Więc dawszy pokój kmieć inszej robocie,
Parąbił olszę na rudowam błocie,
I tak w porywczą koryto urobił,
Dłutem wygłobił.
I czółnem nazwał ono dzieło nowe,
Uciosał k niemu wiosło jesionowe…
Klonowic S. F., Flis, to jest spuszczanie statków Wisłą i inszymi rzekami do niej przypadającymi, Warszawa 1984, (I wydanie 1595)
Termin „czółno” (czołn, czołen, czołniak, czółn, czołnik) oznacza łódź wyżłobioną z jednego pnia. Była to dawniej podstawowa, prototypowa forma szkutnicza na ziemiach polskich, a wykonywać ją umiał każdy mieszkaniec miejscowości nadwodnej; w przypadku Lubelszczyzny – Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, okolic Kuzawki i Hanny.
Wśród małych form pojazdów wodnych zgromadzonych w polskich muzeach łodzie jednopienne są jak dotąd najliczniej reprezentowane – ponad 200 egzemplarzy znalezionych przypadkowo lub pozyskanych w wyniku badań archeologicznych czy etnograficznych.