Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Zakład Artystyczno-Litograficzny i Drukarnia J. Pietrzykowskiego dawniej Nowaczyńskiego w Lublinie (1890–1932)

Zakład drukarsko-litograficzny Nowaczyńskiego dostał się w ręce nowego właściciela, Józefata Pietrzykowskiego, który zmodernizował zakład i uczynił go pierwszym na lubelskim rynku wydawniczym.

Sygnatura Zakładu Artystyczno-Litograficznego i Drukarni J. Pietrzykowskiego
Sygnatura Zakładu Artystyczno-Litograficznego i Drukarni J. Pietrzykowskiego (Autor: )

Spis treści

[RozwińZwiń]

Józefat Pietrzykowski (1863–1932)Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Józefat Pietrzykowski urodził się w 1863 roku. Początkowo pracował jako fryzjer w jednym z zakładów przy ul. Krakowskie Przedmieście. W 1890 roku ożenił się z wnuczką Józefa Nowaczyńskiego – Walerią i zaczął prowadzić dawny Zakład Nowaczyńskiego. Józefat Pietrzykowski zmarł w 1932 roku1.

50-cio lecie Zakładów Graficznych J. Pietrzykowskiego
50-cio lecie Zakładów Graficznych J. Pietrzykowskiego (Autor: nieznany)

Historia drukarni (1890–1932)Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Zakład prowadzony przez Józefata Pietrzykowskiego działał pod tym samym adresem co Zakład Nowaczyńskiego: Kościuszki 4, od pewnej chwili nosząc nazwę Zakład Artystyczno-Litograficzny i Drukarnia J. Pietrzykowskiego. Dawny zakład Nowaczyńskiego został przez Józefata Pietrzykowskiego rozbudowany i unowocześniony. W roku 1904 zainstalował w nim maszynę drukarską z motorem na ropę. Była to pierwsza w Lublinie maszyna drukarska napędzana silnikiem. Dzięki wprowadzanym zmianom szybko zajął czołowe miejsce wśród lubelskich drukarni. W 1929 roku zakład posiadał już trzy maszyny płaskie i automat dociskowy2.

Za swoje osiągnięcia zakład Józefata Pietrzykowskiego, jako jedyny wśród drukarni i litografii, został wyróżniony brązowym medalem na wystawie przemysłowo-rolniczej zorganizowanej w 1901 roku w Lublinie. Wielki model otrzymanego odznaczenia można zobaczyć na elewacji parteru domu przy ul. Kościuszki 4 gdzie mieściła się dawniej drukarnia. Po śmierci Pietrzykowskiego w 1932 roku zakład przejął jego syn.

Ważne drukiBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Z ciekawszych wydawnictw Zakład Artystyczno-Litograficzny i Drukarnia J. Pietrzykowskiego dawniej Nowaczyńskiego wydrukował w 1908 roku Szopkę T. Lenartowicza wydaną nakładem Wiktora Kiesewettera z barwnymi ilustracjami Konstantego Rayskiego. Od 15 listopada 1914 roku do 27 czerwca 1915 roku powielano tu „Nowy Kurier Lubelski”, a od 7 marca do 21 grudnia 1916 roku pismo  w języku polskim – „Myśl Żydowska”3.

Wydano tu także pracę działacza komunistycznego Jana Hempla4.

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Lutomski D., Józef Nowaczyński jako litograf, grawer i drukarz, [w:] Studia z dziejów drukarstwa i księgarstwa w Lublinie w XIX i XX wieku, red. B. Szyndler, Lublin 1988.
Słownik Pracowników książki polskiej, red. Treichel I., Warszawa 1972.

PrzypisyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

  1. Wróć do odniesienia D.  Lutomski. Józef Nowaczyński jako litograf, grawer i drukarz, [w:] Studia z dziejów drukarstwa i księgarstwa w Lublinie w XIX i XX wieku, red. B. Szyndler, Lublin 1988, s. 173–174.
  2. Wróć do odniesienia D. Lutomski., Józef Nowaczyński jako litograf, grawer i drukarz, [w:] Studia z dziejów drukarstwa i księgarstwa w Lublinie w XIX i XX wieku, red. B. Szyndler, Lublin 1988, s. 174.
  3. Wróć do odniesienia Słownik Pracowników książki polskiej, red. I. Treichel, Warszawa 1972, s. 677.
  4. Wróć do odniesienia D. Lutomski., Józef Nowaczyński jako litograf, grawer i drukarz, [w:] Studia z dziejów drukarstwa i księgarstwa w Lublinie w XIX i XX wieku, red. B. Szyndler, Lublin 1988, s. 174.