Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Ośrodek chroni i udostępnia dla zwiedzających obiekty dziedzictwa kulturowego na wystawach w Bramie Grodzkiej, Lubelskiej Trasie Podziemnej, Piwnicy pod Fortuną, Teatrze Imaginarium oraz Domu Słów.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Ośrodek chroni i udostępnia dla zwiedzających obiekty dziedzictwa kulturowego na wystawach w Bramie Grodzkiej, Lubelskiej Trasie Podziemnej, Piwnicy pod Fortuną, Teatrze Imaginarium oraz Domu Słów.

Izaak Kerszman (1892–1942)

Prawnik, wiceprzewodniczący Judenratu.

Spis treści

[RozwińZwiń]

WykształcenieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Urodził się 21 października 1892 roku w Lublinie jako syn Jakuba i Sary Rebeki (z d. Lubliner). Ukończył Wydział Ekonomiczny na Uniwersytecie w Kijowie oraz Wydział Prawa na Uniwersytecie Warszawskim.

Praca zawodowa i zaangażowanie społeczneBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

W 1914 roku zaangażował się w pracę na rzecz opieki społecznej oraz poprawę warunków higienicznych, współpracując z Towarzystwem Ochrony Zdrowia „TOZ”. Do wybuchu wojny prowadził w Lublinie kancelarię adwokacką przy ul. Pierackiego.

Działalność w JudenracieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

We wrześniu 1939 roku wszedł w skład Zarządu Żydowskiej Gminy Wyznaniowej (ŻGW), podejmując pracę w Wydziale Spraw Ogólnych. Pod koniec stycznia 1940 roku władze niemieckie zatwierdziły jego kandydaturę na stanowisko radnego Judenratu.

Wykonując zadania wynikające z pełnionego mandatu, objął członkostwo w następujących gremiach:

  • Komisja Pomocy Uchodźcom (przewodniczący);
  • Komisja ds. pensji dla radnych;
  • Komisja ds. budowy baraków;
  • Komisja ds. kontaktów z władzami samorządowymi;
  • Komisja ds. kwarantanny;
  • Komisja Inkasowa/Nadzór nad inkasem podatków i opłat komunalnych;
  • Wydziału Pocztowego (przewodniczący);
  • Kuratorium Domu Inwalidów Wojennych;
  • Nadzór nad Kancelarią Główną/Sekretariatem Prezydium.

Radny Kerszman angażował się również w sprawy dotyczące pracy przymusowej, reprezentując interesy Judenratu względem Judeneinsatzstelle. W trakcie akcji likwidacyjnej getta na Podzamczu brał udział w rozdziale J-Ausweisów, którymi zastąpiono ostemplowane przez Sicherheitspolizei karty pracy. Stanowiły one jedyny legalnie obowiązujący dokument, chroniący jego posiadacza od wysiedlenia do obozu zagłady.

W okresie okupacji mieszkał początkowo wraz z żoną i dzieckiem przy Rynku 5 m. 11, a następnie przy ul. Złotej 6 m. 14.

Pod koniec  marca 1942 roku Kerszman został powołany w skład zredukowanego do 12 członków Judenratu, pełniąc obowiązki wiceprzewodniczącego oraz prezesa Ochotniczej Straży Ogniowej.

Getto na Majdanie TatarskimBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Po przeniesieniu do getta szczątkowego na Majdanie Tatarskim zamieszkał przy ul. Majdanek 28.

Zginął w listopadzie 1942 roku w trakcie ostatecznej likwidacji getta1.

PrzypisyBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

  1. Wróć do odniesienia Archiwum Państwowe w Lublinie, zesp. 891, Rada Żydowska w Lublinie, sygn. 4, k. 24, 61–62, 105–106, 107, 160, 209, 265, 272–273, 289, 308, 321, 330–331, 338; tamże, sygn. 8, k. 1–3; tamże, sygn. 36, k. 6, 24–25, 38, 40, 59, 63–64, 76; tamże, sygn. 37, k. 49, 58; tamże, sygn. 43, k. 151–154; tamże, sygn. 164, k. 77.