Feliks Araszkiewicz (1895-1966)
Historyk literatury. Nauczyciel. Działacz kulturalny.
Spis treści
[Zwiń]Edukacja
Feliks Araszkiewicz urodził się 14 stycznia 1895 roku.
"Naukę rozpoczął w szkole powszechnej w Żelechowie, kontynuował w gimnazjum rosyjskim w Radomiu, później w polskim gimnazjum w Białej Podlaskiej, następnie w tzw. Szkole Lubelskiej w Lublinie, gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości. Po maturze rozpoczął studia na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Podczas I wojny światowej przebywał w Tyflisie w Rosji (obecnie Tbilisi w Gruzji), uzyskał eksternistyczną maturę rosyjską i rozpoczął studia na wydziale historyczno-filologicznym uniwersytetu moskiewskiego. Po powrocie do kraju otrzymał dyplom ukończenia studiów polonistycznych na UJ.1"
Nauczyciel
Feliks Araszkiewicz karierę zawodową rozpoczął jako nauczyciel języka polskiego i historii w Szkole Lubelskiej. W czasie okupacji niemieckiej zajmował się tajnym nauczaniem. Do pracy w szkolnictwie średnim powrócił kilka lat po zakończeniu II wojny światowej.
Do 1949 roku Araszkiewicz pracował jako nauczyciel szkół średnich. W 1947 roku został kierownikiem Ośrodka Metodycznego Języka Polskiego. Pełnił tę funkcję przez rok. W grudniu 1947 roku Feliks Araszkiewicz habilitował się na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim z zakresu historii literatury polskiej2.
Przez lata był związany z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim3.
Profesor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
"W 1947 roku, po wyjeździe prof. Juliusza Kleinera do Krakowa, objął I Katedrę Historii Literatury Polskiej na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim (przez 20 lat był profesorem KUL). Prowadził badania nad literaturą 2. poł. XIX i XX wieku, zwłaszcza twórczością Bolesława Prusa i Stefana Żeromskiego, ale także autorów młodopolskich: Stanisława Wyspiańskiego, Władysława Reymonta czy Andrzeja Struga. Parał się również krytyką literacką4".
Jak wspomina Alojzy Leszek Gzella, profesora Feliksa Araszkiewicza nazywano "Dziadziem":
Nazywano go Dziadziem, był taki dobrotliwy, dlatego że tak wolno chodził i często ten wąs swój tam poprawiał, natomiast wcale takim dziadkiem wiekowym nie był.
Prowadził zajęcia i wykłady z literatury polskiej współczesnej, mówił o Żeromskim, o Sienkiewiczu, imponował nam tym, że jego zdania były tak bardzo rozbudowane i logiczne.
Józef Zięba wspomina wykłady z literatury współczesnej u profesora Araszkiewicza:
Nie pamiętam [kiedy po raz pierwszy usłyszałem o Łobodowskim], ale w czasie studiów profesor Feliks Araszkiewicz o literaturze współczesnej miał wykład i to na I roku, a więc byłby to [19]51 rok.
Łobodowski programowo chciał skandalizować - Józef Zięba - fragment relacji świadka historii [TEKST]
Publikacje
Feliks Araszkiewicz po wojnie dął się poznać jako powieściopisarz, ogłaszając fragmenty Słonecznej miłości w "Zdroju", w "Gazecie Lubelskiej" i "Kamenie". Publikował na łamach prasy prace z zakresu literatury polskiej.
Feliks Araszkiewicz zmarł w 1966 roku. Na chwilę przed śmiercią udzielił rozmowy dziennikarzowi "Kuriera Lubelskiego". Jako znawca twórczości Bolesława Prusa odwoływał się do ekranizacji "Faraona". W 1966 roku "Faraon" w reżyserii Jerzego Kawalerowicza gościł na polskich ekranach kinowych. Był grany m.in. na ekranie lubelskiego kina Kosmos. "Kurier Lubelski" zatytułował rozmowę z profesorem: W Lublinie zrodził się projekt sfilmowania Faraona:
Profesor Feliks Araszkiewicz od 1918 roku zajmuje się twórczością Bolesława Prusa. Przed 40 laty w „Ziemi Lubelskiej" w szkicu Film a Faraon wysunął koncepcję ekranizacji tej powieści. W latach następnych niejednokrotnie wskazywał potrzebę sfilmowania Faraona. Dziś, gdy postulaty naukowca zostały spełnione, uważamy za słuszne przypomnieć te fakty i przy okazji porozmawiać z profesorem o powieści Prusa i kształcie filmowego dzieła Jerzego Kawalerowicza5
.
Przypisy
- Wróć do odniesienia https://encyklopedialublina.pl/slawni-i-zapomniani/94-a/315-araszkiewicz-feliks.html, [dostęp: 1.12.2020].
- Wróć do odniesienia Zestawienie pisarzy związanych z Lubelszczyzną w latach 1944-1955, uwzględniające przede wszystkich poetów i prozaików, ale także krytyków literackich i naukowców pracujących w zakresie literatury i języka - Bibliografia literacka Lubelszczyzny 1944-1954, Kamena : kwartalnik społeczno-literacki R. XXI (XIII), Nr 1-3 (91-93) styczeń-lipiec 1954, s.148.
- Wróć do odniesienia https://encyklopedialublina.pl/slawni-i-zapomniani/94-a/315-araszkiewicz-feliks.html, [dostęp: 1.12.2020].
- Wróć do odniesienia https://www.kul.pl/prof-feliks-araszkiewicz-1895-1966,art_8623.html, [dostęp: 1.12.2020].
- Wróć do odniesienia Kurier Lubelski, R. 10 nr 84 (9-11 kwietnia 1966), s.5.