Dwór Krychowskich w Lublinie
Ulica Agronomiczna jest dawną drogą dojazdową do dworu rodziny Krychowskich. Majątek był ich własnością do 1944 roku. Obecnie budynki są dzierżawione przez Muzeum Wsi Lubelskiej.
Spis treści
[Zwiń]Historia
Nie znamy daty wybudowania założenia. Przypuszcza się, że mogło to mieć miejsce jeszcze w XVIII wieku. W 1881 roku folwark od Jana i Józefa Rzewuskich nabył Władysław Frydriks. Największy rozwój folwarku oraz odnowienie dworu miało miejsce za kolejnego właściciela – Wilhelma Krebsa.
Po 1916 roku majątek aż do parcelacji należał do rodziny Krychowskich. Majętność nabył Antoni Krychowski, kupiec lubelski, właściciel palarni kawy, który prowadził też Hurtowy Handel Win. Po nim dwór wraz z folwarkiem odziedziczyli synowie: Stefan i Mieczysław. Ten drugi wraz z teściem, Edmundem Rzączyńskim, był w latach 40. XX wieku właścicielem Lubelskiej Fabryki Wódek i Likierów.
W 1945 roku około dwieście hektarów wraz z dworem rozparcelowano. Dwór przeszedł na Skarb Państwa. Dwór w latach 50. XX wieku uległ poważnemu pożarowi i po gruntownej przebudowie przeszedł w użytkowanie Miejskiego Zarządu Budownictwa Mieszkaniowego. Na terenie byłego folwarku zlokalizowano między innymi bazę transportową MZBM.
Od 1977 roku jest dzierżawiony przez Muzeum Wsi Lubelskiej.
Lokalizacja
ul. Agronomiczna 5
Architekt
Nieznany
Bryła
Budowla na planie prostokąta z gankiem w części frontowej i dwiema współczesnymi przybudówkami. Dach czterospadowy.
Materiał i konstrukcja
Budynek murowany z cegły ceramicznej i kamienia wapiennego na zaprawie wapiennej i wapienno-cementowej. Stropy współczesne typu Kleina. Więźba dachowa krokwiowo-płatwiowa z jętkami. Część środkowa budowli posiadała podpiwniczenie.
Elewacje
Elewacja frontowa posiada trójarkadowy ganek, częściowo podmurowany. W szczycie posiada monogram A.K. oraz zniszczoną rzeźbioną główkę. Po bokach ganku żeliwna balustrada z przełomu XIX i XX wieku. Drzwi frontowe drewniane o rżniętych motywach roślinnych. Po pożarze w latach 50. XX wieku elewacje całkowicie zatraciły swe cechy stylowe.
Elewacja północna i wschodnia częściowo przesłonięte przez współczesne dobudówki.
Wnętrze
Współczesne. Hall przekształcony w żelbetową klatkę schodową. Poddasze z lukarnami przystosowane do celów mieszkalnych.
Otoczenie
Dwór znajduje się w dawnym parku z zatartym układem przestrzennym poprzez liczne samosiewy. W dawnym murze znajduje się kilkanaście komór piwnicznych, częściowo zabezpieczonych. Po drugiej stronie ulicy Agronomicznej (dawna aleja wewnętrzna folwarku) znajdują się zabudowania gospodarcze.
Ciekawostki
Dwór posiadał bogate polichromie. W dawnym hallu odnaleziono fragmenty przedstawiające postać kobiecą. W pokojach zlokalizowano miejsca po dawnych malowidłach podokiennych z motywem kosza kwiatowego. W niektórych pomieszczeniach znajdowały się piece berlińskie z białych kafli, a w hallu kominek.
Literatura
Gerłowska K., Dwór Sławin, Lublin 1987, archiwum WUOZ, sygn. 2590.
Malarz A., Pawelczyk B., Simiński T., Wrona P., Inwentaryzacja architektoniczna dworu Krychowskich, Lublin, ulica Agronomiczna 5, Lublin 2000, archiwum WUOZ, sygn. 21818.
Sikora-Terlecka A., Zespół dworsko-parkowy Sławin, Lublin 1999, archiwum WUOZ, sygn. 4015.
Sikora-Terlecka A., Ogrodzenie w zespole dworsko-parkowym Sławin z piwnicami, Lublin 1999, archiwum WUOZ, sygn. 4019.
