Zakłady Graficzne Józefata Pietrzykowskiego w Lublinie (1932–1949)
Apogeum rozwoju Zakładu Pietrzykowskiego przypada na czasy, kiedy właścicielem drukarni i litografii był syn Józefata i Walerii, Stanisław. Za jego sprawą do Lublina trafił pierwszy linotyp.
Spis treści
[Zwiń]Stanisław Pietrzykowski (1897–1954)
W latach 1914–1932 Stanisław Pietrzykowski pracował w Zakładzie ojca – Józefata Pietrzykowskiego. W czasie I wojny światowej uczył się przez jakiś czas zawodu w Wiedniu. Po śmierci ojca w 1932 roku drukarnię o nazwie Zakłady Graficzne J. Pietrzykowskiego prowadził dalej syn Stanisław. Zmarł w roku 19541.
Drukarnia
Drukarnia została wyposażona przez Stanisława Pietrzykowskiego w nowy skład czcionek, nowoczesne pulpity na czcionki oraz w nowoczesny sprzęt: dwie maszyny w formacie A1, dwie w B3, tygiel i maszynę litograficzną. W 1937 roku sprowadził do Lublina pierwszy linotyp.
Zakład, dzięki nowym możliwościom technicznym, a także dzięki staranności i artyzmowi wykonanych prac, stał się jednym z najważniejszych w Lublinie. Drukarnia prowadziła swoją działalność wciąż pod tym samym adresem: Kościuszki 4. Przetrwała wojnę i została upaństwowiona w roku 19492.
Ważne publikacje odbite w drukarni
„Dziennik Lubelski", 1–9 czerwca, 1932
„W Słońce" nr 5(6), 1939
Po wojnie
Zakłady Pietrzykowskiego drukowały w tym czasie głównie plakaty, ogłoszenia, zarządzenia oraz kilka tytułów tygodników i miesięczników. Były to m. in. „Wieś”, „Wici”, „Barykada wolności”, „Stańczyk”3.
Pierwszy plakat-ogłoszenie, 23 lipca 1944 r.
Roman Rosiak:
Już pierwszego dnia wolności na ulicach ukazało się pierwsze ogłoszenie, wzywające do zachowania porządku i spokoju, powrotu do pracy – aż do decyzji władz centralnych. Ogłoszenie to było podpisane przez Dowództwo II Obwodu Armii Ludowej. Plakat ten został wykonany na czerwonym papierze w formacie 40 x 60 cm w Zakładach Graficznych St. Pietrzykowskiego przy Kościuszki 44.
Druk pierwszych znaczków, sierpień 1944 r.
W sierpniu 1944 roku w Zakładach Graficznych J. Pietrzykowskiego zostały wykonane metodą litograficzną pierwsze znaczki pocztowe tzw. lubelska seria wodzów. Znaczki te wydane były przez Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego. Na znaczkach widnieją podobizny trzech przywódców walk o wolność Polski. Są to:
1) Traugutt – (kolor ceglasty)
2) Kościuszko – (kolor zielony)
3) Dąbrowski – (kolor granatowy)
Opisana seria znaczków weszła do obiegu już 8 IX 1944 roku5.
Ocalona książka
Ciekawa historia wiąże się z książką Józefa Kermisza Lublin i Lubelskie w ostatnich latach Rzeczypospolitej (1788–1794) T.1.
Paweł Gdula:
Praca ta oddana została do druku w 1939 roku. Druk jej z powodu wybuchu wojny został przerwany. Wyszła dopiero w lutym 1945 roku. Jeżeli niniejsza część wydawnictwa (T.I.) – pisze autor w przedmowie – Przetrwała czasy okupacji niemieckiej, to zawdzięczać należy pieczołowitej opiece p. Stanisława Pietrzykowskiego. Brakujące arkusze pracy, które zaginęły, udało się ponownie odbić na podstawie rękopisu również ocalonego przez p. Pietrzykowskiego6.
Literatura
Słownik Pracowników książki polskiej, red. Treichel I., Warszawa 1972.
Gdula P., Drukarstwo lubelskie, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” vol.VIII, 1957.
Rosiak R., Od manifestu do książki, „Kamena” 1959, nr 13/14.
Przypisy
- Wróć do odniesienia Słownik Pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa 1972, s. 677.
- Wróć do odniesienia Słownik Pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa 1972, s. 667.
- Wróć do odniesienia Słownik Pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa 1972, s. 667.
- Wróć do odniesienia R. Rosiak., Od manifestu do książki, „Kamena” 1959, nr 13/14, s. 5.
- Wróć do odniesienia Słownik Pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa 1972, s. 677.
- Wróć do odniesienia P. Gdula, Drukarstwo lubelskie, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” vol.VIII, 1957, s. 102.