Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Kultura ludowa w Lublinie po wojnie

Lublin to miasto takich zespołów tanecznych jak Zespół Pieśni i Tańca „Lublin" im. Wandy Kaniorowej czy Zespół Tańca Ludowego UMCS im. Stanisława Leszczyńskiego. To tutaj w 1988 powstała Orkiestra Św. Mikołaja. To także miasto, w który wydawane jest pismo folkowe „Gadki z Chatki".

Taniec ludowy na placu Litewskim podczas pochodu 1-Majowego
Taniec ludowy na placu Litewskim podczas pochodu 1-Majowego (Autor: Trembecki, Jan (1934-2017))

Spis treści

[RozwińZwiń]

WprowadzenieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Po II wojnie światowej kultura ludowa została w Polsce uznana za ważny nurt tradycji narodowej i współczesnej kultury. 

Zespół Pieśni i Tańca „Lublin" im. Wandy KaniorowejBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Zespół Pieśni i Tańca Lublin im. Wandy Kaniorowej  został założony w 1948 przez Wandę Kaniorową. Tancerze zespołu są określani jako „Kaniorowcy".

W zespole tańczył dla przykładu znany później artysta - Bohdan Łazuka. 

Zespół koncertował w kraju i za granicą, o czym pisała lokalna prasa. Dla przykładu, w 1963 roku „Kaniorowcy" dali 32 koncerty w 30 miastach.

 

Zespół Tańca Ludowego UMCS im. Stanisława LeszczyńskiegoBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Zespół powstał w 1953 roku.

Życie kulturalne na UMCS w latach 60. - Michał Hochman - fragment relacji świadka historii

Założycielem i wieloletnim dyrektorem Zespołu był Stanisław Leszczyński.  Obecnie dyrektorem, kierownikiem artystycznym i choreografem jest Lech Leszczyński.

Już podczas pierwszych piętnastu lat Zespół Tańca Ludowego mógł pochwalić się tysiącami występów w polskich miasteczkach i wsiach, licznymi wyjazdami i nagrodami zagranicznymi, dwu- i półmiesięcznym tournée po Francji i Szwajcarii. Przez zespół w okresie pierwszych piętnastu lat jego istnienia przewinęło się około tysiąca osób.

Miałem dylemat kiedyś, bo przyszedł Stasio Leszczyński, twórca zresztą sukcesów tego wszystkiego, i na pewnym etapie zaproponował mi, żebym grał tam w zespole na klarnecie. Ja mówię: „Stasiu, to dla mnie wyróżnienie, bardzo ci dziękuję”. Ale nie można było połączyć jazzu z kapelą ludową (...).

Marek Żmigrodzki

Wspomnienia ze studiów - Barbara Jurkiewicz-Zwoniarska - fragment relacji świadka historii

 

Czasopismo „Twórczość ludowa"Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Kwartalnik „Twórczość Ludowa” to ogólnopolskie czasopismo  o współczesnej tematyce twórczości ludowej wydawane od 1986 roku.  

Pismo porusza problemy nurtujące środowisko, ukazuje złożoność i unikalne piękno polskiego dziedzictwa kulturowy ludowej, popularyzując je we wszystkich przejawach. Autorami publikowanych tekstów są wybitni naukowcy ze środowisk akademickich z całego kraju, etnografowie, socjologowie, kulturoznawcy, poloniści, muzykolodzy, folkloryści, regionaliści, sami twórcy ludowi, pracownicy regionalnych instytucji kultury, a także pasjonaci i osoby zainteresowane tą problematyką.1

Siedziba redakcji mieści się przy ulicy Grodzkiej 14 w Lublinie.  Wydawcą pisma jest Stowarzyszenie Twórców Ludowych.

 

Folk w Lublinie: Orkiestra Świętego MikołajaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Orkiestra Świętego Mikołaja to polski zespól folkowy, który powstał w Lublinie w 1988 roku. 

Na repertuar kapeli składają się ludowe „piosenki z tekstem", w którym można doszukać się wielu odniesień do współczesności. Czasem zespół znajduje gotową piosenkę, czasem łączy kilka wariantów. Podobnie powstaje muzyka o bardzo rozbudowanej strukturze. Jest to muzyka wielopłaszczyznowa - często poszczególni muzycy snują opowieści jednocześnie i wchodzą w zaskakujące interakcje muzyczne. Frazy nawiązują do muzyki tradycyjnej z różnych stron świata, jak i do muzyki współczesnej. Utwory tworzą często kolaż zlepiony z tematów piosenek, oparty na transowych, unisonowych riffach. Czasem zaś wątki instrumentalne rozbiegają się w różnych kierunkach i w bardzo samodzielny sposób wypełniają ramy aranżacji. W swoich aranżacjach grupa stosuje instrumenty współczesne, perkusję, gitary oraz nietypowe instrumenty strunowe - cymbały, smyczkowe - skandynawską nyckelharphę oraz całą gamę tradycyjnych instrumentów dętych i perkusyjnych. To one w dużej mierze tworzą specyficzny i niepowtarzalny koloryt brzmienia zespołu. Orkiestra jako jedna z pierwszych kapel wprowadziła do repertuaru muzykę inspirowaną słowiańską muzyką tradycyjną, przede wszystkim polską, łemkowską i huculską i tym inspiracjom pozostała wierna do dziś.2

W 1996 roku Orkiestra założyła Pismo Folkowe „Gadki z Chatki”.

Pismo folkowe „Gadki z Chatki"Bezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Pismo założone przez Orkiestrę świętego Mikołaja. Pierwszy numer ukazał się w 1996 roku. Pismo publikuje teksty o szeroko pojętej tematyce folkowej. Porusza problemy pogranicza, czego przykładem jest poniższy artykuł.

Na łamach pisma ukazywały się teksty poświęcone lubelskim festiwalom, przede wszystkim Mikołajkom Folkowym.

Redaktorzy pisma śledzą lubelskie wydarzenia nawiązujące do tradycji folkowej.

PrzypisyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

  1. Wróć do odniesienia http://zgstl.pl/wydawnictwa/tworczosc-ludowa/, [dostęp: 25.03.2019].
  2. Wróć do odniesienia http://www.mikolaje.lublin.pl/, [dostęp: 25.03.2019].

Zdjęcia