Szeroka 1 w Lublinie (nie istnieje)
Historia nieruchomości zlokalizowanej w Lublinie przy ulicy Szerokiej 1. Obecnie adres nie istnieje.
Spis treści
[Zwiń]Lokalizacja
Dawny numer policyjny: 479, 480, 481.
Numer hipoteczny: 325 lub 326.
Numer przed 1939 r.: Szeroka 1 / Zamkowa 2.
Numer po 1944 r.: -
Numer obecny: nie istnieje.
Szeroka 1 na mapie Lublina z 1928 r.
Szeroka 1 na panoramie Lublina z lat 30. XX w.
Szeroka 1 w Bazie Danych
Funkcje
Lokale handlowe i rzemieślnicze w latach 1918-1941:
Księga Adresowa Polski
, 1928 r.:
- Feder Jos. - drukarnie,
- Waksman M. - stolarze,
- Zysman A. - szklarze.
Ankieta z XI.1936 r. [APL, Inspekcja budowlana, sygn. 5226]:
- 1936 r. - piwiarnia,
- 1936 r. - kuźnia,
- 1936 r. - 3 sklepy spożywcze.
Ankieta z 1939 r. [APL, Inspekcja budowlana, sygn. 5226]:
1939 r. - 7 sklepów.
Historia budynku
Właściciele
Dane z dnia 12.X.1896 r. - Szymański.
Dane z 1915 r. - Józef Szymański.
Dane z XI.1936 r. - Moszek Wachbaum syn Szlomy, Icek Zoleman syn Checuja.
Dane z 1939 r. - Josef Diamond, Motel Taub, Ela Fajwelsohn, sukcesorzy Majera Waksmana, w imieniu których zarządzał Hersz Mendelsohn – administrator. Następnie zaś: Waksman Majer syn Mordki, Diament Lejzor, Taub Motel, Fajwelsohn Ela.
Dodatkowe informacje
Organizacja Cukunft zrzeszająca młodzież bundowską (Szeroka 1/ Krawiecka).
Według adnotacji z Urzędu Miejskiego z 15. II 1943 r. dom przy ul. Szerokiej 1 zawalił się [APL, Inspekcja budowlana, sygn. 5226].
Opis budynku
Ankieta z XI.1936 r. [Inspekcja budowlana, sygn. 5226]:
Położenie: Szeroka 1.
Numer hipoteczny: nie podano.
Właściciele: Moszek Wachbaum syn Szlomy, Icek Zoleman syn Checuja.
Dozorca: Ludwik Jakubowski.
Rodzaj budynku: 1 dom dwupiętrowy i 1 parterowy, przeznaczone na lokale mieszkalne i sklepy, budynki z cegły i drewna.
Rok rozpoczęcia użytkowania: 1910 r.
Liczba mieszkań: 11, w tym:
- 5 mieszkań 1-izbowych,
- 3 mieszkania 2-dwuizbowe (z klozetami),
- 2 mieszkanie 4-izbowe,
- 1 mieszkanie 7-izbowe.
Liczba mieszkań w suterenach:
- 2 mieszkania 1-izbowe.
Liczba piwnic: 1.
Liczba pięter: 2.
System wodociągowo-kanalizacyjny: 3 ustępy nieskanalizowane; brak łazienek.
Oświetlenie: elektryczne.
Ogrzewanie: 13 pieców grzewczych.
Liczba balkonów: 8 frontowych, żelbetonowych, z żelazną poręczą.
Klatka schodowa: 1 (główna).
Pokrycie dachu: blacha.
Data ostatniego remontu: 1918 r.
Podwórze wewnątrz posesji: brukowane; studnie artezyjskie.
Ankieta z 1939 r. [Inspekcja budowlana, sygn. 5226]:
Położenie: Szeroka 1 i Zamkowa 2.
Numer hipoteczny: nie podano.
Właściciele: Josef Diamond, Motel Taub, Ela Fajwelsohn, sukcesorzy Majera Waksmana w imieniu których zarządzał Hersz Mendelsohn – administrator. Następnie zaś: Waksman Majer syn Mordki, Diament Lejzor, Taub Motel, Fajwelsohn Ela.
Dozorca: Alina Konarzewska.
Rodzaj budynku: budynek mieszkalny, murowany z cegieł.
Liczba mieszkań: 23, w tym:
- 10 mieszkań 1-izbowych,
- 9 mieszkań 2-izbowych,
- 4 mieszkania 3-dwuizbowe.
Liczba mieszkań w suterenach: nie ma
Liczba piwnic: brak.
Liczba pięter: 2.
System wodociągowo-kanalizacyjny: urządzenia wodociągowe, brak urządzeń kanalizacyjnych, 1 ustęp nieskanalizowany; brak łazienek.
Oświetlenie: elektryczne.
Ogrzewanie: 9 pieców grzewczych.
Liczba balkonów: 3.
Klatka schodowa: 1 (główna) + schody drewniane.
Pokrycie dachu: blacha.
Data ostatniego remontu: 1936 r.
Brak podwórza.
Brak miejsca na urządzenie schronu przeciwgazowego.
Fragmenty relacji mówionych
Zahawa Lichtenberg
W domu przy ul. Szerokiej 1 mieściła się organizacja Cukunft, młodzieżowa organizacja Bundu. (...) „Spacerowało się od Szerokiej 1 do Ruskiej. (...) Szeroka była najżywszą ulicą. Nawet, kiedy już mieszkałam na Grodzkiej, chodziłam na Szeroką, żeby spotykać się ze znajomymi, pogadać, podyskutować, w ogóle, żeby dobrze spędzić wieczór.
Josef Fraind
Sztab Bundu, on się skupiał przeważnie na Olejnej, gdzie był lokal Bundu. Czasem na Szerokiej, czasem na Ruskiej, w zależności do jakich celów. (..) Szeroka 24, Rybna 8, Ruska 34, Szeroka 1, były różnego rodzaju lokale.
Symcha Binem Wajs
Otóż na rogu ul. Grodzkiej, jak się wychodziło, to jest ulica, która się nazywała Zamkowa. Na Zamkowej, od strony lewej, na rogu była księgarnia, która należała do pana Federa. I tam przeważnie drukowano książki i księgi żydowskie. Ja tam pracowałem 4 – 5 tygodni. Pewnego razu przychodzi właściciel i było zaśmiecone – kawałki papieru – to on mówi – „Weź no tam sprzątnij”. „A co? Ja tu przyszedłem sprzątać?” To on: „Jak ty do mnie mówisz? Pierwszy raz ktoś do mnie mówi w ten sposób ! ”. A ja mówię: „Ja panu dziękuję za wszystko, ja nie chcę widzieć więcej pana księgarni i więcej mnie pan nie zobaczy. Zapłaci mi pan – to dobrze, nie – to do widzenia” i wyszedłem, i przestałem być pracownikiem księgarni.
Materiały ikonograficzne
Archiwalia
Wyrys fasady kamienicy - front od ul. Szerokiej, kalka śliska, APL, Inspekcja budowlana, sygn. 5226:
Fotografie przedwojenne
Zamkowa 2/Szeroka 1, tzw. Psia Górka, autor nieznany, przed 1939, kolekcja Symchy Wajsa,
Zamkowa 2/Szeroka 1, autor nieznany, przed 1939, własność Archiwum WUOZ w Lublinie,
Zamkowa 2, kamienica pierwsza od lewej, pocztówka, przed 1939, kolekcja Zbigniewa Lemiecha.
Fotografie z czasów II wojny światowej
Lublin, ulica Szeroka 1 róg Krawieckiej, autor nieznany, ok. 1941,
Zamkowa 2/Szeroka 1, autor nieznany, po 1943, własność Symchy Wajsa,
Zamkowa 2/Szeroka 1, autor nieznany, ok. 1942, własność Marka Gromaszka.
Literatura
- Archiwum Państwowe w Lublinie, zespół: Inspekcja budowlana, sygn. 5226.
Księga Adresowa Polski
, 1928 r.