Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Szeroka 2 w Lublinie (nie istnieje)

Historia nieruchomości zlokalizowanej w Lublinie przy ulicy Szerokiej 2. Obecnie adres nie istnieje.

Ulica Szeroka 2 w Lublinie
Ulica Szeroka 2 w Lublinie (Autor: Miedziocha, Robert; Miedziocha, Wojciech)

Spis treści

[RozwińZwiń]

LokalizacjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Dawny numer policyjny: 394.

Numer hipoteczny: 252.

Numer przed 1939: Szeroka 2/Cyrulicza 20.

Numer po 1944: -

Numer obecny: nie istnieje.

FunkcjeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Lokale handlowe i rzemieślnicze w latach 1918-1940Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Akta miasta Lublina 1918 - 1939, sygn. 3583

1927 - Boruch Mordko Heker – pracownia kamasznicza.

Księga Adresowa Polski z 1929 r.

1929 - Joel Bekerman – skóry,

1929 - Sura Jurfest – galanteria.

Akta miasta Lublina 1918 - 1939, sygn. 2627

1930, 1931 - Kelman Icek Heker – świąteczny wypiek macy.

Historia budynkuBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

WłaścicieleBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

dane z dnia 12.X.1896 - SS. Żaby i Goldkrauta,

1915 - Dozór bóżniczy,

dane z 1936 - Gmina Żydowska ( 50%), Lejb Erman (Łódź), Josef Goldbaum (Olejna 2), Chana Waserman (Nadstawna 20), Idel Zylbersztajn (Cyrulicza 20), Pinches Zylbersztrum, Kelman Hekier,

Dane według Karty Realności - Gmina Żydowska w Lublinie.

Lokatorzy według wyznania, płci i wieku (1940 rok)Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Ogólna ilość mieszkańców Mężczyzn Kobiet Dzieci do lat 6
włącznie
Dzieci od 7-18 lat
włącznie
Uwagi

Chrześcijan - 3

Żydów - 165

49 60 12 47  

 

Mieszkańcy nieruchomości wg. zawodu (1940 r.), (Inspekcja Budowlana sygn. 5227):Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Zawód Liczba osób zamieszkałych Uwagi
Pracownicy umysłowi -  
Wolne zawody -  
Robotnicy 7  
Kupcy i przemysłowcy -  
Rzemieślnicy 4  
Rolnicy    
Inne zawody    
Bez zawodu 9  

 

Miejsce położenia domu modlitwy / bożnicy:Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Nazwa synagogi lub domu modlitwy: Synagoga Hirsza Doktorowicza, zwana Bożnicą Kotlarską,

Data powstania: lata 40. XVII w.,

Godziny otwarcia: -

Powody zamknięcia: brak danych,

Własność domu (prywatna): -

Własność domu (Gmina śydowska): Żydowska Gmina Wyznaniowa,

Ogólna liczba (bożnice): -

Ogólna liczba (domy modlitwy): -

Frekwencja dzienna (domy modlitwy): -

Frekwencja dzienna (bożnice): -

Informacje dodatkowe: Opiekował się nią cech kotlarzy.

Nazwa gminy wyznaniowej: Gmina Wyznaniowa Żydowska w Lublinie,

Siedziba gminy: Lublin, ul. Rynek 5,

Miejscowość wchodząca w skład gminy: ul. Szeroka,

Nazwa synagogi lub domu modlitwy: -

Data powstania: 1820 r.

Godziny otwarcia: czynny bez przerwy

Powody zamknięcia: -

Własność domu (prywatna): -

Własność domu (Gmina Żydowska): Żydowska Gmina Wyznaniowa

Ogólna liczba (bożnice): -

Ogólna liczba (domy modlitwy): 1

Frekwencja dzienna (domy modlitwy): 30.

Dodatkowe informacje

Lubelskie tropy Czechowicza

- synagoga Jelenia Doktorowicza - Szeroka 2.

Żydowskie miejsca w Lublinie

- Synagoga Kotlarzy; wcześniej dom Doktorowiczów, gdzie mieszkał Hirsz Doktorowicz, nadworny faktor króla Władysława IV.

Historia własnościowa (APL, Inspekcja Budowlana, sygn. 5227):Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Dom murowany trzykondygnacyjny.

Właściciele w 1936 roku:

1) Gmina Żydowska – 50%,

2) Lejb Erman – Łódź,

3) Josef Goldbaum – Lublin, Olejna N 2,

4) Czarna Waserman, Nadstawna 20,

5) Idel Zylbersztajn, Cyrulicza 20,

6) Pinches Zylbersztrum,

7) Kelman Hekier.

Opis budynkuBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Karta realności z 1940 r. [Inspekcja Budowlana, sygn. 5227]:Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Położenie: Szeroka 2 / Cyrulicza 20,

Powierzchnia: ogółem: 394 m2, w tym:

 - zabudowana: 308 m2,

 - niezabudowana: 86 m2.

Długość frontu: 11 mb.

Liczba mieszkań: 11.

Budynek jest własnością Gminy Żydowskiej w Lublinie.

Fragmenty relacji mówionychBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Aleksander Grinfeld:

Ja wiem że jako stosunkowo mały chłopak kilkakrotnie chodziłem z dziadkiem do Synagogi, która była na ulicy Szerokiej. Na początku ulicy Szerokiej - to było za Bramą Grodzką. (...) Dokładnie nie pamiętam tej Synagogi, ja tylko pamiętam, że to była ulica Szeroka albo 2 albo 4. To był drugi dom, wąski taki dom i Synagoga była na piętrze.

Halina Reichaw:

Cyrulicza to była bardzo ważna ulica w moim życiu. Ona była mniej więcej vis-a-vis Lubartowskiej 14, mniej więcej na tym odcinku. Była też taka mała uliczka, która prowadziła na Stare Miasto, tam w kierunku Grodzkiej. (...) Na Cyruliczej były sklepy gdzie stały beczki ze śledziami, sprzedawali też bajgle nadziane na takich patykach, były beczki z kiszonymi ogórkami. Były takie sklepiki, ale sprzedawcy wystawiali swoje towary na ulicę. (...) Kiedy wybuchła wojna, wyrzucono nas z mieszkania i zamieszkaliśmy na Cyruliczej, u znajomej pani, która miała duży dom. Później cała nieparzysta strona Lubartowskiej przeszła na tzw. „dzielnice żydowską”. Był to pierwszy etap wyrzucania Żydów z mieszkań, nasza strona została polska, a ta druga strona łącznie z tą właśnie całą dzielnicą, z ulicą Cyruliczą i Szeroką to była część żydowska. Nie pamiętam dokładnie, ale chyba mieszkaliśmy pod adresem Cyrulicza 6. (...) Cyrulicza i inne ulice na początku nie były zamknięte, to była tworzona tylko taka dzielnica, że gromadzili Żydów. Później moją babcię zabrali wraz z innymi starymi Żydami do synagogi na ulicy Cyruliczej i tak ich spalili. My tylko słyszałyśmy że babcia tam była, nie widziałyśmy tego.

Materiały ikonograficzneBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Ulica Kowalska 16 i ulica Szeroka 2 w Lublinie
Ulica Kowalska 16 i ulica Szeroka 2 w Lublinie (Autor: Kiełsznia, Stefan (1911-1987))

ArchiwaliaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Plan sytuacyjny, 1940 r., Inspekcja Budowlana, sygn. 5227.

Fotografie przedwojenneBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Lublin, ulica Szeroka 2, Szeroka 4 i Szeroka 6, autor: Stefan Kiełsznia, ok. 1938 r., zbiory Jerzego Kiełszni.

Ulica Kowalska 16 i ulica Szeroka 2 w Lublinie, autor: Stefan Kiełsznia, ok. 1938 r., zbiory Jerzego Kiełszni.

Fotografie z czasów II wojny światowejBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Ulica Szeroka w Lublinie, autor: Max Kirnberger, 1941 r., zbiory Deutches Historisches Museum.

Widok z Psiej górki w stronę ulicy Szerokiej, autor nieznany, 1940 r., zbiory Marka Gromaszka.

 

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

  1. Akta miasta Lublin 1918 - 1939, sygn. 2627, 3583.
  2. Inspekcja Budowlana sygn. 5227.
  3. Księga Adresowa Polski z 1929 r.