Ulica Lipowa w Lublinie – historia ulicy
Spis treści
[Zwiń]Nazwa ulicy
Historia
Ulica ta stanowi stary ciąg komunikacyjny prowadzący wzdłuż dawnych szańców miejskich. Była to czwarta linia obronna powstała około roku 1670. W 1794 roku biskup lubelski Wojciech Skarszewski wydał pozwolenie na założenie cmentarza na gruntach należących do brygidek lubelskich. Początkowo teren zajęty na ten cel był niewielki i stanowił prostokąt o wymiarach 225 x 147 łokci (wynosiło to niewiele więcej ponad 1 hektar). Z czasem drogę prowadzącą ku cmentarzowi i sam cmentarz obsadzono lipami. Dlatego zaczęto go nazywać „pod lipkami”, a samą ulicę Lipową. Kiedy liczba pochowanych powiększyła się znacznie, pomyślano o zwiększeniu powierzchni cmentarza, o urządzeniu alej i uporządkowaniu grobów. Ulicę Cmentarzową wybrukowano (ok. 1840 r.), rezerwując szeroki pas gruntu powstały po zasypaniu dawnych szańców do przejazdu konduktów pogrzebowych. W 3 ćwierci XIX w. obok cmentarza rzymskokatolickiego założono również ewangelicki i protestancki.W czasie II wojny światowej, w grudniu 1939 r., przy ulicy Lipowej 7 stworzono obóz pracy dla Żydów. Zlokalizowano w nim różnego rodzaju zakłady rzemieślnicze. Większość ze zgromadzonych tam ludzi wywieziono z czasem na Majdanek i tam stracono. Po wojnie w barakach zainstalowało się wojsko, potem mieściły się tam biura, sklepy, dom akademicki. Obecnie w tym miejscu znajduje się centrum handlowe Plaza.
Zabytkowe budynki
Katalog zasobów kulturowych miasta Lublina wymienia przy ulicy Lipowej następujące budynki o znaczącej wartości kulturowej i historycznej:
Inne obiekty
Krzyż drewniany, ul. Lipowa.
Zespół cmentarza grzebalnego, ul. Lipowa nr 13:
Dom cmentarny, ob. kancelaria cmentarza rzym.-kat., ul. Lipowa nr 16, mur., k. XIX.
Cmentarz ewangelicki, ul. Lipowa nr 13.
Miejsca pamięci narodowej
Mogiła ks. Piotra Ściegiennego na cmentarzu rzym.-kat., ul. Lipowa.
Mogiła więźniów Zamku Lubelskiego na cmentarzu, ul. Lipowa.
Mogiła zbiorowa ofiar bombardowania 8-9 IX 1939 r. na cmentarzu, ul. Lipowa.
Mogiła zbiorowa ofiar zbrodni hitlerowskich w 1939 r. na cmentarzu, ul. Lipowa.
Grobowiec uczestników Powstania Styczniowego na cmentarzu rzym.-kat., ul. Lipowa.
Opracowała Ewa Sękowska
Literatura
Gawarecki H., Gawdzik C., Ulicami Lublina, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1976.
Cmentarz rzymskokatolicki przy ul. Lipowej w Lublinie, oprac. B. Markiewicz.
Gawarecki H., O dawnym Lublinie. Szkice z przeszłości miasta, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1974.
Bielecka-Hołda M., To było na Lipowej, Gazeta w Lublinie, 31.07.1997.
Obozy pracy w dystrykcie lubelskim, oprac. J. Chmielewski.