Projekt STADSLAB (13.12.2007)
W czwartek 13 grudnia 2007 roku odbyło się podsumowanie pierwszej części projektu STADSLAB. Po konferencji prasowej w Ratuszu uczestnicy przeszli do Trybunału Koronnego, gdzie miała miejsce oficjalna prezentacja projektu z udziałem przedstawicieli Urzędu Miasta Lublin i przedstawicieli Tilburga. O godzinie 17. w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” odbyła się otwarta prezentacja w ramach Forum Kultury Przestrzeni.
OCZEKIWANIA MIASTA:
Oczekiwania władz miasta dotyczą nie tyle gotowych propozycji zmian w Lublinie, ile raczej konfrontacji z obrazem naszego miasta „z zewnątrz”, z kryteriami rozwoju stosowanymi w Holandii i innych krajach europejskich. Ważne jest też praktyczne zetknięcie z metodami prac planistycznych i projektowych stosowanymi w innych krajach europejskich, zwłaszcza w okresie znaczących zmian metodologicznych wywołanych presją cywilizacyjną XXI wieku. Prezentacja projektu STADSLAB pokaże, jak Lublin może być postrzegany w Europie i stanowić będzie inspirujący wkład do dyskusji o dalszym rozwoju miasta.
PRZEBIEG I CELE STADSLAB:
Projekt składa się z dwóch semestralnych etapów. Pierwszy z nich obejmował m.in. cztery tygodniowe sesje, z których ostatnia – grudniowa – zakończy się czwartkową prezentacją. Była ona skierowana do doświadczonych (min. pięć lat praktyki) architektów i urbanistów zajmujących się planowaniem miast. Wspólnie z lubelskimi architektami i planistami przestrzennymi stworzyli oni cztery zespoły tematyczne obejmujące cztery zagadnienia:
– morfologię, czyli strukturę funkcjonalno-przestrzenną miasta z uwzględnieniem aspektów ekonomicznych;
– obszary zieleni jako narzędzie kształtowania i podnoszenia walorów estetycznych i jakości życia w mieście;
– infrastrukturę techniczną, a zwłaszcza układ obsługi komunikacyjnej i zintegrowany system komunikacji publicznej;
– sugestie dotyczące kierunków budowania oferty kulturalnej.
Oraz cztery obszary Lublina wybrane ze względu na duże prawdopodobieństwo ich znacznych przekształceń w perspektywie kilkunastu lat:
Okolice doliny Bystrzycy od al. Jana Pawła II do ul. Rusałka (m.in. tereny przemysłowe, dworzec PKP, park Ludowy, stadiony).
Okolice al. Spółdzielczości Pracy i Elizówki.
Tereny przemysłowe we wschodniej części miasta (dawny Ursus, tereny w obrębie Specjalnej Strefy Ekonomicznej, PKP).
Tereny przemysłowe i wojskowe miedzy ul. Diamentową, Kruczkowskiego i Krochmalną.
Dobre plany i wizje rozwoju nie dotyczą tylko stanu obecnego czy doraźnych potrzeb inwestycyjnych miasta, lecz uwzględniają nowoczesne trendy i tendencje w kształtowaniu przestrzeni miejskich. Obejmuje to również przewidywaną wymianę funkcji w już istniejących oraz potencjalnych obszarach zdegradowanych. Do takich trendów i zmian należą np.
– otwieranie miast na doliny rzek poprzez tworzenie przestrzeni publicznych przyjaznych mieszkańcom;
– przeobrażenia sfery gospodarczej w kierunku nowoczesnych technologii (które wymagają mniej miejsca i emitują mniej zanieczyszczeń niż klasyczny przemysł);
– efektywniejsze zagospodarowanie terenów kolejowych (zwłaszcza tych zlokalizowanych w centrum);
– myślenie o przeobrażeniach przestrzeni miast w kategoriach zmian wieloetapowych, a nie jednorazowych;
– racjonalne wykorzystywanie przestrzeni już zabudowanej (poprzez podnoszenie jej standardów technicznych i estetycznych, oraz ewentualną zmianę dotychczasowej funkcji);
– projektowanie miejskich zintegrowanych systemów komunikacji z uwzględnieniem tras rowerowych i pieszych;
– Wykorzystanie zdarzeń artystycznych do podnoszenia atrakcyjności terenów zielonych, które obecnie wymagają rewitalizacji.
Kierując się tymi przesłankami, projektanci zdiagnozowali szereg problemów, którymi zajęli się w swoich opracowaniach. Dotyczą one m.in. pojawienia się nowych terenów rozwojowych wokół węzłów komunikacyjnych na obwodnicy miejskiej, czy przypisaniu nowych funkcji obszarom poprzemysłowym, które już są lub być może pojawią się w Lublinie i zaplanowaniu ich według zasad nowoczesnej urbanistyki, kładącej duży naciska na zapewnienie mieszkańcom maksymalnego komfortu.
< Zabudowania i przestrzenie pomiędzy
Przykładowe wyniki opracowań urbanistycznych terenów przemysłowych i wojskowych między ul. Diamentową, Kruczkowskiego i Krochmalną (SOUTH). Widać dbałość o „ludzką skalę” zabudowań, czytelność układu i dużą ilość przestrzeni otwartych.
^ Zabudowania i przestrzenie otwarte
Przestrzeń jako złożenie dwóch równie istotnych elementów: budynków i miejsc niezabudowanych (ulice, place, pasy zieleni).
< Od inkubatora do mieszkań
Plan przekształceń tego obszaru zaproponowany przez uczestników Stadslab zakłada dwuetapowe zmiany: najpierw inkubator przedsiębiorczości, potem mieszkaniówka.
W każdym z opracowywanych fragmentów miasta uwzględnione zostały wszystkie powyższe zagadnienia: morfologia, zieleń, komunikacja i kultura.
PODSUMOWANIE PIERWSZEJ CZĘŚCI PROJEKTU:
Opracowania te, obejmujące cały obszar Lublina oraz cztery jego fragmenty, zostały zaprezentowane w czwartek 13 grudnia 2007 roku. Najpierw odbyła się zamknięta prezentacja dla grona zaproszonych gości (przedstawiciele władz Tilburga i Lublina, oraz Fontys University i Politechniki Lubelskiej), a następnie o godz. 17.00 w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN”, na Forum Kultury Przestrzeni, jako kolejny etap otwartej debaty o przestrzeni i rozwoju Lublina.
Osobami, które przybyły do Lublina, aby uświetnić zakończenie tego etapu projektu byli: Ruud Vreeman, burmistrz Tilburga, Gerard Hauser, radny Miasta Tilburga i Marc Glaudemans, dziekan Akademii Architektury i dyrektor STADSLAB.