolę i zadania tekstu pisanego, stając się swoistym tekstem ikonicznym.