Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Wydawnictwo Respublica (1986–1989)

Twórcami wydawnictwa Respublica byli: Jadwiga Kozicka, Piotr Kozicki, Mariusz Szyszko, Grzegorz Szyszko i Zygmunt Kozicki. Działalność wydawnictwa przypadła na lata 1986–1989. Wydano ponad 20 książek i między innymi 11 numerów pisma „Kontakt”.

 

Spis treści

[RozwińZwiń]

Działalność wydawnictwa RespublicaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Wydawnictwo Respublica było firmą rodzinną, należącą do Kozickich. Tworzyli je: Jadwiga Kozicka, Piotr Kozicki i Zygmunt Kozicki, Mariusz Szyszko, mąż Jadwigi Kozickiej, Grzegorz Szyszko, brat Mariusza. Najbardziej charakterystyczną i barwną osobą w wydawnictwie Respublica oraz lubelskim obiegu drugiej połowy lat 80, był Zygmunt Kozicki. Ewa Kuszyk-Peciak zapamiętała charakterystyczną postać w wełnianym, ręcznie robionym swetrze, z torbą monterską na ramieniu – Zygmunt Kozicki był niemal wszędzie.

Zanim Koziccy i Szyszkowie rozpoczęli własną działalność, pracowali jako drukarze „Spotkań”. Pierwsza publikacja wydana ze środków własnych pozwoliła na zakup papieru i sprzętu na dalsze przedsięwzięcia. Z Funduszu Wydawnictw Niezależnych otrzymano dotację oraz gilotynę walizkową. Pozyskiwano również pieniądze ze sprzedaży znaczków otrzymanych od Funduszu Inicjatyw Społecznych1.

Drukowano metodą sitodruku, korzystając z patentu Witolda Łuczywo, spopularyzowanego w Lublinie przez Adama Kerstena, wykorzystującego pastę komfort. Z czasem zresztą udoskonalono tę metodę do tego stopnia, że niektóre książki Respubliki zakwalifikowano jako wydane metodą offsetową. W drukowaniu specjalizował się Mariusz Szyszko2. Substancje chemiczne niezbędne do druku kupowano na czarnym rynku albo pozyskiwano z darów od Andre Carona mieszkającego w Saint Genevieve des Bois pod Paryżem. Nadmanganian potasu potrzebny do mycia sit zdobywano na Wydziale Chemii UMCS. Papier skupywano w sklepach papierniczych albo pozyskiwano z redakcji Wydawnictw KUL. Pod koniec działalności w jednej z księgarni zakupiono 1000 ryz papieru. Drukowano w wynajętej przez Kozickiego kawalerce na ulicy Poniatowskiego 22A3. Kolportażem zajmował się Piotr Kozicki4.

W celu wydawania książek Józefa Mackiewicza w 1987 roku powołano Oficynę im. Józefa Mackiewicza, inicjatywę równoległą do Respubliki. Rok później powstała firma usługowa Wydawnictwo Prasowe Respublica, wykonująca druk na zlecenie.

Książki wydane przez wydawnictwo RespublicaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Wydawnictwo Respublica wydawało różne publikacje: książki historyczne, publicystykę polityczną i literaturę piękną.
Ze wspomnień Piotra Kozickiego: „Założenia ideowe były bardzo proste: to, czego komuna zabrania my będziemy drukować. Teraz, jak na to patrzę, to niektórych rzeczy bym dzisiaj nie wydrukował. Drukowaliśmy też takie książki, które równie dobrze mogły wyjść za komuny, np. Pierścień z papieru Zygmunta Haupta; z polityką to nie miało nic wspólnego, przepiękna literatura, wspomnienia człowieka z Kresów Wschodnich i nie wiem, dlaczego objęta była zapisem cenzorskim, pewnie autor źle się wyrażał o komunizmie, a może ze względu na tematykę kresową. Nie mieliśmy założeń ideowych typu katolickie, narodowe, filo- czy antysemickie, chodziło o walkę z cenzurą; nie byłem nigdy związany z grupą o jakimś profilu politycznym. Nie mieliśmy aspiracji do tworzenia formacji ideowo-politycznej. Jako pierwszą wydaliśmy książkę Władysława Bartoszewskiego [powinno być Stefana Kisielewskiego – Ł.K.] Na czym polega socjalizm. Nasze koronne dzieło Utopia u władzy Hellera i Niekricza, wydaliśmy to w 5 zeszytach, w nakładzie 2700 egz. i to na sicie, w proporcji 1:1 (w oryginale jest to dwutomowa książka, każdy z tomów ma ponad 200 stron), poszły na to setki ryz papieru. Jest to jedna z książek, których bym dzisiaj nie wydał; po lekturze dzieł Wiktora Suworowa podzielam jego pogląd, że ci autorzy pisali bzdury zwłaszcza na temat II wojny światowej”5.

Według Zygmunta Kozickiego Respublica wydała około 40 tytułów książek6.
Dostępne bibliografie zawierają następujące tytuły:
Stefan Kisielewski, Na czym polega socjalizm? spostrzeżenia z Warszawy, Lublin 19867.
Michał Heller, Aleksander Niekricz, Utopia u władzy. Historia Związku Sowieckiego, t. 1, cz. 1, Lublin 1986 [właśc. 1987]8.
Czesław Leopold [pseud.], Krzysztof Lechicki [pseud.], [właśc. Arkadiusz Rybicki, Antoni Wręga], Więźniowie polityczni w Polsce 1945–1956, Lublin 19869.
Michael Charlton, O źródłach zimnej wojny, Lublin 198710.
Artykuły usunięte przez cenzurę ze „Znaku” nr 367 z czerwca 1985 r., Lublin 198811.
Polityka i świat, red. I. Lasota, t. 1, Lublin 198812.
Polityka i świat, red. I. Lasota, t. 2, Lublin 1988.
Michał Heller, Aleksander Niekricz, Utopia u władzy. Historia Związku Sowieckiego, t. 1, cz. 2, Lublin 198713.
Michał Heller, Technika władzy, Lublin 198814.
Zygmunt Haupt, Pierścień z papieru, Lublin 198815.
Jakub Karpiński, Taternictwo nizinne, Lublin 198816.
Stanisław Bieniasz, Ostry dyżur, Warszawa [właśc. Lublin] 198817.
Michał Heller, Aleksander Niekricz, Utopia u władzy, Historia Związku Sowieckiego, t. 2, cz. 3, Lublin 198818.
Michał Heller, Aleksander Niekricz, Utopia u władzy, Historia Związku Sowieckiego, t. 2, cz. 4, Lublin 198819.
Michał Heller, Aleksander Niekricz, Utopia u władzy, Historia Związku Sowieckiego, t. 2, cz. 5, Lublin 198920.
Witold Grotowicz, Gorbazm, Lublin 198921.
Witold Gombrowicz, Varia, część 1, Lublin 198922.
Witold Gombrowicz, Varia, część 2, Lublin 198923.
Witold Gombrowicz, Varia, część 3, Lublin 198924.
Wiaczesław Czernowił, Borys Penson, Dialog za drutem kolczastym, Guzel Amalrik, Spotkanie w łagrze, Lublin 198925.
Izaak Baschewis Singer, Ostatni demon, Lublin 198926.
Włodzimierz Wojnowicz, Opowiadania, Lublin 198927.
Sowietskij Sojuz, t. 1, Lublin 198928.
Sowietskij Sojuz, t. 2, Lublin 198929.

Czasopisma wydane przez wydawnictwo RespublicaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Mariusz Szyszko i Piotr Kozicki w 1987 roku wyjechali do Paryża, gdzie spotkali się między innymi z Jerzym Giedroyciem, Niną Karsov i Mirosławem Chojeckim. Od Chojeckiego uzyskali zgodę na przedruki artykułów z paryskiego miesięcznika „Kontakt” w wyborze dokonywanym przez Respublikę. Zagwarantowali nakład minimalny w wysokości 500 egzemplarzy, zwykle drukowano ponad 100030.

Kontakt '87, wybór artykułów z numerów 1–2, 3, Lublin 198731.
Kontakt '87, wybór artykułów z numerów 4, 5, 6, Lublin 198832.
Kontakt '87, wybór artykułów z numerów 7–8, 9, Lublin 198833.
Kontakt. Miesięcznik redagowany przez członków i sympatyków „Solidarności”, wybór artykułów z nr. 10, 11, 12, Lublin 198934.
Kontakt. Wybór artykułów z nr.nr. 1–2, 3/1988, Lublin 198935.
Kontakt. Wybór artykułów z nr.nr. 4, 5, 6/1988, Lublin 198936.
Kontakt. Wybór artykułów z nr.nr. 7–8, 9/1988, Lublin 198937.
Kontakt. Wybór artykułów z nr.nr. 10, 11, 12/1988, Wydawnictwo Respublica, Lublin 198938.
Kontakt. Wybór artykułów z nr.nr. 1–2, 3/1989, Wydawnictwo Respublica, Lublin 198939.
Kontakt. Wybór artykułów z nr.nr. 4, 5, 6/1989, Wydawnictwo Respublica, Lublin 198940.
Kontakt. Wybór artykułów z nr.nr. 7–8, 9/1989, Respublica, Lublin 198941.

 

Opracował Łukasz Kijek

 

 

PrzypisyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1 Zygmunt Kozicki, Utworzyli wydawnictwo „Fundusz Inicjatyw Społecznych”, http://www.biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/dlibra/docmetadata?id=35784&from=&dirids=1&ver_id=&lp=13&QI=, [dostęp: 27.09.2016].

2 Piotr Kozicki, Była to typowo rodzinna „impreza”, http://www.biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/dlibra/docmetadata?id=37002&from=publication, [dostęp: 27.09.2016].

3 Ewa Kuszyk-Peciak, Niezależny ruch wydawniczy w Lublinie w latach 1983–1989. Wybrane wydawnictwa książkowe, Lublin 2003, s. 93 [praca magisterska napisana pod kierunkiem prof. dra hab. Janusza Wrony w Zakładzie Historii Najnowszej UMCS].

4 Piotr Kozicki, Była to typowo rodzinna „impreza”, http://www.biblioteka.teatrnn.pl/dlibra/dlibra/docmetadata?id=37002&from=publication, [dostęp: 27.09.2016].

5 Ewa Kuszyk-Peciak, Niezależny ruch wydawniczy w Lublinie…, s. 94.

6 Tamże, s. 93.

7 Sitodruk; przedruk z londyńskiego pisma „Odnowa”, 1979; cena 200–250 zł, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzkis.html, [dostęp: 27.09.2016].

8 Sitodruk; przedruk z londyńskiego wydawnictwa Polonia, 1987; cena 650 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=23&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#11106, [dostęp: 27.09.2016].

9 Sitodruk; przedruk z gdańskiego Wydawnictwa Młoda Polska, 1981; cena 110 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=94&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#7799, [dostęp: 27.09.2016].

10 Sitodruk; przedruk z lubelskiego wydawnictwa Vademecum, 1986; cena 300 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=13&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#10756, [dostęp: 27.09.2016].

11 Sitodruk; cena 270 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=3&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#11495, [dostęp: 27.09.2016].

12 Sitodruk; Konfrontacje, Nowy Jork: IDEE, 1988; cena 850 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=84&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#7976, [dostęp: 27.09.2016].

13 Sitodruk; przedruk z londyńskiego wydawnictwa Polonia, 1987; cena 700 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=23&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#11105, [dostęp: 27.09.2016].

14 Sitodruk; przedruk z 6 numeru pisma „ABC”, Liberalno-Demokratyczna Partia „Niepodległość”, Lublin 1988, cena 150 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=23&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#11090, [dostęp: 27.09.2016].

15 Sitodruk; przedruk z Biblioteki „Kultury” 1963, t. 86; cena 750 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=28&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#10536, [dostęp: 27.09.2016].

16 Sitodruk; przedruk z Biblioteki „Kultury” 1988, t. 440, cena 490 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=37&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#10426, [dostęp: 27.09.2016].

17 Sitodruk; przedruk za londyńską Polską Fundacją Kulturalną, 1984, cena 550 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=7&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#676, [dostęp: 27.09.2016].

18 Sitodruk; przedruk z londyńskiego wydawnictwa Polonia, 1987, cena 850 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=23&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#11101, [dostęp: 27.09.2016].

19 Sitodruk; przedruk z londyńskiego wydawnictwa Polonia, 1987, cena 1400 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=23&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#11104, [dostęp: 27.09.2016].

20 Sitodruk; przedruk z londyńskiego wydawnictwa Polonia, 1987, cena 3100 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=23&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#11103, [dostęp: 27.09.2016].

21 Sitodruk; przedruk z paryskiego miesięcznika „Kontakt”, 1989; cena 400 zł, http://www.m-ws.pl/bibula_/bzgre.html, [dostęp: 27.09.2016].

22 Przedruk na podstawie Biblioteki „Kultury”, 1973, t. 239, http://mak.bn.org.pl/cgi-bin/makwww.exe?BM=02&IM=05&WI=RESPUBLICA&NU=01&CE=1&DD=12, [dostęp: 27.09.2016].

23 Przedruk na podstawie Biblioteki „Kultury”, 1973, t. 239, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=26&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#36705, [dostęp: 27.09.2016].

24 Przedruk na podstawie Biblioteki „Kultury”, 1973, t. 239, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=26&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#36706, [dostęp: 27.09.2016].

25 Sitodruk; wybór artykułów z pisma „Kontynent. Wybór artykułów" Polonia, Londyn 1979, cena 490 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=15&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#10741, [dostęp: 27.09.2016].

26 Sitodruk; przedruk z 9 numeru z paryskiego miesięcznika „Kontakt”, 1988, cena 150 zł, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzsik.html, [dostęp: 27.09.2016].

27 Sitodruk; przedruk z 11 numeru z paryskiego miesięcznika „Kontakt”, 1988, cena 600 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=109&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#5597, [dostęp: 27.09.2016].

28 Druk offsetowy, przedruk za Instytutem na Rzecz Demokracji w Europie Wschodniej w Nowym Jorku, 1988, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzsom.html, [dostęp: 27.09.2016].

29 Druk offsetowy, przedruk za Instytutem na Rzecz Demokracji w Europie Wschodniej w Nowym Jorku, 1988, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzsom.html, [dostęp: 27.09.2016].

30 Ewa Kuszyk-Peciak, Niezależny ruch wydawniczy w Lublinie…, s. 45.

31 Sitodruk; przedruk z paryskiego miesięcznika „Kontakt”, 1987; cena 650 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=44&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#10153, [dostęp: 27.09.2016].

32 Sitodruk; przedruk z paryskiego miesięcznika „Kontakt”, 1987; cena 650 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=44&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#10154, [dostęp: 27.09.2016].

33 Sitodruk; przedruk z paryskiego miesięcznika „Kontakt”, 1987; cena 650 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=44&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#10155, [dostęp: 27.09.2016].

34 Sitodruk; przedruk z paryskiego miesięcznika „Kontakt”, 1987; cena 1400 zł, http://www.sowiniec.com.pl/php/5_p_solidarna.php?ID3=23&s=44&li=1&sort=AUT,TYT,PTYT,ODP,OPS#10162, [dostęp: 27.09.2016].

35 Sitodruk; cena 1400 zł, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzkong.html, [dostęp: 27.09.2016].

36 Sitodruk; cena 1400 zł, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzkong.html, [dostęp: 27.09.2016].

37 Sitodruk; cena 1400 zł, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzkong.html, [dostęp: 27.09.2016].

38 Sitodruk; cena 1400 zł, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzkong.html, [dostęp: 27.09.2016].

39 Druk offsetowy; cena 1400 zł, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzkong.html, [dostęp: 27.09.2016].

40 Druk offsetowy; cena 1400 zł, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzkong.html, [dostęp: 27.09.2016].

41 Druk offsetowy; cena 2000 zł, http://www.incipit.home.pl/bibula_/bzkong.html, [dostęp: 27.09.2016].