Jerzy Dąbrowski
Ur. 8 września 1899 r. w Nieborowie k.Łowicza, zm. 17 września 1967 r. w Renton koło Seattle. Polski inżynier lotniczy, autor wielu nowatorskich rozwiązań technicznych.
Spis treści
[Zwiń]Edukacja i pierwsze kontakty z lotnictwem
Początek działalności konstruktorskiej
W 1926 roku w Centralnych Warsztatach Lotniczych rozpoczęto budowę drugiego samolotu (D-2), jednak ze względów finansowych prace nad jego ukończeniem zostały przerwane. Jesienią 1926 r. Dąbrowski przeszedł do Zakładów Mechanicznych Plage i Laśkiewicz w Lublinie. Tu, jeszcze w tym samym roku, współuczestniczył w konstruowaniu samolotu liniowego Lublin R-VIII, budowanego później w kilku wersjach. W 1927 r., wspólnie z inż. Antonim Uszackim, zaprojektował dwumiejscowy samolot sportowy DUS-III Pta-Pta, który został zbudowany przez członków Koła Lotniczego przy zakładach w Lublinie. W październiku 1928 r. samolot został oblatany i w tym samym miesiącu Antoni Mroczkowski zdobył na nim pierwsze miejsce za najlepszą prędkość przelotową w II Krajowym Konkursie Awionetek.
Od wiosny 1928 r. rozpoczął pracę konstruktora samolotów w Państwowych Zakładach Lotniczych – PZL – w Warszawie i pozostał tam do wybuchu II wojny światowej.
W tym czasie wykonał wiele projektów i brał udział w konstruowaniu m.in. takich samolotów jak: PZL Ł-2, PZL-14, PZL-19, PZL-26, PZL-49 Miś. Szczególnie dwa osiągnięcia Dąbrowskiego przeszły do historii lotnictwa polskiego, tj. samolot bombowy PZL-37 Łoś i projekt samolotu myśliwskiego PZL-62. Pierwszy został uznany za jeden z najlepszych samolotów bombowych na świecie i uzyskał złoty medal na Międzynarodowym Salonie Lotniczym w Paryżu natomiast projekt samolotu myśliwskiego PZL-62 uznany został za najbardziej dojrzały, gdyż wyprzedzał on o kilka lat najnowocześniejsze samoloty myśliwskie angielskie, amerykańskie, francuskie czy niemieckie. Niestety, projekt ten nie został zrealizowany.
Wojna i okres powojenny
W 1939 r. Dąbrowski wraz z pracownikami PZL został ewakuowany do Rumunii, gdzie otrzymał skierowanie do Anglii. Tam wstąpił do tworzących się Polskich Sił Zbrojnych. W 1940 r. otrzymał przydział do Polskich Sił Powietrznych we Francji, gdzie pozostał do jej kapitulacji. Po powrocie do Anglii został skierowany do ośrodka lotniczego w Henlow. Od 1948 r. pracował w angielskim przemyśle lotniczym. W wieku 56 lat wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Tam zaproponowano mu stanowisko głównego konstruktora samolotu komunikacyjnego w zakładach Cessna (Wichita, Kansas). Cztery lata później przeniósł się do zakładów lotniczych Boeinga (Seattle, Washington), gdzie do kwietnia 1967 r. zajmował się konstrukcją statków kosmicznych.
Był pionierem polskiej technicznej myśli lotniczej, członkiem najpoważniejszych naukowych towarzystw lotniczych angielskich i amerykańskich. Ceniono jego wiedzę, zdolności i liczne osiągnięcia. Liczono się z jego opiniami na temat koncepcji i rozwiązań konstrukcyjnych. W niespełna pół wieku uczynił bardzo dużo dla lotnictwa w Polsce, Anglii i USA.
Literatura