Jedna Brama – Dwa Święta
to projekt o charakterze edukacyjno-artystycznym przeznaczony dla uczniów szkoły podstawowej, odnoszący się do wielokulturowej historii Lublina. Główną osią tego działania są dwa święta: żydowska Chanuka i chrześcijańskie Boże Narodzenie. Nawiązując do symboliki Bramy Grodzkiej jako miejsca spotkań dwóch religii chcemy pokazać, że te dwa święta przez stulecia łączyły ludzi.
Wpisy ze słowem kluczowym "Program: "Brama Pamięci""
Tegoroczna edycja projektu koncentrowała się na zaangażowaniu uczniów z Lublina i z Izraela w przygotowanie materiałów dotyczących celebrowanych przez nich świąt: Polacy przygotowali materiały na temat Bożego Narodzenia, Izraelczycy – Chanuki.
Uczniowie z Polski i Izraela przekazywali sobie nawzajem wiedzę ucząc się współpracy z przedstawicielami innej kultury i religii, budowali postawę otwartości i dowiadywali się czegoś więcej na temat własnej tożsamości. Efekty ich pracy zostały zaprezentowane w internecie oraz w postaci książeczki artystycznej. Przy projekcie pomagali wolontariusze EVS z Izraela i Ukrainy.
This edition of the project is based on involving pupils from Lublin and Israel in preparation of materials regarding a holiday that is celebrated by them: Polish pupils will prepare materials about Christmas and Israelis – about Hanukkah. Pupils from Poland and Israel will convey knowledge to each other and thus learn how to cooperate with representatives of different culture and religion, build an attitude of openness and getting to know their own identity better. Results of their common work will be presented in the Internet and as an art book. The project is realized with the support of EVS volunteers from Israel and Ukraine.
W dniu 16 marca 2017 roku Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” oraz Prezydent Miasta Lublin dr Krzysztof Żuk przygotowali obchody 75. rocznicy likwidacji getta na Podzamczu w Lublinie organizowane w ramach 75. rocznicy "Aktion Reinhardt" i Zagłady Żydów Polskich dokonanych przez niemiecką III Rzeszę.
Celem projektu była rewitalizacja miejsca pamięci Umschlagplatz, skąd w czasie II wojny światowej wywieziono do obozu zagłady w Bełżcu 28 tysięcy mężczyzn, kobiet i dzieci - żydowskich mieszkańców miasta.
70. ROCZNICA LIKWIDACJI LUBELSKIEGO GETTA
W nocy z 16 na 17 marca 1942 roku rozpoczęła się likwidacja getta na lubelskim Podzamczu. Wówczas odszedł pierwszy, liczący 1,4 tys. osób transport do obozu zagłady w Bełżcu. Do połowy kwietnia 1942 roku wysłano tam około 28 tys. Żydów. Datę 16 marca uznaje się za początek akcji Reinhardt – zagłady Żydów w Generalnym Gubernatorstwie.
16 marca 2012 roku, w ramach 70. rocznicy likwidacji getta na Podzamczu, odbyło się zorganizowane przez Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” Misterium Światła i Ciemności. Przez cały dzień na Placu Zamkowym odczytywane były nazwiska mieszkańców getta w oparciu o zachowaną listę 4500 nazwisk. Kulminacja nastąpiła w chwili, kiedy na krótki czas wygaszone zostały światła na terenie nieistniejącej dzielnicy żydowskiej.
Latarnia Pamięci – „wieczna lampka” została zapalona jesienią 2004 roku.
60. rocznica rozpoczęcia likwidacji lubelskiego getta na Podzamczu
W nocy z 16 na 17 marca 1942 roku rozpoczęła się likwidacja getta na lubelskim Podzamczu. Wówczas odszedł pierwszy, liczący 1,4 tys. osób transport do obozu zagłady w Bełżcu. Do połowy kwietnia 1942 roku wysłano tam około 28 tys. Żydów. Datę 16 marca uznaje się za początek akcji Reinhardt – zagłady Żydów w Generalnym Gubernatorstwie.
W marcu 2002 roku, w 60. rocznicę początku likwidacji lubelskiego getta Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” zorganizował po raz pierwszy Misterium Światła i Ciemności. Wydarzenie było połączone z projektem „Listy do Getta".
Misterium "Poemat o miejscu" zaprezentowane podczas II Kongresu Kultury Chrześcijańskiej odbywającego się w Lublinie we wrześniu 2004 roku.
Przedsięwzięcie Misterium "Poemat o Miejscu" było kolejną, podjętą przez Ośrodek “Brama Grodzka - Teatr NN” próbą tworzenia języka artystycznego z wykorzystaniem zastanej przestrzeni miasta oraz istniejącej infrastruktury i możliwości technicznych jakie ona niesie.
Obóz koncentracyjny na Majdanku jest miejscem, które już na zawsze będzie kojarzone ze złem i Apokalipsą. Zginęło tu około 80 tysięcy więźniów, w tym 70 tysięcy Żydów. Mijają lata i wciąż zadajemy sobie pytanie, jak o tym wszystkim pamiętać? Jaką formę uczestnictwa w działaniach na rzecz Pamięci możemy zaproponować młodym osobom, żeby spotkanie z tamtymi dramatycznymi zdarzeniami było dla nich ważnym i głębokim przeżyciem?
Szukając odpowiedzi na te pytania, Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” zrealizował w roku 2000 na Majdanku jedno ze swoich pierwszych Misteriów Pamięci – „Dzień Pięciu Modlitw”.
Lublin był kiedyś częścią wielokulturowego pogranicza leżącego między Wschodem i Zachodem. Przez setki lat w mieście żyły obok siebie dwie duże społeczności: polska i żydowska. II wojna światowa zniszczyła ten świat. We 2000 roku w ramach I Kongresu Kultury Chrześcijańskiej Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" zorganizował Misterium Pamięci „Jedna Ziemia – Dwie Świątynie”. W swojej wymowie nawiązywało ono do historii miejsca, w którym znajduje się Brama Grodzka -siedziba Ośrodka oraz do symbolicznej topografii przestrzeni wokół Bramy.
W dniu 29 listopada 2017 roku w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” odbyła się promocja książki Idy Gliksztejn Pamiętnik z czasów wojny. Lublin, wrzesień 1939 – styczeń 1943
.
W spotkaniu wzięli udział dr hab. Adam Kopciowski z Zakładu Kultury i Historii Żydów UMCS oraz mgr Jakub Chmielewski z Państwowego Muzeum na Majdanku.
Projekt wydawniczy Ida Gliksztejn „Pamiętnik z czasów wojny. Lublin, wrzesień 1939 – styczeń 1943” to krytyczne wydanie drukiem pamiętnika z okresu Zagłady w Lublinie. Pamiętnik obejmuje lata 1939-1942 i opisuje przeżycia autorki od momentu wybuchu II wojny światowej, poprzez uwięzienie w lubelskich gettach i początek ukrywania się wraz z córką po tzw. “aryjskiej” stronie. Pamiętnik Idy Gliksztejn jest unikalnym dokumentem czasu wojny, który w niezwykle sugestywny sposób oddaje atmosferę czasów terroru na terenie Lublina. Pamiętnik ten nigdy nie został opracowany i wydany drukiem w całości. Jego rękopiśmienny oryginał znajduje się m.in. w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie.
w ramach Festiwalu "Pora Prozy"
Portal internetowy "Życie Żydów w Europie z dala od metropolii" został uhonorowany nagrodą Erasmus Euromedia Medaille
Akademia Obywatelska i Gimnazjum w Ulanowie
w ramach Festiwalu Kultury Żydowskiej, Warszawa 2-9 IX 2007
W czasie likwidacji getta na Podzamczu, w marcu 1942 roku około stu dzieci z żydowskiej ochronki przy ul. Grodzkiej 11 zostało wywiezionych samochodami ciężarowymi przez niemiecką policję bezpieczeństwa na teren nieczynnej kopalni piasku w dzielnicy Tatary, gdzie je zastrzelono. Zginęły wtedy także trzy opiekunki: Anna Taubenfeld, Chana Kuperberg i panna Rechtman, które nie chciały opuścić dzieci.
Miejsce egzekucji dzieci z ochronki i ich opiekunek jest jednym z elementów Szlaku Pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady", w ramach którego oznakowano miejsca związane z zagładą przedwojennej społeczności żydowskiej Lublina. W miejscu śmierci dzieci ustawiono dwie betonowe płyty z informacją o wydarzeniach związanych z likwidacją ochronki z ul. Grodzkiej 11.
W 78. rocznicę likwidacji ochronki ze względów na sytuację epidemiczną Covid-19 Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN" zaprosił mieszkańców i mieszkanki Lublina do upamiętnienia niewinnych ofiar Zagłady indywidualnie, a wydarzenie zostało przeniesione w przestrzeń Internetu.
Dzień Pamięci o Holokauście i przeciwdziałaniu zbrodniom przeciwko ludzkości został ustanowiony w 2004 r. i jest obchodzony w rocznicę wybuchu powstania w getcie warszawskim. W 2005 roku Ośrodek "Brama Grodzka - Teatr NN" zainicjował projekt "Listy do Henia". Jednym z jego elementów jest wysyłanie przez młodzież listów do Henia Żytomirskiego, żydowskiego 10-latka, który zginął prawdopodobnie w obozie koncentracyjnym na Majdanku.
W 2020 roku, w związku z panującą pandemią COVID-19 wydarzenia zostały przeniesione w przestrzeń Internetu.
Premierowy pokaz najnowszej produkcji Wajda Studio - dokumentu Jana Borowca „Szklane negatywy” rozwijanego w ramach kursu DOK PRO w Wajda School oraz Archidoc w La Fémis- odbył się 1 czerwca o 2020 roku w ramach Konkursu Polskiego Krakowskiego Festiwalu Filmowego.
Dokument poświęcony jest niezwykłej kolekcji zdjęć odnalezionej przypadkiem w Lublinie w 2010 roku.