Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Dwór Krychowskich w Lublinie

Ulica Agronomiczna jest dawną drogą dojazdową do dworu rodziny Krychowskich. Majątek był ich własnością do 1944 roku. Obecnie budynki są dzierżawione przez Muzeum Wsi Lubelskiej.

Front dworu Krychowskich na Sławinie
Front dworu Krychowskich na Sławinie (Autor: )

Spis treści

[RozwińZwiń]

HistoriaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Nie znamy daty wybudowania założenia. Przypuszcza się, że mogło to mieć miejsce jeszcze w XVIII wieku. W 1881 roku folwark od Jana i Józefa Rzewuskich nabył Władysław Frydriks. Największy rozwój folwarku oraz odnowienie dworu miało miejsce za kolejnego właściciela – Wilhelma Krebsa.

Po 1916 roku majątek aż do parcelacji należał do rodziny Krychowskich. Majętność nabył Antoni Krychowski, kupiec lubelski, właściciel palarni kawy, który prowadził też Hurtowy Handel Win. Po nim dwór wraz z folwarkiem odziedziczyli synowie: Stefan i Mieczysław. Ten drugi wraz z teściem, Edmundem Rzączyńskim, był w latach 40. XX wieku właścicielem Lubelskiej Fabryki Wódek i Likierów.

W 1945 roku około dwieście hektarów wraz z dworem rozparcelowano. Dwór przeszedł na Skarb Państwa. Dwór w latach 50. XX wieku uległ poważnemu pożarowi i po gruntownej przebudowie przeszedł w użytkowanie Miejskiego Zarządu Budownictwa Mieszkaniowego. Na terenie byłego folwarku zlokalizowano między innymi bazę transportową MZBM.

Od 1977 roku jest dzierżawiony przez Muzeum Wsi Lubelskiej.

LokalizacjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

ul. Agronomiczna 5

ArchitektBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Nieznany

BryłaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Budowla na planie prostokąta z gankiem w części frontowej i dwiema współczesnymi przybudówkami. Dach czterospadowy.

Materiał i konstrukcjaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Budynek murowany z cegły ceramicznej i kamienia wapiennego na zaprawie wapiennej i wapienno-cementowej. Stropy współczesne typu Kleina. Więźba dachowa krokwiowo-płatwiowa z jętkami. Część środkowa budowli posiadała podpiwniczenie.

ElewacjeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Elewacja frontowa posiada trójarkadowy ganek, częściowo podmurowany. W szczycie posiada monogram A.K. oraz zniszczoną rzeźbioną główkę. Po bokach ganku żeliwna balustrada z przełomu XIX i XX wieku. Drzwi frontowe drewniane o rżniętych motywach roślinnych. Po pożarze w latach 50. XX wieku elewacje całkowicie zatraciły swe cechy stylowe.

Elewacja północna i wschodnia częściowo przesłonięte przez współczesne dobudówki.

WnętrzeBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Współczesne. Hall przekształcony w żelbetową klatkę schodową. Poddasze z lukarnami przystosowane do celów mieszkalnych.

OtoczenieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Dwór znajduje się w dawnym parku z zatartym układem przestrzennym poprzez liczne samosiewy. W dawnym murze znajduje się kilkanaście komór piwnicznych, częściowo zabezpieczonych. Po drugiej stronie ulicy Agronomicznej (dawna aleja wewnętrzna folwarku) znajdują się zabudowania gospodarcze.

CiekawostkiBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Dwór posiadał bogate polichromie. W dawnym hallu odnaleziono fragmenty przedstawiające postać kobiecą. W pokojach zlokalizowano miejsca po dawnych malowidłach podokiennych z motywem kosza kwiatowego. W niektórych pomieszczeniach znajdowały się piece berlińskie z białych kafli, a w hallu kominek.

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Gerłowska K., Dwór Sławin, Lublin 1987, archiwum WUOZ, sygn. 2590.
Malarz A., Pawelczyk B., Simiński T., Wrona P., Inwentaryzacja architektoniczna dworu Krychowskich, Lublin, ulica Agronomiczna 5, Lublin 2000, archiwum WUOZ, sygn. 21818.
Sikora-Terlecka A., Zespół dworsko-parkowy Sławin, Lublin 1999, archiwum WUOZ, sygn. 4015.
Sikora-Terlecka A., Ogrodzenie w zespole dworsko-parkowym Sławin z piwnicami, Lublin 1999, archiwum WUOZ, sygn. 4019.

Powiązane artykuły

Zdjęcia

Historie mówione

Słowa kluczowe