Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Nieznane zdjęcia Lublina na szklanych negatywach

O zbiorze ośmiu szklanych negatywów przedstawiających nieznane dotychczas zdjęcia Lublina.

Lublin, widok z wieży ciśnień na kościół pobernardyński
Lublin, widok z wieży ciśnień na kościół pobernardyński, autor nieznany

W zbiorach Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” znajduje się zbiór ośmiu szklanych negatywów przedstawiających nieznane dotychczas zdjęcia Lublina. Dwa ujęcia przedstawiają panoramę miasta z wieży ciśnień na dawnym Placu Bernardyńskim (obecnie Plac Wolności), kolejne dwa pokazują w szerokim planie zabudowę okolic katedry, pałacu biskupiego i seminarium duchownego przy dawnej ul. Zamojskiej (obecnie ul. Prymasa Wyszyńskiego), od strony łąk znajdujących się wówczas na tyłach budynków i ciągnących się wzdłuż ulicy Podwale. Na kolejnych zdjęciach uwieczniono widoki dwóch kościołów, należących dawnej do zakonów oo. bernardynów i ss. bernardynek. Ostatnia fotografia została wykonana we wnętrzu i przedstawia tzw. zakrystię akustyczną w katedrze lubelskiej.

Nie wiemy, niestety, kto był autorem tych fotografii. Mógł to być zawodowy fotograf, pracujący w jednym z wielu zakładów fotograficznych, działających w Lublinie na przełomie XIX i XX wieku. Nie można jednak wykluczyć, że autor był amatorem, zafascynowanym techniką fotografii, i na tyle majętnym, że mógł pozwolić sobie na to dość kosztowne hobby.

Nie wiemy też, kiedy dokładnie powstały te fotografie. Na negatywach nie ma żadnej daty, nie mamy też żadnego przekazu, czy to w wersji ustnej czy pisemnej, który umożliwiłby określenie daty wykonania zdjęcia. Na szczęście dokładna analiza fotografii pozwoliła na pewne ustalenia w tym zakresie.

Przede wszystkim możemy być pewni, że zdjęcia powstały już w XX w. Dwie fotografie – panoramy Lublina – zostały wykonane z nieistniejącej już wieży ciśnień na Placu Bernardyńskim, wzniesionej w 1899 r. Na zdjęciach widać odnowiony kościół pobernardyński, po remoncie przeprowadzonym na początku XX w., a także budynek szkoły handlowej Vetterów, ukończony w 1907 r. Na tym samym zdjęciu można dostrzec czytelny szyld w języku rosyjskim nad sklepem w jednej z kamienic. Świadczy to o tym, że zdjęcie zostało zrobione przed 1915 rokiem, kiedy władze rosyjskie zostały zmuszone do ewakuowania się z Lublina, a do miasta wkroczyły wojska austro-węgierskie, co wiązało się z zamalowywaniem wcześniej obowiązujących rosyjskich napisów. Widok remontowanej Wieży Trynitarskiej na drugiej panoramie, pozwala na datowanie zdjęcia na 1907 lub 1912 rok, ponieważ właśnie w tych latach miał miejsce remont wieży przed I wojną światową.

Zapewne dalsza kwerenda w lubelskich archiwach i bibliotekach pozwoli na precyzyjniejsze datowanie prezentowanych fotografii.

 

Powiązane artykuły

Zdjęcia

Słowa kluczowe