Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

Najcięższe przeżycia wojenne - Alicja Savir - fragment relacji świadka historii AudioTekst

To są takie ciężkie przeżycia. Jednym z moich najcięższych w ogóle przeżyć w czasie okupacji było – to dla mnie straszne do dnia dzisiejszego – pogrzebanie mego brata. On pracował w tartaku i tam przyjechali Niemcy, żeby zabierać ludzi, mówiło się „do pracy”. Jeszcze myśmy wtedy nie wiedzieli, że zabierają do Bełżca do obozu zagłady. I on zaczął uciekać, i Niemcy go zastrzelili. To było na Nowy Rok, na drugi dzień ktoś doniósł mojemu bratu, temu starszemu, że [młodszy] tam...

Czytaj więcej

Cmentarz żydowski w Radziechowie - Alicja Savir - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Poszłam cztery lata temu, to z cmentarza w Radziechowie śladu nie ma. Tam została wybudowana dzielnica mieszkalna. Stoją same domki, dużo domków takich małych i ulice tam są wybrukowane kamieniami z cmentarza. Widać nawet czasami te nagrobki i napisy. To było dla mnie straszne przeżycie. Tam wszyscy mówili po ukraińsku. To było dla mnie coś dziwnego, przecież Radziechów, Lwów to były [polskie miasta], w Radziechowie było dużo Polaków. I tam nikt nie mówił po polsku, tylko po rosyjsku. I znalazłam...

Czytaj więcej

Losy wojenne - Alicja Savir - fragment relacji świadka historii WideoTekst

W czasie okupacji byłam w getcie we Lwowie. Później uciekliśmy z getta do małego miasteczka, do Radziechowa. Jak myśmy przyjechali do Radziechowa, to tam akurat była akcja na dzieci, to mnie zrobili o dwa lata starszą i ja musiałam się spotykać z rówieśnikami. Ja się wtedy nauczyłam milczeć, za dużo nie mówić, żeby się nie zdradzić z tym, że moje wiadomości – dwa lata gimnazjum to jest wielka różnica – [odbiegają od wiedzy reszty]. Ale ponieważ ja dużo czytałam, to...

Czytaj więcej

Przesłanie do młodych - Alicja Savir - fragment relacji świadka historii AudioTekst

Ja mam jak najlepsze wspomnienia o Polakach. Nie mogę [tego] powiedzieć o moim otoczeniu, mąż miał inne doświadczenia. Mój brat został wydany przecież, złapali go, ale jemu się udało uciec. Kolega szkolny, który był policjantem za czasów niemieckich, rozpoznał go i zadenuncjował, ale jak zaszła zmiana warty, to jemu udało się uciec. Mnie [pomagali] nieznajomi, bo to nie byli jacyś znajomi, ale nieznajomi ludzie. Ten [mężczyzna], który [dał mi klucze do kina], w ogóle mnie nie znał… Ja do dnia...

Czytaj więcej