Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Asara be Tewet (Dziesiąty Tewet) – obrzędy i obyczaje na Lubelszczyźnie

Dziesiąty dzień miesiąca Tewet, przypadający w miesiącach grudniu i styczniu był powszechnym dniem postu, skruchy i powrotu do Boga.

Najważniejsze święta żydowskie. Infografika
Najważniejsze święta żydowskie. Infografika (Autor: Studio Format)

Spis treści

[RozwińZwiń]

Pochodzenie święta Asara be Tewet Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Święto to ustanowione było  dla upamiętnienia dnia, w którym król Babilonii Nabuchodonozor rozpoczął oblężenie Jerozolimy.

Oblężenie rozpoczęte 10 dnia miesiąca Tewet roku 588 p.n.e. było początkiem licznych tragedii, jakie dotknęły naród żydowski, a które zakończyły się zburzeniem Pierwszej Świątyni i wygnaniem babilońskim.

Nazwa święta Asara be Tewet oznacza datę święta: asara to liczebnik 10, a tewet to nazwa dziesiątego miesiąca w religijnym roku żydowskim.

Tradycje Asara be Tewet Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Tego dnia obowiązywał post ścisły tzn. nie jedzono i nie pito od świtu do zapadnięcia nocy. Rozmyślano o klęskach zniszczenia, wygnania i cierpienia, jakie dotknęły przodków i szukano drogi powrotu do Boga. Przypominano, że to samowola i grzechy królów judzkich i izraelskich ściągnęły na Żydów karę w postaci najazdu Nabuchodonozora. Dlatego każdy Żyd zobowiązany do pokuty i postu.

Był to czas indywidualnej modlitwy, przebudzenia serca i rozpamiętywania własnych czynów, aby móc okazać skruchę przed Najwyższym.

Post ten był również upamiętnieniem śmierci wszystkich ludzi, których data i miejsce spoczynku nie są znane. Był to jedyny post, który nie podlegał przesunięciu na wcześniejszy dzień ani opóźnieniu, nawet jeśli przypadał w piątek, czyli w dzień rozpoczęcia Szabatu.

W Polsce wypadał on w czasie gdy inni mieszkańcy Lublina obchodzili tradycyjny karnawał.

W tym dniu w lubelskich synagogach rabini przypominali o żydowskiej tożsamości a przez wygłaszane wykłady i kazania mobilizowali i zachęcali do zachowania wierności Torze i Bogu.

Post 10 Tewet był jednym z sześciu wielkich postnych dni w judaizmie. Pozostałe to: Com Gedalia - upamiętniający śmierć Gedaliasza, Jom Kippur (Dzień Pojednania), Taanit Ester (poprzedzający święto Purim), Szewa Asar BeTamuz (17 Tamuz) i Tisza Be Aw (9 Aw).

Zwyczaje Asara be Tewet Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Podczas tego postu nie obowiązywały dodatkowe przepisy, takie jak np. w Jom Kippur zakazujące noszenie skórzanego obuwia.

Osoby chore, kobiety w ciąży i dzieci były zwolnione z obowiązku poszczenia. Jednak szanowały post drugich przez to, że w tym dniu nie jadały publicznie ani obficie, żeby nie rozpraszać pozostałych poszczących.

Przyjemności takie jak słodycze, czy ulubione potrawy były zakazane. Jadano tylko to, co było niezbędne dla potrzymania życia i zdrowia.

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

http://www.hatikvah.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=222&Itemid=35, dostęp 10.11.2010.

http://www.the614thcs.com/40.193.0.0.1.0.phtml, dostęp 10.11.2010.

Gal-Ed E., Księga świąt żydowskich, Warszawa 2005.  

Kameraz-Kos N., Święta i obyczaje żydowskie, Warszawa 2000. 

Rabin Greenwald Z., Bramy Halachy. Religijne prawo żydowskie, Kraków 2005.

Schoeps J.H, Nowy leksykon Judaistyczny, Warszawa 2007.

Unterman A., Żydzi, wiara i życie, Warszawa 2005.

Unterman A., Encyklopedia tradycji i legend żydowskich, Warszawa 2000.

Powiązane artykuły

Zdjęcia

Inne materiały

Słowa kluczowe