Etnografia Lubelszczyzny - pieśni pogrzebowe na terenie Lubelszczyzny
Pogrzeb traktowany jest jako jeden z podstawowych moralnych i religijnych obowiązków wobec zmarłego człowieka. W kulturze ludowej jest on złożonym procesem ostatecznego żegnania się z duszą zmarłego i jego doczesnymi szczątkami – obejmował etapy od przygotowania zwłok, poprzez czuwanie przy zmarłym ( tzw. puste noce) po wyprowadzenie trumny i pochówek nacmentarzu. Ważnym elementem obrzędowości były pieśni wykonywane przez śpiewaka – osobę szczególnie wyznaczoną do tej funkcji.
>>> czytaj więcej o obrzędach pogrzebowych na Lubelszczyźnie
Spis treści
[Zwiń]Pieśń ze Zdziłowic koło Janowa Lubelskiego
Pieśń pogrzebowa ze Zdziłowic k/ Janowa Lubelskiego autorstwa Jana Wnuka - śpiewaka pogrzebowego.
Chrystus Pan jest mój żywot on nagradza hojnie
Temu ja się oddawam umieram spokojnie
Spokojnie odtąd idę do Chrystusa mego
Spodziewam się dostąpić zbawienia wiecznego
Skończyły się juz krzyże i rożne cierpienia
Które miłe mi były dla Jego imienia
Gdy się łamały siły ustawała mowa
Ta myśl ma jedna była te serdeczne słowa
Oddaje grzeszno dusze w pokucie przystojnie
Jezus Maryja Józef ratujcie mnie zbrojnie
Niechaj zasnę szczęśliwie odpuść Boże winy
W którego rządach były mej śmierci terminy
Oto ciało me niosą do grobu ciemnego
A dusza musi stanąć przed Boga sędziego
Musi oddać rachunek życia doczesnego
Co czyniła w swym ciele złego lub dobrego
Boże ojcze dobry sędzio sprawiedliwy
Racz że być mojej duszy nędznej miłościwy
Żegnam cię praco moja moje pomieszkanie
Które miłe mi było z wami obcowanie
Niech w nim święta swoboda panuje i zgoda
A niech się w nim nie stanie żadna zła przygoda
Na mnie wciąż pamiętajcie Jezusa błagajcie
A przykazania święte wiernie zachowajcie
Żegnam cię mój małżonku przejęty żałobo
Ja z Boskiego rozkazu rozłączam się z Tobą
I wy też dziatki moje skończcie narzekanie
Bóg sierot jest obrońcą miejcie w niem ufanie
Płaczcie za grzechy swoje póki tu żyjecie
Bo potem późno płakać gdy oczy zamkniecie
W jakim was wtedy stanie śmierć znajdzie straszliwa
Taka was wieczność czeka zła albo szczęśliwa
Żegnam cię praco moja moje pomieszkanie
Bóg sierot jest obrońcą miejcie w niem ufanie
Amen racz dodać Chryste królujący w niebie
Kończę życia pielgrzymkę przyjmij mnie do siebie
Pieśń z Międzyrzeca Podlaskiego
Pieśń z rejonu Międzyrzeca Podlaskiego, autor nieznany:
Już idę do grobu smutnego, ciemnego,
Gdzie będę spoczywać aż do dnia sądnego,
Gdzie możni królowie swe kości składają,
Książęta, panowie, w proch się obracają
W tę podróż odchodzę, nie biorę nic z sobą,
W postaci okrytej śmiertelną żałobą,
Tylko cztery deski, licha biała szmata,
Toć cała wysługa mizernego świata
Już słońce, księżyc świecić mi przestaną;
Robactwo, zgnilizna, te przy mnie zostaną.
Gdzie mądry Salomon podział się z mądrością?
Gdzie Krezus, Aswerus z swoja wspaniałością
Gdzie Samson tak silny. Gdzie mężna Judyta?
Gdzie mocny Herkules? Niech się kto chce, pyta!
W jaskiniach pod ziemią śmierć wszystkich ukryła;
Toć samo dziś ze mną nędznym uczyniła
Już od was odchodzę i żegnam się z wami,
Ojcze, matko, razem z bracią i siostrami;
Żegnam się z córkami, syny, pasierbami,
Z całą familiją i przyjaciołami
Żegnam się z tobą, małżonku (o) kochany (a),
Dziękuję żeś był (a) w życiu mem wybrany (a);
Ja cię tu oddaje boskiej opatrzności,
A sam już odchodzę do strasznej wieczności
Żegnam się dziś z wami, wy zdrowi zostańcie,
A o duszy mojej nie zapominajcie
Łaskawym się sąsiadom dziękuję stokrotnie,
Że tu na mój pogrzeb przybyli ochotnie
Niech wszystkim Bóg płaci zdrowia ochroną,
I fortuną nagradza i wspiera niebieską koroną.
Otrzyjcie łzy z oczów, utajcie żałości,
Życzcie mi pokoju w niebieskiej światłości.
Opracowanie Piotr Lasota