Dworek na Felinie
Dworek ziemiański na Felinie został wybudowany pod koniec XIX wieku. Nazwę Felin przyjął od imienia żony dziedzica majątku Tatary – Feliksy. W czasie II wojny światowej był siedzibą pułkownika Klaussa, jednego z okupacyjnych urzędników. Obecnie należy do Uniwersytetu Przyrodniczego w Lublinie.
Spis treści
[Zwiń]Historia
Folwark wydzielony z dóbr Tatary przez Emanuela Grafa. Nazwa Felin pochodzi od imienia żony Emanuela, Feliksy z Hubickich Grafowej. W latach 80. XIX wieku właścicielką została Wanda Brzozowska, a po niej Erazm Plewiński. W 1913 roku Plewiński przekazał dobra Lubelskiemu Towarzystwu Rolniczemu na siedzibę niższej szkoły rolniczej oraz urządzenie wzorowego gospodarstwa rolniczego. Szkoła działała na terenie folwarku do upadku Lubelskiego Towarzystwa Rolniczego w 1934 roku. Majątek po dawnym towarzystwie przejęła Izba Rolnicza, szybko zbywając go na rzecz właścicieli prywatnych.
Największe zmiany dwór przeszedł w czasie okupacji, będąc własnością Klaussa, jednego z okupacyjnych urzędników. Kazał on wytrasować nową aleję dojazdową do szosy zamojskiej oraz na teren obozu na Majdanku. W tym czasie dobudowano także nową część dworu.
Po wojnie folwark otrzymał UMCS z przeznaczeniem na siedzibę Wydziału Rolniczego. Podczas wydzielania Wyższej Szkoły Rolniczej w 1955 roku teren folwarku przeznaczono na siedzibę Rolniczego Zakładu Doświadczalnego. Przy dworze powstał park dendrologiczny z młodymi drzewkami oraz kompleks budynków uczelnianych. Sam dworek zaczął z czasem pełnić funkcję reprezentacyjną Wyższej Szkoły Rolniczej przemianowanej na Akademię Rolniczą, a następnie Uniwersytet Przyrodniczy.
Lokalizacja
ul. Doświadczalna 50
Architekt
Nieznany
Bryła
Korpus główny na planie prostokąta. Fasada z trójkątnym zwieńczeniem. Budowla posiada oficynę w kształcie litery T. Została ona dobudowana w czasie okupacji przez ówczesnego użytkownika. Oficyna posiada ryzalit w elewacji północnej, dwie kondygnacje z dachem dwuspadowym. Ryzalit nakryty dachem trójspadowym.
Budowla posiada podpiwniczenie.
Materiał i konstrukcja
Dworek murowany z cegły na zaprawie wapiennej. Stropy współczesne, żelbetowe. Więźba dachowa drewniana konstrukcji krokwiowo-płatwiowej. Dach pokryty dachówką ceramiczną.
Elewacje
Fasada symetryczna z wejściem na osi. Jej naroża artykułowane są za pomocą lizen zakończonych ząbkowaniem. Wejście jest trzyosiowe poprzedzone czterofilarowym portykiem. Filary w portyku posiadają dość szerokie kanele. Nad portykiem taras z balustradą tralkową. Oś szczytu wieńczy trójkątny szczyt z symetrycznie rozmieszczonymi świetlikami oraz drewniana dekoracja w stylu szwajcarskiego motywu laubzegowego.
Elewacja przeciwległa, wschodnia posiada podobne rozwiązanie jeśli chodzi o dekorację motywem laubzegowym. Pozostałe elewacje nie posiadają artykulacji architektonicznej ścian. Otwory okienne na wszystkich elewacjach zostały ujednolicone.
Wnętrze
Dwór posiada reprezentacyjny hall i zachowaną pierwotną dyspozycję pomieszczeń, choć pierwotnego wyposażenia i wystroju raczej nie posiada. Pokrycie podłóg jest współczesne. Elementami, na które warto zwrócić uwagę są zabytkowy kominek w hallu oraz sztukaterie sklepienne.
Otoczenie
Dwór znajdował się dawniej w zespole parkowo-dworskim. Za sprawą umieszczenia parku dendrologicznego nadal sprawia wrażenie wiejskiej rezydencji. Główną osią komunikacyjną jest jednak aleja brzozowa wytyczona w czasie okupacji na rozkaz pułkownika Klaussa, użytkownika pałacu podczas wojny.
Literatura
Kseniak M., Ewidencja ogrodu dworskiego w Felinie, Lublin 1982/1983, archiwum WUOZ, sygn. 1502.
Michalska G., Dwór na Felinie, Lublin 2003, archiwum WUOZ, sygn. 4237.
