Młyn ropno-motorowy Ajberszutza i Gewerca w Lublinie
Budynek dawnego młynu ropno-motorowego powstał w 1921 roku. W 2006 roku został przekształcony w hotel.
Spis treści
[Zwiń]Lokalizacja
Al. Racławickie 23
Funkcje
Historia
Projekt „nowobudującego się” młyna motorowo-ropnego Ajberszica (Ajberszutza) i Gewerca, usytuowanego przy szosie warszawskiej, czyli Al. Racławickich, pochodzi z 1922 roku. Na działce znajdowała się wówczas cegielnia Gewerca, którą ten zlikwidował po wystawieniu młyna.
Prace budowlane były prowadzone już od 1921 roku bez zatwierdzenia planów. Dlatego też Wydział Budowlany przy Urzędzie Wojewódzkim wydał zarządzenie wstrzymania robót i wymógł złożenie dokumentów, których komplet zachował się w aktach Wydziału (Akta w Inspekcji Budowlanej nie zachowały się). Plany z 1922 roku wykazują, że budowla została zrealizowana zgodnie z projektem i w tym stanie zachowała się do dzisiaj. Jedynie urządzenia młyńskie zostały przerobione na elektryczne.
W czasie okupacji młyn zajęli Niemcy. Po II wojnie światowej obiekt został upaństwowiony. Znajdował się na terenie będącym w gestii władz wojskowych, co utrzymywało się do lat 90. XX wieku. Od zakończenia II wojny światowej budynek był użytkowany jako magazyn wojskowy, potem magazyn spółek handlowych. Obecnie jest hotelem.
Kalendarium
Opis
Młyn ustawiony szczytem do Al. Racławickich, na niewielkim wzniesieniu terenu, murowany, otynkowany, na rzucie prostokąta, trójkondygnacjowy. Dach dwuspadowy podbity blachą; z murowanymi szczytami.
Elewacje dłuższe siedmioosiowe, krótsze trójosiowe, zwieńczone profilowanym gzymsem, rozczłonkowane podziałem ramowym w każdej kondygnacji.
Warte odnotowania jest wyokrąglenie wewnętrznych naroży w polach ujętych podziałem ramowym.
Elewacje krótsze zwieńczone są szczytami, na które przeciągnięty jest podział ramowy, powiązany z szeroką opaską w miejsce simy. Szczyty flankowane niskimi filarkami sterczynowymi. Na osi szczytu znajduje się bardzo wysokie okno doświetlające poddasze, po bokach dwa małe okienka. Oś środkowa elewacji zachodniej zaakcentowana jest małym szczytem przerywającym gzyms wieńczący. W polu szczytu okulus w opasce, poniżej na plakietce data budowy „1921”. Tak więc data ta wskazuje, że budowa została ukończona przed złożeniem planów do zatwierdzenia w 1922 roku.
W polach podziałów ramowych rozmieszczone są regularnie duże otwory okienne zamknięte odcinkowo z klińcową szeroką opaską w nadprożu. Ramiaki okien wielokwaterowe. Główny otwór wejściowy znajduje się na osi elewacji zachodniej. Wnętrze jednoprzestrzenne w każdej kondygnacji.
Działka była otoczona ogrodzeniem z prętów, z bramą na dwóch murowanych filarkach z czapami, pochodzącym być może z czasu budowy.
Wnętrze
Wnętrze przekształcone na pokoje hotelowe i sale konferencyjne.
Stan zachowania
1995 rok
Obiekt powstał z przeznaczeniem na młyn. Został zrealizowany zgodnie z zachowanym projektem, z cechami ówczesnej architektury.
Młyn Gewerca zachował czystą bryłę i pozostaje w stanie bardzo dobrym. Podczas zmiany funkcji obiektu usunięto z obrębu jego murów pierwotne wyposażenie.
2009 rok
Budynek przekształcony w hotel. Został odnowiony i przystosowany do nowej funkcji. Zachowano i podkreślono detale architektoniczne. Kolorystyka stonowana – zastosowano połączenie żółtych ścian z brązowymi obramowaniami.
Literatura
- Czerepińska J., Młyn ropno-motorowy Ajberszutza i Gewerca, Al. Racławickie 23, [w:] Czerepińska J., Michalska G., Studziński J., Katalog architektury przemysłowej w Lublinie, t. I, cz. II, maszynopis opracowany na zlecenie Państwowej Służby Ochrony Zabytków, Lublin 1995.