Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

Dzięki papieżowi mamy też to, co jest dzisiaj - Ryszard Bujalski - fragment relacji świadka historii WideoTekst

17. Dzięki papieżowi mamy też to, co jest dzisiaj To było szczęście. Było widać, że zaczyna się odnowa, a władza zaczyna być coraz potulniejsza. Bo rozliczano kiedyś tych, którzy chodzą do kościoła. Na przykład jednemu z pracowników w Krasnymstawie zrobiono duże zdjęcie, jak był w kościele, i wywieszono na balkonie, aby pokazać, że on nie powinien chodzić. A tu okazuje się, że papież przyjeżdża, odprawia mszę publicznie, i jest tak dużo narodu. Że słuchają jego słów. On pobudził trochę odwagę...

Czytaj więcej

Wizyta Jana Pawła II w Lublinie - Władysława Pielach - fragment relacji świadka historii Tekst

Mam bardzo mile wspomnienia. Wszyscy się szykowaliśmy do tej uroczystości, od samego rana szliśmy by zająć miejsce i być blisko Papieża. Czekaliśmy z utęsknieniem i byliśmy bardzo zadowoleni. Tłumy ludzi, było bardzo trudno się przecisnąć. Odczułam, że coś się u nas zmieni na lepiej, że wie w jakim ten kraj jest stanie. Na pewno Papież nam jakoś pomoże.I w to wierzyłam, że się to zmieni.

Czytaj więcej

Pielgrzymka Jana Pawła II do Polski - Marian Malarz - fragment relacji świadka historii AudioTekst

Byłem [na spotkaniu z papieżem Janem Pawłem II], gdy przyjechał pierwszy raz do Warszawy, gdzie wygłosił homilię. Czuło się, że coś się nadzwyczajnego dzieje. Nawet milicjanci byli jacyś bardziej łagodni, czuło się taką wspólną rodzinę, do której przyjeżdża ojciec. To były niezapomniane chwile. Pamiętam przemówienie papieża, które odbyło się na [obecnym] placu Piłsudskiego; ale ci, którzy oglądali [je] w telewizji, to oni nie pokazywali zbyt dużo papieża. Pokazywali jedną siostrzyczkę, drugą, nie pokazywali tłumów, które były, bo im nie zależało...

Czytaj więcej

Wolność - Alfred Marek Wierzbicki - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Jak zdefiniować wolność… Wolność to jest istotna właściwość człowieka, przede wszystkim wolny jest człowiek, wolni są ludzie. Cała trudność polega na tym, kiedy ludzie są razem, żeby byli wolni. Ale co to znaczy wolność? Szanować drugiego, szanować jego wolność i szanować swoją własną wolność. Ale wolności nikt nie daje człowiekowi. Człowiek jest wolny z natury. Wolność jest charakterystyką człowieczeństwa.

Czytaj więcej

Kościół wobec przemian - Alfred Marek Wierzbicki - fragment relacji świadka historii Tekst

Wtedy od razu powstał dylemat, z którego myślę, że Kościół nie zdał dobrze egzaminu, jak uczestniczyć w życiu odnowionego społeczeństwa. Do dzisiaj uważam za rzecz skandaliczną pewną regułę, którą podał biskup Michalik, który wtedy był biskupem w Gorzowie, że katolik niech głosuje na katolika. Nie była to mądra rada hierarchy. Po pierwsze jest to sprzeczne z nauką Kościoła, ponieważ życie społeczne, życie polityczne nie jest jakąś emanacją tożsamości światopoglądowej. Życie społeczne jest szerszą rzeczywistością. Po wtóre, katolicy nie mogą popierać...

Czytaj więcej

Jesień 1989 - Alfred Marek Wierzbicki - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Wtedy nie odrywałem się od telewizji i przede wszystkim jakoś polubiłem telewizję austriacką. Ponieważ mieszkałem w takim miejscu, gdzie telewizja szwajcarska była na ogół nudna, telewizja niemiecka owszem, ale taka z dystansem, natomiast Austriacy poświęcali dużo programów publicystycznych, ale też takich wyjaśniających, objaśniających, zwłaszcza kiedy rzecz działa się w Pradze i w Budapeszcie, także widać było, że te obszary są im bardzo bliskie. Zresztą wtedy był w telewizji austriackiej, w drugim programie, świetny komentator Paul Ledvai. To był uchodźca z...

Czytaj więcej

Encyklika Centesimus annus - Alfred Marek Wierzbicki - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Encyklika „Centesimus annus” Dla mnie ważna była postawa Jana Pawła II. W 1991 roku ukazała się encyklika „Centesimus annus”, w kontekście stulecia pierwszej społecznej encykliki, czyli „Rerum novarum”. I tam jest cały rozdział: “Rok 1989”. To jest w ogóle rzecz rzadka w dokumentach oficjalnych Kościoła, że jakiś rok się komentuje. I ten rok 1989 jest właśnie skomentowany jako czas transformacji i to właśnie takiej korzystnej transformacji. Także dalszych moich wyborów encyklika „Centesimus annus” była bardzo ważną wskazówką papieską. Powiedziałbym, że...

Czytaj więcej

Doświadczenie życia w wolnym świecie - Alfred Marek Wierzbicki - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Miałem już doświadczenie życia w wolnym świecie poprzez pobyt w Szwajcarii. Nawet raz doszło do małej awantury. Jako kapelan szpitala byłem zapraszany także na spotkania dekanalne księży. Konferencja biskupów szwajcarskich po 20. latach sporu ze Stolicą Apostolską, wydała zarządzenie, że należy praktykować spowiedź indywidualną. W wielu parafiach szwajcarskich od bodajże 1967 roku zaczęto wycofywać się z praktyki spowiedzi indywidualnej. Było to po dokumencie Pawła VI, w którym jest możliwość absolucji generalnej, ale w przypadkach nadzwyczajnych. Natomiast w Szwajcarii uznano po...

Czytaj więcej

Wybór papieża Polaka był zaskoczeniem - Kazimierz Stopa - fragment relacji świadka historii Tekst

25. Wybór papieża Polaka był zaskoczeniem Byłem i stałem w pierwszym szeregu witających na Majdanku, gdy papież modlił się przy mogile prochów usypanych pod tym betonowym sarkofagiem. Widziałem ojca świętego z odległości trzech metrów, jak nas mijał. Przeżyłem, jak wielu innych, tą pamiętną wizytę, i uważam, że to było wydarzenie znaczące dla miasta, i nie tylko. [Wybór papieża], to było zaskoczenie absolutne, aczkolwiek sylwetka kardynała krakowskiego nie była tak całkiem nieznana. Mój teść, świętej pamięci Tadeusz Przystojecki, oficer powstania warszawskiego,...

Czytaj więcej

Jan Paweł II w Lublinie - Waldemar Maluga - fragment relacji świadka historii WideoTekst

W 1987 rok [miała miejsce] wizyta Jana Pawła II w Lublinie. Już nie było wątpliwości, że powinienem zrobić ten film. I rzeczywiście [go] zrobiłem. Musiałem wstać chyba o piątej rano i najpóźniej około ósmej [zjawić się] na KUL-u. Mogłem być bardzo blisko [Ojca Świętego, więc z powodu] względów bezpieczeństwa [należało przejść przez] jakieś kolejne bramki. Powstał film, który w tej chwili [znajduje się] w Narodowym Archiwum Cyfrowym. [Z tej wizyty istnieje] już więcej różnych materiałów, bo lubelska telewizja [również to]...

Czytaj więcej