Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Kościół pw. św. Kazimierza w Lublinie (nieistniejący, ul. Bernardyńska 15)

Dawny kościół pw. św. Kazimierza i zespół klasztorny reformatów w Lublinie (później browar).

Kościół i klasztor reformatów w Lublinie zbudowano na miejscu dworu Sapiehów, na Żmigrodzie. Po niemal dwóch wiekach istnienia, w połowie XIX wieku zabudowania przebudowano na browar Vetterów.

Dawny kościół reformatów pw. Św. Kazimierza w Lublinie
Dawny kościół reformatów pw. Św. Kazimierza w Lublinie (Autor: Zętar, Joanna (1975- ))

Spis treści

[RozwińZwiń]

LokalizacjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Dawny zespół klasztorny reformatów znajduje się w południowej części śródmieścia Lublina, przy ulicy Bernardyńskiej 15.

FunkcjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Kościół nie pełni funkcji sakralnych. W budynkach znajdują się pomieszczenia magazynowe, nieudostępnione do zwiedzania.

HistoriaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Reformaci, kolejny po bernardynach odłam zakonu franciszkanów, zostali sprowadzeni do Lublina w 1660 roku. Sapiehowie darowali im swój dwór na Żmigrodzie. W 1663 roku położono kamień węgielny pod budowę kościoła, który konsekrowano w 1674 roku. Równolegle z budową świątyni wznoszono klasztor. Po północnej stronie kościoła, od obecnej ulicy Bernardyńskiej, urządzono małą kalwarię w postaci dziedzińca otoczonego murem ze stacjami drogi krzyżowej.

Po kasacie zakonu w I połowie XIX wieku zabudowania nabył Karol Vetter, który urządził w nich browar. Budynek kościoła, w którym umieszczono magazyn, podzielono na kondygnacje. Częściowej przebudowie uległ dach, jednak zasadniczo obiekt zachował swoją pierwotną bryłę.

KalendariumBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

1660 – Helena Sapieżyna, kasztelanowa wileńska przekazuje swój pałac reformatom

1663 – położenie kamienia węgielnego

1674 – konsekracja kościoła

1838 – opuszczenie i zamknięcie kościoła

1844–1847 – przebudowa klasztoru na browar

1858–1859 – przebudowa kościoła

StylBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Kościół w architekturze zewnętrznej zachował cechy tzw. typu lubelskiego.

OpisBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Budynek jednonawowy z węższym i niższym od nawy prezbiterium. Wnętrze jest obecnie podzielone na kondygnacje, na sklepieniach zachowały się pozostałości malowideł z ostatniej ćwierci XVII wieku. Z zewnątrz elewacje dawnego kościoła są dwukondygnacyjne, artykułowane prostymi podziałami ramowymi. W trójprzęsłowej fasadzie środkowe przęsło jest szersze od bocznych. Szczyt zachowany częściowo – środkowa część złożona z trzech przęseł arkadowych, z których środkowe jest wyższe i szersze od pozostałych. Nie zachowały się boczne partie szczytu i jego zwieńczenie.

W czasach reformackich nad kalenicą dachu prezbiterium znajdowała się wieżyczka na sygnaturkę, znana z przekazów ikonograficznych.

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

  • Szczęch E., Ptasińska H., Ptasiński T., Dawny kościół reformatów – obecnie browar – ul. Dąbrowskiego 15 w Lublinie, mps., Lublin 1973.
  • Kochanowska I. [red.], Zabytki architektury i budownictwa w Polsce, t. 22, Województwo lubelskie, Lublin 1995.