Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Program Historia Mówiona realizowany jest w Ośrodku „Brama Grodzka – Teatr NN” od 1998 roku. Polega on na rejestrowaniu, opracowywaniu oraz upowszechnianiu relacji mówionych dotyczących Lublina i Lubelszczyzny od dwudziestolecia międzywojennego do czasów współczesnych.

Teatr NN

Polacy i Żydzi żyli w zgodzie - Genowefa Szewczyk - fragment relacji świadka historii WideoTekst

To było ważne, że Polacy z Żydami żyli w zgodzie, tyle w Izbicy było Żydów, mało było rodzin polskich, ja nie wiem, czy tam była jaka rodzina polska. Tarnogóra to była polska, ale Izbica była żydowska tylko, ale tam była zgoda. Nie było [tak], żeby była nienawiść, żeby tam, na przykład, Żyda pobili. Nie, tego nie było wcale. W zgodzie żyli, bo to byli Polacy, to byli Żydzi Polacy. Nie było nienawiści między Żydami. I oni się też kochali między...

Czytaj więcej

Dali znać, że w Tarnogórze jest amunicja, ale to była fałszywa informacja - Genowefa Szewczyk - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Dali znać, że jakaś amunicja jest w Tarnogórze. To mylne było, bo jak tam poszli ci partyzanci, pojechali, żeby tę amunicję zdobyć, tam nie było nikogo, byli dwaj Niemcy. To wycofali się, mówią tak: „Wycofamy się, dlatego że jak zabijemy tych Niemców, to co oni zrobią z Tarnogóry”. Zaraz zabiorą chłopów i wystrzelają. To się nie opłaci, żeby za dwóch Niemców tylu Polaków zginęło. I się wycofali. Nie było nic, żadnej strzelaniny, po prostu mylnie powiedzieli, że w Tarnogórze we...

Czytaj więcej

Liceum ogólnokształcące w budynku dawnego dworu - Marianna Hajduk - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Hrabia uciekł, [gdy] Niemcy [się wycofywali], bo bał się Rosjan. W dworze zostały różne narzędzia rolnicze, ci ludzie, co tam pracowali i kawał pola. [We] wrześniu i październiku, jeszcze ci robotnicy jego trochę zasiali [na tych] polach dworskich. Resztę tych pól dworskich dawali chłopom, kto chciał, zgłaszał się, [dzielili na] hektary i dawali ludziom. Mój ojciec poszedł, dostał hektar, mój mąż poszedł, [też] dostaliśmy hektar. Wyremontowali jakoś te budynki dworskie. Z boku [dworku] mieli drugi budynek murowany, parterowy, tam kuchnia...

Czytaj więcej

Wycofywanie się Niemców w 1944 roku - Marianna Hajduk - fragment relacji świadka historii WideoTekst

Front się zbliżał, [myśleliśmy, że] już będzie wyzwolenie. [Ludzie z] Zamojszczyzny uciekają, zabierają konie, krowy, wozy, idą te całe transporty. Pamiętam, [że] jakiś koń uciekł i przybiegł do nas do obory, jakie to było szczęście. Folksdojcze wyjechali, miasto było puste. Z Hrubieszowa uciekły kobiety z dziećmi i zamieszkały w żydowskich domach, [wojsko radzieckie] zmobilizowało mężczyzn. Niemcy pocięli tory, [ciągle byli u nas], we dworze, w klinkierni. Tu jak się z Izbicy wyjeżdża, to [jest] las Dąbrowa i w tym lesie...

Czytaj więcej