Powiat hrubieszowski
Białowody
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 263 ha, należał do bar. Gustawa Grotthusa. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m. in. drewniany dwór i park. Do dziś zachował się zarówno dwór, jak i park, ale są zaniedbane.
Bokinia (Władzin)
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 100 ha, należał do rodziny Du Chateau. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. drewniany dwór, park i zabudowania gospodarcze. Do dziś zachował się dwór i część zabudowań gospodarczych.
Chyżowice
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 880 ha, należał do Edwarda Tuszowskiego.
Cichobórz
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 950 ha, należał do Kazimierza Pohoreckiego.
Czumów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 323 ha, należał do Władysława Pohoreckiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m. in. pałac i park. Do dziś zachował się odrestaurowany pałac, który służy jako dom weselny. W pałacu ma również siedzibę Regionalna Izba Historyczna.
Materiały z Biblioteki Multimedialnej:
Dąbrowa
Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził park dworski, dwie obory i drewniana stodoła. Do dziś zachował się park i trzy budynki gospodarcze, obiekt jest opuszczony i niszczeje.
Dołhobyczów (Mołczany)
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 1140 ha, należał do hr. Zbigniewa Walewskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził pałac, dwie oficyny, oranżeria, rządcówka, stajnia z wozownią, spichlerz, park i trzy aleje dojazdowe. Do dziś zachowały się niszczejące budynki majątku, w tym pałac, dwie oficyny, oranżeria, spichlerz, stajnia oraz zaniedbany park o powierzchni 12,5 ha. Kompleks jest wystawiony na sprzedaż, wymaga remontu.
Materiały z Biblioteki Multimedialnej:
Dziekanów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 131 ha, należał do bar. Gustawa Grotthusa. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. pałac, drewniana rządcówka i drewniana kuźnia. Do dziś zachowały się oba budynki, są odnowione, a rządcówka jest zamieszkana.
Gołębie (Hołubie)
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 639 ha, należał do Władysława Świeżawskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. pałac, park, chlewnia i magazyn. Do dziś zachował się pałac, który jest w dobrym stanie, park zaniedbany, chlewnia i magazyn niszczeją, obiekt jest własnością prywatną.
Gozdów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 446 ha, należał do Anny Gerlicz. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór i park. Do dziś zachował się dwór, który jest zamieszkały.
Gródek Nadbużny
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 248 ha należał do Wacława Łobaczewskiego.
Honiatycze
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 562 ha, należał do Zygmunta Rulikowskiego.
Honiatyczki
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 383 ha, należał do Zygmunta Rulikowskiego.
Horodło (kopiec)
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 306 ha, należał do Leona Wierzbickiego. Znajduje się tu usypany przez ludność w 1861 r. kopiec Unii Horodelskiej, który jest pamiątką podpisania unii polsko-litewskiej.
Horoszczyce
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 354 ha, należał do Stefana Świeżawskiego.
Hrebenne
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 341 ha, należał do Wincentego Chrzanowskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór i park. Do dziś zachował się zaniedbany park i dwór, w którym mieści się szkoła.
Hrubieszów (ul. 3 Maja 17)
Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dworek z ogrodem Do dziś zachował się odnowiony dworek, w którym mieści się Zakład Opieki Zdrowotnej.
Hrubieszów (dworek klasycystyczny)
Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dworek. Do dziś zachował się odnowiony dworek stanowiący własność prywatną.
Hrubieszów (dwór Du Chateau)
W dwudziestoleciu międzywojennym właścicielami majątku byli Juliusz i Maria Du Chateau. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór, ogród i dwie oficyny. Do dziś zachował się dwór, w którym mieści się Muzeum im. ks. Stanisława Staszica w Hrubieszowie. Do dworu przylega ogród z dziedzińcem.
Husynne
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 885 ha, należał do Marii Gutowskiej.
Jarosławiec
Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodziła m.in. rządcówka, trzy budynki gospodarcze i park. Do dziś zachowała się rządcówka i park. Obiekt jest własnością rodziny Panasów.
Kadłubiska
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 315 ha, należał do Tadeusza Świerzawskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. park dworski, który częściowo zachował się do dziś, rośnie w nim kilka pomnikowych drzew.
Kopyłów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 616 ha, należał do Wincentego Chrzanowskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór, park dworski, dwie chlewnie, obora i stodoła. Do dziś zachował się częściowo park i opuszczone zabudowania gospodarcze.
Kosmów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 313 ha, należał do Antoniego Stormki.
Kozdawy
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 378 ha, należał do Władysława Pohoreckiego.
Kryłów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 477 ha, należał do Romana Horodyńskiego i Władysława Horodyńskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. pałac i park pałacowy. Do dziś zachowały się fragmenty parku oraz neogotycka brama pałacowa z domkiem odźwiernego.
Leopoldów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 313 ha, należał do Józefa Wydżgi.
Liski Waręskie
Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. park dworski, który w późniejszym okresie został rozparcelowany.
Łotoszyny
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 111 ha, należał do Kazimierza Pohoreckiego.
Masłomęcz
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 552 ha, należał do Gabriela Rulikowskiego. W Masłomęczu Znajduje się zrekonstruowana chata gotów, organizowane są Jarmarki Archeologiczne.
Małków
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 666 ha, należał do Teresy Szaszkiewicz.
Małodiatycze
Majątek ziemski w 1930 r. liczył, należał do Romana Horodyskiego - 798 ha. i Władysława Horodyskiego - 719 ha.
Miętkie
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 610 ha, należał do Romualda Świeżawskiego.
Mircze
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 735 ha, należał do Wincentego Rulikowskiego.
Modryniec
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 877 ha, należał do Karola Milowicza.
Modryń, Mikwiczów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 893 ha, należał do Władysława Milowicza.
Moroczyn
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 411 ha, należał do Wincentego Chrzanowskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór, spichlerz i park. Do dziś zachował się zaniedbany park i ruiny dworu.
Nieledew
Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór i park. Do dziś zachowały się dwór i pozostałości parku.
Obrowiec
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 459 ha, należał do Kazimiery Kryckiej.
Oszczów
Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór, w którym mieściła się szkoła i park. Do dziś zachowały się niewielki park, dwór spłoną podczas II wojny światowej. Został odbudowany w latach 50-tych XX w. Aktualnie mieszczą się w nim Warsztaty Terapii Zajęciowej Osób Niepełnosprawnych i Dom Pomocy Społecznej.
Radostów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 332 ha, należał do Stefana Dobieckiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór, który nie zachował się do naszych czasów.
Rogalin
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 562 ha, należał do Teresy Rulikowskiej.
Roskoszówka
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 208 ha, należał do Wincentego Mackiewicza.
Stefankowice
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 1386 ha, należał do Bogdana Gałczowskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór, park, aleja lipowa i kuźnia. Do dziś zachowała się kuźnia, która jest wykorzystywana przez drużynę sportową jako szatnia, a na terenie dawnego parku mieści się boisko.
Strzyżów
Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. pałac, dwie oficyny, taras, park i dwa pawilony, z których jeden pełnił rolę kaplicy, a drugi lamusa. Do dziś zachowały się pałac, oba pawilony i oficyna. Teren i budynki należą do Cukrowni Strzyżów.
Szpikołosy
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 56 ha, należał do Józefa Bieńkiewicza.
Szychowice
Majątek ziemski należał do Władysława Rulikowskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór i park. Do dziś zachował się park, który został rozparcelowany.
Świerszczów
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 257 ha, należał do Wincentego Chrzanowskiego.
Teptiuków
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 257 ha, należał do Wincentego Chrzanowskiego.
Terebiniec Kamień
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 910 ha, należał do Anny Milowicz.
Trzeszczany
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 880 ha, należał do Jana Bielskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. pałac, oficyna, spichlerz, stajnia i park. Do dziś zachowały się pałac, spichrz, stajnia, wyremontowana oficyna i park. Zespół pałacowy jest własnością prywatną.
Turkowice
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 616 ha, należał do Antoniego Kobierzyckiego.
Uchanie
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 600 ha, należał do Romana Raciszewskiego. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór i park dworski. Do dziś zachował się częściowo park i ruiny spalonego dworu.
Materiały z Biblioteki Multimedialnej:
Werbkowice
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 349 ha, należał do Teresy Rulikowskiej. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. pałac, oficyna, rządcówka, stajnia i park. Do dziś zachował się pałac będący siedzibą Instytutu Upraw, Nawożenia i Gleboznawstwa (z Puław). Rządcówka zamieszkała, park zadbany.
Wereszyn
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 75 ha, należał do Stanisława Kukawskiego.
Wieniawka
Ostatnim właścicielem majątku był dziedzic Czułajweski. Do wybuchu II wojny światowej w skład majątku wchodził m.in. dwór i park dworski. Do dziś zachowały się jedynie park, dwór spłonął.
Witków
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 740 ha, należał do Józefa Rulikowskiego.
Wolica Podhorecka
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 164 ha, należał do Antoniego Wolskiego.
Zaręka
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 216 ha, należał do Władysława Świeżawskiego.
Żabcze
Majątek ziemski w 1930 r. liczył 291 ha, należał do Józefa Rulikowskiego.
Źródła:
Epsztein T., Górzyński S., Spis ziemian Rzeczypospolitej Polskiej w 1930 roku, województwo lubelskie, województwo lwowskie, cz. 1, Warszawa 1990.
Dwory i pałace Lubelszczyzny, red. E. Banaszkiewicz-Szykuła, Lublin 2011.
Strona internetowa Polskie dwory: http://www.dwory.cal.pl/index.php [dostęp:] 13.11.2015.
Relacje mówione świadków historii nagranych w ramach Programu Historia Mówiona Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN”.
Konsultacje naukowe: dr Andrzej Przegaliński (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie).
Fotografie i dokumenty ze zbiorów ziemian i ich rodzin.
Własne badania terenowe prowadzone podczas objazdów po majątkach na Lubelszczyźnie.
Strony internetowe gmin, powiatów, szkół, majątków.