Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Bełżyce – architektura drewniana

Najstarsza wzmianka o osadzie Bełżyce znajduje się w dokumencie z 1349 roku, w którym król Kazimierz Wielki, na wniosek ówczesnego właściciela wsi – Rafała z Tarnowa herbu Leliwa, przeniósł ją z prawa polskiego na niemieckie.

 

Spis treści

[RozwińZwiń]

Prawa miejskieBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Miasto Bełżyce lokowane na prawie magdeburskim założyli w 1417 roku Jan z Tarnowa i jego brat Spytek, jednak pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą już z 1349 roku. Lokacja przy trakcie Sandomierz–Lublin w znacznym stopniu wpłynęła na rozwój miasteczka, które już w 1446 roku stało się miejscem zjazdu szlachty w celu wybrania króla – Kazimierza Jagiellończyka.
W 1869 roku miasto straciło prawa, odzyskało je dopiero w 1958 roku.

Domy podcienioweBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Dawna zabudowa miejscowości uległa zniszczeniu w pożarze z 1822 roku. W odbudowanym rynku prawdopodobnie przeważała drewniana architektura podcieniowa. Przykładowy obiekt tego typu przedstawia rysunek J. Andrzejewskiego publikowany w 1905 roku w „Wiśle”. W tym czasopiśmie z roku 1896 zamieszczono rysunek innego zabytku drewnianej architektury – bramy dawnego zajazdu.
W 1860 roku Bełżyce liczyły 115 domów drewnianych [za: E. Przesmycka, Lubelszczyzna. Wielokulturowość osadnictwa, budownictwa i architektury, tabela s. 61–62].



Opracowanie: Paulina Kowalczyk

 

Tekst powstał w ramach projektu „Architektura drewniana miasteczek Lubelszczyzny” realizowanego przez Stowarzyszenie Panorama Kultur, dzięki wsparciu finansowemu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

LiteraturaBezpośredni odnośnik do tego akapituWróć do spisu treściWróć do spisu treści

Górak J., Podcieniowa zabudowa miasteczek Lubelszczyzny, Zamość 1996.
Przesmycka E., Lubelszczyzna. Wielokulturowość osadnictwa, budownictwa i architektury, Lublin 2008.

 

Zdjęcia

Uroczystości z okazji 500-lecia nadania praw miejskich Bełżycom
Uroczystości z okazji 500-lecia nadania praw miejskich Bełżycom
Uczniowie szkoły podstawowej w Bełżycach
Uczniowie szkoły podstawowej w Bełżycach

Inne materiały

Słowa kluczowe