Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

Młodzież była przeciwna komunistom - Bożydar Rząd-Górnicki - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Pamiętam jak byliśmy chyba w kinie „Apollo”, w 1946 roku, jak było referendum. Ktoś zrzucił wtedy ulotki z góry. Mikołajczyk to były czwórki, zdaje mi się. I potem następnego dnia zrobiliśmy strajk szkolny. To było niesamowite wrażenie. Bo myśmy panowali na ulicach Lublina. Młodzież szkolna i studenci. To się szło tłumem całym i wznosiło się okrzyki, ulotki się rozrzucało. Oni biegali tam, ci ubecy i strzelali. Pamiętam, że ja uciekłem jak wprowadzili wszystkich na komendę milicji, która była na końcu...

Czytaj więcej

Strajk szkolny w 1947 r. - Olga Szymona - fragment relacji świadka historii AudioTekst

Ja już pracowałam wtedy, i nasi studenci strajkowali i nie przychodzili do nas na ćwiczenia, myśmy siedzieli tylko w miejscu pracy nic nie robiąc. Przychodził między innymi nawet mój brat, który wtedy… kim on był? Nie wiem czy on wtedy maturę robił czy co, dość, że przychodził, namawiał nas, żebyśmy też strajkowali, no a myśmy siedzieli w pracowni i czekaliśmy, co będzie dalej. To tyle pamiętam, że rzeczywiście był ten strajk.

Czytaj więcej

Strajk szkolny w 1947 r. - Zofia Wąsowicz - fragment relacji świadka historii AudioTekst

A jeszcze ten strajk był też. To wtedy zbiórka była przy Saskim Ogrodzie. Większość, nieliczni poszli do szkoły, nawet dziesięć osób nie było w szkole z mojej klasy. Zbieraliśmy się przy wejściu do Saskiego Ogrodu i tam żeśmy się ustawiali czwórkami. Ja byłam gdzieś niedaleko, jakieś dziesięć kroków od czoła tej kolumny. I nas rozpędzili przy Kościele Świętego Ducha. Dalej nam nie dali iść. Wiem, że tą czołówkę zatrzymali, ale co z nimi zrobili… Myśmy zaczęli uciekać. No jak myśmy...

Czytaj więcej

Protesty młodzieży i strajki szkolne w 1947 roku - Bodgan Pyrz - fragment relacji świadka historii Tekst

Protesty młodzieży i strajki szkolne w 1947 roku [W 1947 roku] były wybory i strajki [szkolne] bardziej łączyło się z wyborami. Wtedy czwórka była PSL-owska, to był PSL Mikołajczyka. Pamiętam, że te czwórki to chyba starsi koledzy nam dawali, a my lataliśmy z tym jak kot z pęcherzem i rozdawaliśmy. Po latach dowiedziałem się, że to były strajki szkolne, ale myśmy ganiali nie wiedząc, kto nas goni. Owszem, mówiło się tak: „Z przodu łata, z tyłu łata. To jest właśnie...

Czytaj więcej

Strajk młodzieży szkolnej i studentów w Lublinie w 1947 roku - Celina Chrzanowska - fragment relacji świadka historii Tekst

Pamiętam ten moment dlatego, że myśmy mieli nad Europą na górze takie miejsce, teraz to się nazywa harcówka, a myśmy to nazywali jaskółką, tam są takie okienka na samej górze, i stamtądśmy obserwowali młodzież na placu Litewskim, jak były właśnie te zamieszki. I pamiętam, że byli polewani takimi sikawkami, to to zapamiętałam. No później jeszcze była taka sytuacja, bo wtedy szkoła krawiecka mieściła się na ulicy 22-go Lipca, teraz na Spokojnej, że z koleżanką szłyśmy do szkoły, we trzy chyba,...

Czytaj więcej

Strajk młodzieży szkolnej i studentów w 1947 roku - Maria Bawolska - fragment relacji świadka historii Tekst

Ja zdałam tą dużą maturę w 47 roku, [i w Lublinie, w tym samym roku doszło właśnie do takich wystąpień, protestów młodzieży studenckiej i uczniowskiej]. To był 47 rok? To była, ale to była zima chyba i od czego to się zaczęło, to ja nie wiem. Właściwie to myśmy chyba nie bardzo w tej mojej [klasie], może starsi koledzy, starsze klasy, ale ja teraz niedawno rozmawiałam z jednych moim żyjących kolegów, to on też nie bardzo pamięta od czego to...

Czytaj więcej