Chcemy w tej gazecie wskrzesić i pokazać „ducha wolności”, jaki panował w Lublinie przez ostatnich 100 lat. To dzięki niemu wielu młodych ludzi tu mieszkających „miało parę” i „ciśnienie” do angażowania się w ważne sprawy, ale też realizowania swoich marzeń i zmieniania świata.

 

Chcemy w tej gazecie wskrzesić i pokazać „ducha wolności”, jaki panował w Lublinie przez ostatnich 100 lat. To dzięki niemu wielu młodych ludzi tu mieszkających „miało parę” i „ciśnienie” do angażowania się w ważne sprawy, ale też realizowania swoich marzeń i zmieniania świata.

 

Teatr NN
Śladami sztukmistrza z Lublina

Śladami sztukmistrza z Lublina

18 kwietnia 1959 roku, w sobotę, ukazał się w nowojorskim „Forwerts” pierwszy odcinek powieści Isaaca Bashevisa Singera „Sztukmistrz z Lublina” (oryginalny tytuł „Der kuncnmacher fun Lublin”). Autor uczynił jej bohaterem Jaszę Mazura, sztukmistrza pochodzącego z Lublina. Wprowadził tym samym to miasto do grona miast znanych w świecie poprzez konkretne dzieło literackie i jego bohatera. Można tu wymienić Gdańsk opisany przez Gűntera Grassa w „Blaszanym bębenku”, Drohobycz Brunona Schulza, Moskwę Michała Bułhakowa („Mistrz i Małgorzata”).

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Z wyboru solidarni

Z wyboru solidarni

Teraz, kiedy jesteśmy już po uroczystościach związanych ze stuleciem odzyskania niepodległości, warto przypomnieć, że zwieńczeniem drogi, na którą weszliśmy 11 listopada 1918 roku, było wygranie wyborów 4 czerwca 1989 r. To wtedy Polska znów stała się wolnym krajem!

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Zwycięstwo Solidarności

Zwycięstwo Solidarności

To był już schyłek PRL-u. Ciemno, depresyjnie i bez nadziei na przyszłość. Rozmowy opozycji i władzy przy Okrągłym Stole wszystko zmieniły.

 

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Urny wolności

Urny wolności

Na początku 1989 r. doszło w Polsce do obrad Okrągłego Stołu, w czasie których rozmawiała władza i opozycja. Otworzyło to drogę do wyborów 4 czerwca 1989 r. Dzięki temu, że ludzie poszli wtedy głosować, nastąpił bezkrwawy koniec komunizmu w Polsce.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

„Jedna Ziemia – Dwie Świątynie”

„Jedna Ziemia – Dwie Świątynie”

Misterium Pamięci „Jedna Ziemia – Dwie Świątynie” odbyło się 16 września 2000 roku. Miało swoje źródło w fundamentalnym pytaniu o to, w jaki sposób na ziemi, na której wymordowano miliony Żydów, możemy rozpocząć odbudowywać relacje polsko-żydowskie i co może stać się dla nich punktem oparcia.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Gabriela Narutowicza

Gabriela Narutowicza

W roku 1928, dla upamiętnienia zamordowanego pierwszego prezydenta II Rzeczypospolitej, ul. Namiestnikowska została przemianowana na ulicę Prezydenta Gabriela Narutowicza.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Smutek miasta

Smutek miasta

Po lubelskich Żydach pozostał smutek. To miejsce – z ulicami, które ocalały, i tymi, które wybudowano od nowa – jest przepełnione smutkiem.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Szlak Pamięci

Szlak Pamięci

Szlak Pamięci „Lublin. Pamięć Zagłady” został przygotowany przez Ośrodek „Brama Grodzka – Teatr NN” na przypadającą w 2017 r. siedemdziesiątą piątą rocznicę rozpoczęcia akcji „Reinhardt”. Przypomina o istnieniu w przestrzeni miasta miejsc związanych z Zagładą lubelskich Żydów.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Śmierć języka jidysz

Przed II wojną światową na ulicach lubelskiego Miasta Żydowskiego rozbrzmiewał głównie język jidysz. Do wojny językiem tym posługiwało się około dwunastu milionów europejskich Żydów. Kres jego istnienia przyniosła Zagłada – z mapy świata zniknął cały naród mówiący w tym języku.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Rozmowy z profesorem Daleczko - Tomasz Pietrasiewicz

Anna Kamieńska urodziła się w Krasnymstawie w 1920 roku. Od roku 1925 przebywała w Lublinie. Uczęszczała do Gimnazjum im. Unii Lubelskiej. Przyjaźniła się z Julią Hartwig. Do jej debiutu poetyckiego w „Płomyczku” (nr 32/1936) przyczynił się Józef Czechowicz, pracujący jako redaktor w tym piśmie.

 

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Wciąż nieodkryty Żmigród

Wciąż nieodkryty Żmigród

Obszar zwany dawniej Żmigrodem znajdował się na przedpolu Lublina, na południowym stoku wzgórza opadającego w dół doliny Bystrzycy. „Reliktem” tamtego Żmigrodu jest ulica Żmigród biorąca swój początek przy ulicy Królewskiej, obok pałacu Pociejów. Teren Żmigrodu można bardzo umownie (i z pewnym nadmiarem) zakreślić idąc od kościoła Bernardynów w dół ulicą Dolną Panny Marii, w kierunku rzeki Bystrzycy, skręcając następnie w ulicę Rusałka – biegnącą na samym dnie doliny Bystrzycy. Ulicą Rusałka dochodzimy do ulicy Zamojskiej i skręcamy w lewo. Idziemy kilkaset metrów ulicą Zamojską, dochodzimy do ulicy Misjonarskiej i wchodzimy na nią. Misjonarska okrąża wzgórze, na którym w XVIII wieku wystawiono kościół i klasztor Misjonarzy. Z ulicy Misjonarskiej wychodzimy na ulicę Prymasa Stefana Wyszyńskiego, dochodzimy do ulicy Królewskiej, z której skręcamy na lewo, w Kozią. Tą ulicą dochodzimy do miejsca, skąd wyruszyliśmy – pod kościół Bernardynów.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Wędrowiec i blaszany kogucik. Lublin z poematu

Wędrowiec i blaszany kogucik. Lublin z poematu

Najważniejszym poetyckim tekstem poświęconym Lublinowi jest niewątpliwie „Poemat o mieście Lublinie” Józefa Czechowicza, który potraktować można też jako rodzaj poetyckiego przewodnika po mieście. Akcja „Poematu” dzieje się w lipcową noc przy pełni Księżyca, kiedy do Lublina – wynurzając się jak zjawa z otaczającej miasto mgły – przybywa Wędrowiec – bohater tego utworu: „we mgle nie słychać kroków, które zbliżają wędrowca ku miastu rodzinnemu”.


Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Lublin Miłosza. „PAMIĘTAJCIE O GROBIE JÓZKA”

Lublin Miłosza. „PAMIĘTAJCIE O GROBIE JÓZKA”

„Wszystko, co związane z Lublinem, przyszło do mnie przez Czechowicza” – powiedział kiedyś Czesław Miłosz. To stwierdzenie nadaje konkretną perspektywę w naszym patrzeniu na związki Miłosza z Lublinem. Spróbujemy teraz opowiedzieć o tym.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Krakowskie Przedmieście [7] - Skład główny niezwykłego skarbu

Krakowskie Przedmieście [7] - Skład główny niezwykłego skarbu

W roku 1923 powstał w Lublinie Oddział Księgarni św. Wojciecha. Pierwszą siedzibą był budynek przy Krakowskim Przedmieściu 43, w którym księgarnia mieściła się w latach 1923-1934. Aby dotrzeć do klienta, zorganizowała kolportaż na terenie województwa przy pomocy furgonów konnych, w tym dyliżansów. Prowadziła też sprzedaż hurtową.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Lublin wielokulturowy. Polska tożsamość nie była etniczna

Lublin wielokulturowy. Polska tożsamość nie była etniczna

Pierwsze skojarzenia, odnoszące się do Lublina, to zazwyczaj: Unia Lubelska, jego położenie na Wschodzie, książka Isaaca Bashevisa Singera „Sztukmistrz z Lublina”. Wszystkie one wskazują na ważne, wielokulturowe wątki w historii miasta. Unia to wielki projekt polityczny połączenia Polski i Litwy w jeden organizm i epoka Jagiellonów, Wschód to pogranicze i bliskość prawosławia, „Sztukmistrz” to żydowscy mieszkańcy Lublina.

Tomasz Pietrasiewicz

 

Czytaj więcej

Krakowskie Przedmieście [1]

Krakowskie Przedmieście i plac Litewski były miejscami wielu historycznych zdarzeń, ale też stanowiły świadectwo tego, jak Lublin się zmieniał. 

Tomasz Pietrasiewicz 

Czytaj więcej

Pamięć – Miejsce – Obecność

Pamięć – Miejsce – Obecność

Historia Ośrodka „Brama Grodzka – Teatr NN” rozpoczęła się w 1990 roku, kiedy to grupa osób tworząca Teatr NN rozpoczęła pracę w opuszczonej ruinie, jaką wtedy była Brama Grodzka.

Tomasz Pietrasiewicz

Czytaj więcej

Miasto „pod parą”

Miasto „pod parą”

100 lat temu, w listopadzie 1918 roku, Polska odzyskała niepodległość. Patrząc z perspektywy lat mijających od tamtej chwili widzimy, że weszliśmy wtedy w jeden z najważniejszych historycznych okresów w dziejach naszego kraju. W ciągu tych 100 lat Lublin wielokrotnie zaznaczył swoją obecność w zachodzących wydarzeniach. Jest czymś niezwykle interesującym zobaczyć, jak rodziło się państwo u samych jego podstaw – w codzienności i zaangażowaniu zwykłych ludzi.

Tomasz Pietrasiewicz, dyrektor Ośrodka „Brama Grodzka -Teatr NN”

Czytaj więcej

Słowa kluczowe