Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Lublin 1918–1939

Lublin 1918–1939

Rok 1918 przyniósł tak oczekiwaną przez Polaków niepodległość. Siódmego listopada powstał w Lublinie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej, na którego czele stanął Ignacy Daszyński. Cztery dni później Ignacy Daszyński i Edward Rydz-Śmigły wyruszyli do Warszawy przekazać władzę Józefowi Piłsudskiemu. Groźna ofensywa armii rosyjskiej w 1920 roku szczęśliwie miasto ominęła i wreszcie, w burzliwym klimacie zaostrzającej się walki politycznej, rozpoczęła się budowa nowego państwa i nowego Lublina. Miasto podjęło próby kreowania swego wizerunku. W 1934 roku został wydany afisz propagandowy o Lublinie, a dwa lata później Ministerstwo Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego zatwierdziło herb Lublina (przedstawiający kozła stojącego na zielonej murawie opartego o krzew winny). Jedenastego czerwca 1939 roku odbyły się pierwsze Dni Lublina.

Czytaj więcej

Ignacy Daszyński (1866–1936)

Ignacy Daszyński (1866–1936)

Ignacy Daszyński – działacz socjalistyczny i niepodległościowy, współzałożyciel Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej, premier Tymczasowego Rządu Ludowego Rzeczypospolitej Polskiej (1918), wieloletni poseł, marszałek sejmu (1928–1930). Obok Józefa Piłsudskiego jeden z najwybitniejszych polityków lewicy niepodległościowej II Rzeczypospolitej.

Czytaj więcej

Lublin 1918 – Polska Organizacja Wojskowa

Lublin 1918 – Polska Organizacja Wojskowa

Polska Organizacja Wojskowa (POW) – tajna organizacja paramilitarna, utworzona przez Józefa Piłsudskiego w 1914 roku. Jej fundamentem stały się połączone Polskie Drużyny Strzeleckie i Związek Walki Czynnej. Celem organizacji była walka z zaborcami – początkowo z carską Rosją, od 1916 roku także z Niemcami i Austrią.

Czytaj więcej

Lublin 1918 – główne kierunki polskiej myśli politycznej na przełomie XIX i XX wieku

Lublin 1918 – główne kierunki polskiej myśli politycznej na przełomie XIX i XX wieku

Kształtująca się w II połowie XIX stulecia świadomość narodowa i klasowa coraz szerszych kręgów społeczeństwa polskiego zrodziła zapotrzebowanie na istnienie formacji politycznych różnego pokroju. Zwłaszcza w ostatnich latach XIX wieku i w okresie przed I wojną światową nastąpiła istna eksplozja życia politycznego. Wówczas właśnie ukształtowały się główne nurty ideologiczne, które od samego początku rywalizowały między sobą o wpływ na społeczeństwo oraz prowadziły zawziętą dyskusję na temat sposobu walki o niepodległość i prawa obywatelskie.

Czytaj więcej

Lublin 1918 – Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej

Lublin 1918 – Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej

Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej – znany również jako rząd Ignacego Daszyńskiego lub rząd lubelski – został utworzony w Lublinie, w nocy z 6 na 7 listopada 1918 roku. Siódmego listopada siedzibą rządu stał się pałac Lubomirskich. Tu też miało miejsce jego pierwsze posiedzenie. Dwunastego listopada Ignacy Daszyński przekazał władzę Józefowi Piłsudskiemu.

Czytaj więcej

Józef Piłsudski (1867–1935)

Józef Piłsudski (1867–1935)

Józef Klemens Piłsudski – polityk, działacz niepodległościowy, Naczelnik Państwa Polskiego (1918–1922), Wódz Naczelny Wojska Polskiego (1918), pierwszy Marszałek Polski (1920), premier Polski (1926–1928, 1930).

 

Czytaj więcej

Lublin 1795–1905

W 1795 roku Lublin dostał się pod panowanie austriackie. Miasto – teraz pograniczne i odcięte od części zaplecza – straciło na tej zmianie gospodarczo. W 1809 roku Lublin wyzwoliły wojska polskie dowodzone przez księcia Józefa Poniatowskiego i miasto włączono do Księstwa Warszawskiego, a w latach 1812–1813 utworzono tu siedzibę Departamentu i Tymczasowego Rządu Galicji. W 1815 roku, w wyniku decyzji Kongresu Wiedeńskiego, miasto znalazło się w granicach zależnego od Rosji Królestwa Polskiego. W Królestwie Lublin był obok Warszawy jednym z dwóch głównych ośrodków miejskich. W rzeczywistości jednak, po wojnach napoleońskich miasto znajdowało się w opłakanym stanie: wiele domów było zniszczonych, ulice zaniedbane, pałace, kościoły i klasztory popadły w ruinę.

 

Czytaj więcej

Lublin 1905–1918

Od 1905 roku Lublin stał się ważnym centrum kształtowania świadomości narodowej Polaków. Powstawały liczne organizacje polityczne i społeczne, rozwinęło się szkolnictwo polskie, mnożyły się demonstracje i akcje protestacyjne, których uczestnicy domagali się od okupantów swobód narodowych, a następnie niepodległości Polski. W 1915 roku, a więc rok po wybuchu I wojny światowej, w wyniku przesuwania się frontu na wschód, Lublin dostał się pod okupację austriacką. Wraz z armią austro-węgierską wkroczyły do miasta walczące u jej boku Legiony Piłsudskiego, zalążek przyszłego Wojska Polskiego. Znienawidzona przez Lublinian administracja rosyjska wycofała się na wschód.
Pod rządami Austriaków Lublin stał się centrum konspiracji niepodległościowej. Atmosfera sprzyjała spiskowcom, gdyż nowe władze nie wprowadziły zbyt surowej cenzury.
Ścierały się tu wpływy różnych stronnictw politycznych, powoli tworzyły się podwaliny przyszłej władzy państwowej.

 

Czytaj więcej

Jędrzej Moraczewski (1870–1944)

Jędrzej Moraczewski – polityk socjalistyczny i niepodległościowy, premier Rzeczypospolitej Polskiej (1918/1919), wieloletni poseł, minister, jeden z przywódców Polskiej Partii Socjalistycznej i Polskiej Partii Socjalno-Demokratycznej.

 

Czytaj więcej

Stanisław Thugutt (1873–1941)

Stanisław Thugutt – polityk, działacz ludowy i niepodległościowy, prezes Polskiego Stronnictwa Ludowego „Wyzwolenie”, minister w Rządzie Ludowym Daszyńskiego. Propagował ruch spółdzielczy, publikował prace o temetyce krajoznawczej.

 

Czytaj więcej