Przekazanie medalu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Marii i Stanisława Jabłońskich do Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”
Podczas Zjazdu Lublinerów w lipcu 2023 roku został przekazany do Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” medal oraz dyplom Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Marii i Stanisława Jabłońskich, które przekazała wnuczka Sprawiedliwych Janina Żak-Krasucki.
Ceremonia przekazania medalu i dyplomu
Janina Żak-Krasucki wraz z siostrą Haliną Koryl przekazały na ręce Tomasza Pietrasiewicza, dyrektora Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”, medal i dyplom Sprawiedliwych wśród Narodów Świata należący do ich dziadków – Marii i Stanisławowa Jabłońskich.
Odznaczenie to zostało przyznane Państwu Jabłońskim w 2019 r., a wręczone ich potomkom podczas ceremonii w Muzeum POLIN w 2022 r.
Ceremonia przekazania odbyła się w ramach Zjazdu Lublinerów w 2023.
Spotkanie wspomnieniowe
Podczas spotkania wspomnieniowego potomkowie rodziny Jabłońskich opowiedzieli o losach swoich Dziadków oraz o historii przyjaźni z Ocaloną Rose Lipszyc.
Wśród gości spotkania znaleźli się m.in. członkowie rodziny Ocalonej Rose Lipszyc z Kanady, USA i Izraela: Judy Joseph, Ruth Joseph, Dany Admon, a także Barbara Budziłowicz – nauczycielka z Zespołu Szkół Techniki Rolniczej im. W. Witosa w Piotrowicach zaangażowana w lokalne działania upamiętniające Sprawiedliwych i ofiar Zagłady.
Historia udzielania pomocy
W czasie II wojny światowej Stanisław i Maria Jabłońscy prowadzili gospodarstwo we wsi Nowiny k. Krężnicy Jarej. Pewnego dnia przyszła do nich Rózia Handelsman – znajoma żydowska dziewczynka, której udało się uciec z transportu do obozu zagłady. Stanisław przekazał jej oraz jej ciotce metryki chrztu swoich córek. Na podstawie fałszywych dokumentów obie kobiety wyjechały na roboty przymusowe do Niemiec jako Polki. Do końca wojny Jabłońscy utrzymywali kontakt korespondencyjny z rzekomymi córkami, dzięki czemu udało im się ukryć prawdziwą tożsamość i doczekać wyzwolenia.
W 2019 roku na wniosek Rose Lipszyc (z d. Rózia Handelsman) Instytut Yad Vashem w Jerozolimie przyznał pośmiertnie tytuł Sprawiedliwych wśród Narodów Świata Marii i Stanisławowi Jabłońskim.
Działania Ośrodka wokół tematu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata
Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” od 2000 roku w swoich działaniach artystyczno-edukacyjno-dokumentacyjnych podejmuje temat Sprawiedliwych w kontekście relacji polsko-żydowskich w czasie II wojny światowej oraz lokalnej pamięci.
