Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Teatr z Lublina

Teatr z Lublina założony w 1987 roku przez Elżbietę i Leszka Bojanowskich. 

Spis treści

[RozwińZwiń]

Powstanie TeatruBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

„Teatr z Lublina” został założony w 1987 r. przez Elżbietę i Leszka Bojanowskich, niegdyś twórców lubelskich teatrów alternatywnych: Grupa Chwilowa i LOSS.

Elżbieta Bojanowska była w nim reżyserem, współscenarzystą, często też aktorką.

Kompetencje małżonków nie były wyraźnie podzielone, więc wymiennie stawali się pomysłodawcami i autorami scenariusza. Ponadto Leszek jako poeta, który wprawdzie za życia opublikował zaledwie kilkanaście wierszy, dostarczył mu tekstu scenicznego1.

AktorzyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Teatr z Lublina powstał w wyniku spotkania twórców teatrów alternatywnych (Grupa Chwilowa i Loss) Elżbiety i Leszka Bojanowskich z młodymi ludźmi z osiedlowego klubu „Między Nami”.

Dariusz Jacuniak grał z zespołem w klubie osiedlowym, wspomina:

Na nasze próby przychodziła kobieta z klubu, która była tam plastyczką. Praktycznie była na każdej naszej próbie. Siedziała, bujała się, mówiła, że jej się to bardzo podoba, ma na imię Ela i to właśnie była Ela Bojanowska.

(...) i wtedy przyprowadziła nam Leszka. Pierwsze chwile z nim były strasznie dziwne, bo nie mogliśmy zrozumieć, co on mówi. Miał tak uszkodzoną twarz przez tego raka, że trudno go było zrozumieć, ale okazał się nieprawdopodobną osobą, do dziś wspominam go naprawdę z wielkim, szacunkiem i z takim, bo pozwolił nam się w tym wszystkim wyszaleć. Mogliśmy robić różne głupie rzeczy, a on będąc o tyle starszym, bardziej doświadczonym i oczywiście mądrzejszym od nas, pozwalał nam na to.

Dariusz Jacuniak

Leszek Bojanowski zmarł w 1989 roku.

 

Przez 12 lat istnienia przez teatr przewinęło się około 100 osób. Stały zespół współpracował z artystami i dobierał aktorów w zależności od potrzeb kolejnych przedstawień.

Teatr Elżbiety Bojanowskiej był wyjątkowy. Stworzony wspólnie z Leszkiem Bojanowskim i całym zespołem Teatru z Lublina „Blok” (1987), przypomina serię videoclipów nakręconych na osiedlu. Spektakl zmieniany był z przedstawienia na przedstawienie. Spektakl My Teatru z Lublina (1988) to żywe obrazy kopiujące zdjęcia narodu wyjętego spod prawa, Kurdów. Przedstawienie ich na Festiwalu Red Star Brouhaha w Liverpoolu sprowokowało widzów do własnego epilogu: Walijczyk domagał się wolności dla swojego kraju, Afrykanka wykrzyknęła, że czarna skóra jest piękna, a Słowaczka recytowała wiersze w ojczystym języku. Taki efekt wywołuje teatr igrający konwencjami i cytatami, teatr sztuczności, teatr tak bardzo aktorski jak teatr Bojanowskiej. Jej monodram List Morusa do córki Małgorzaty (1990) to wyrachowany montaż tekstów i obrazów. Bojanowska naśladując chór grecki (czy raczej nasze wyobrażenie o nim) na przemian śpiewa i skanduje wyimki z Mordu w katedrze. Dysleksyjnie czyta list Thomasa More’a (katolickiego świętego, któremu komunistyczna Moskwa postawiła pomnik). Elżbieta Bojanowska idzie ku kresowi języka. To teatr dystansu i pastiszu. W monodramie dźwiękowym Obca i swojska dla Bojanowskiej ważna okazała się podmiotowość żydowska i chrześcijańska, religie otwarte, jerozolimskie tradycje, tudzież ateńskie, filozofia „pomiędzy” Rebego Jeszui z Nazaretu, Martina Bubera i Lwa Szestowa, teoria i sztuka kobiet. Czytała filozofię i filologię, teologię, feminizm i najnowszą kulturę wizualną. Przygotowanie przedstawienia było badaniem, procesem naukowym, poszukiwaniem. Jej ostatnie przedstawienie Maski i miejsca powraca explicite do tragedii attyckiej. Jego teatralność była obliczona, zmierzona, niezmiernie racjonalna. I przez to wybuchały emocje. Publiczność była poruszona, a w Liverpoolu wkroczyła
w przedstawienie.

Tomasz Kitliński

Spektakle Teatru z Lublina2Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1987 – „Blok” - wznowienie sprzed 13-tu lat autorskiego spektaklu Teatru „LOSS” (udział wzięli młodzi adepci teatru założonego przez Leszka i Elę Bojanowskich)

1988 - „My” - wg projektu Leszka Bojanowskiego, „Święto Sardynek” - wg projektu Elżbiety Bojanowskiej (udział wzięli młodzi adepci teatru założonego przez Leszka i Elę Bojanowskich)

1989 - „Blok II” - przedstawienie autorskie aktorów teatru, reż. E.Bojanowska, muz. K.Głębocki

1990 - „List Tomasza Marusa do córki Małgorzaty” - przedstawienie autorskie Elżbiety Bojanowskiej (wystąpili: Ela Bojanowska, Krzysztof Głębocki, muz. K.Głębocki)

1991 – „O strzepywaniu popiołu” - przedstawienie autorskie aktorów,
reż. E.Bojanowska, muz. K.Głębocki (wystąpili: Ela Bojanowska, Anna Szczygielska, Dariusz Jacuniak, K.Głębocki, Piotr Szamryk, Rafał Rosłoń, Renata Szpak, Katarzyna Zych)

1991 - „The Dance of the Deadly Sins” oraz „Tea Pyramid” ( Londyn )
projekt i reż. E.Bojanowska, muz. K.Głębocki i Mirosław Krzyszczak (wystąpili: E.Bojanowska, K.Głębocki, Sławomir Wójcik, Mirosław Krzyszczak, Jarosław Kowalczyk oraz aktorzy i goście współpracujący z teatrem w Londynie)

1992 - „Śmietnisko” - spektakl autorski aktorów teatru: (Jan Szamryk, Tomasz Śledź, Dariusz Jacuniak)

1993 - „Gry wstępne” - przedstawienie wg dialogów Leszka Bojanowskiego,
reż. E.Bojanowska (wystąpili: Katarzyna Szponar, Renata Szpak, Jarosław Gawlik, Rafał Rosłoń, K.Głębocki, Tomasz Śledź)

1994 - „European Voo-Doo Doll” - projekt i reż. Robert Łupieniak, (wystąpili: Renata Szpak, Agnieszka Kołczewska, Rafał Rosłoń, Katarzyna Zych, Marcin Borzęcki, Olga Małolepsza, Piotr Włodarski, Sebastian Pastuszak, Katarzyna Mróz, Joanna Nowak, Aneta Sekuła, Rafał Maj, Ela Bojanowska)

1995 - „dom nad Morzem” - wspólne przedstawienie Teatru z Lublina i teatru Grupa Chwilowa reż. Krzysztof Borowiec, scen. Ela Bojanowska, reż. dźwięku Krzysztof Głębocki, (wystąpili: Ela Bojanowska, Renata Szpak, Artur Krasowski)

1997 - „Trzeci policjant” - przedstawienie na podstawie powieści Flana O’Briena o tym samym tytule, reż. Elżbieta Bojanowska i Witold Giermakowski, muz. K. Głębocki we współpracy z Bartłomiejem Abramowiczem (wystąpili: Ela Bojanowska, Sławomir Skop, Sławomir Płecha, K.Głębocki, Rafał Rosłoń, Robert Maj),

1999 – „Atrium - pole wewnętrzne”- program przygotowany na Międzynarodowy Festiwal Teatralny Konfrontacje ‘99, a w nim pięć przedstawień.

1999 – „My, którzy patrzymy śmierci w twarz” - warsztat i przedstawienie wg projektu Elżbiety i Leszka Bojanowskich, reż. Krzysztof Głębocki, muz. JAHIAR GROUP (udział wzięli uczestnicy warsztatów oraz aktorzy teatru)

1999 – „Trzeci policjant” - druga wersja przedstawienia, reż. Robert Maj, muz. K.Głębocki we współpracy z Bartłomiejem Abramowiczem, (udział wzięli: K.Głębocki, Robert Maj, Marek Woliński, Jarosław Zoń, gościnnie Krzysztof Borowiec z teatru Grupa Chwilowa)

2000 – „Maski i miejsca”: przedstawienie oparte na wierszach i dzienniku Leszka Bojanowskiego oraz warsztatach w systemie Enneagram.(Udział biorą: Katarzyna Abramowicz, Renata Szpak, K.Głębocki, Marek Woliński, Jarosław Zoń, Teresa Filarska, Ela Bojanowska)

3 listopada 2001 – umiera Ela Bojanowska - założycielka i serce teatru…

2002 – „Oglądając Zależy Kiedy” - przedstawienie autorskie aktorów teatru oparte na fragmencie sztuki Davida Ives'a pt. All in the taiming, dobrych wyjątkach z literatury oraz tekstach własnych. (udział wzięli: Katarzyna Abramowicz, K.Głębocki, Renata Szpak, Marek Woliński

PrzypisyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

  1. Wróć do odniesienia http://teatrnn.pl/leksykon/artykuly/leszek-bojanowski-19561989/, [dostęp: 17.04.2019].
  2. Wróć do odniesienia https://www.facebook.com/pg/Teatr-z-Lublina-Sztuki-Zespolone-255998064453086/about/, [dostęp: 17.04.2019].

Zdjęcia

Wideo

Inne materiały