Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Ośrodek „Brama Grodzka - Teatr NN” w Lublinie jest samorządową instytucją kultury działającą na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego i edukacji. Jej działania nawiązują do symbolicznego i historycznego znaczenia siedziby Ośrodka - Bramy Grodzkiej, dawniej będącej przejściem pomiędzy miastem chrześcijańskim i żydowskim, jak również do położenia Lublina w miejscu spotkania kultur, tradycji i religii.

Częścią Ośrodka są Dom Słów oraz Lubelska Trasa Podziemna.

Turobin – historia miejscowości

Turobin – historia miejscowości



Turobin to jedna z najstarszych miejscowości na ziemi chełmskiej, rozwijająca się co najmniej od XII wieku jako osada targowa i obronna przy tzw. trakcie ruskim prowadzącym z Krakowa przez Zawichost do Kijowa. W dokumentach historycznych miejscowość była wzmiankowana po raz pierwszy w 1389 roku w akcie nadania przez Władysława Jagiełłę wsi królewskiej Turobin Dymitrowi z Goraja.
Obszar gminy wchodzi w skład trzech krain fizjograficznych: Roztocza Zachodniego, Padołu Zamojskiego i Wyniosłości Giełczewskiej.

Czytaj więcej

Turobin – sztetl

Turobin – sztetl



Turobin, to jedna z najstarszych miejscowości na ziemi chełmskiej, rozwijająca się co najmniej od XII wieku jako osada targowa i obronna przy tzw. trakcie ruskim, prowadzącym z Krakowa przez Zawichost do Kijowa. W dokumentach historycznych była wzmiankowana po raz pierwszy w 1389 roku, w akcie nadania przez Władysława Jagiełłę wsi królewskiej Turobin Dymitrowi z Goraja. W 1399 roku nowy właściciel Turobina wydał akt lokacji wsi na prawie magdeburskim.

Czytaj więcej

Hrubieszów – historia miasta

Hrubieszów – historia miasta

Hrubieszów jest najdalej na wschód wysuniętym miastem Polski. Jest położony nad rzeką Huczwą, w Kotlinie Hrubieszowskiej. Leży na terenie Nadbużańskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. W okolicach miasta znajdują się liczne wczesnośredniowieczne cmentarzyska, kurhany i inne odkrycia archeologiczne.
W Hrubieszowie urodził się słynny polski pisarz Bolesław Prus. Pracowali tu m.in. Stanisław Staszic, Bolesław Leśmian i prof. Wiktor Zin.

Czytaj więcej

Janów Lubelski – architektura drewniana

Janów Lubelski – architektura drewniana

Początkowo Janów znany był jako Biała. Data zmiany nazwy oraz powód nie są do końca znane. Jedna z hipotez mówi, że to sam Jan Zamoyski w 1653 roku dokonał zmiany nazwy Biała na pochodzącą od jego imienia nazwę Janów. Druga natomiast, że być może Katarzyna Zamoyska chciała uczcić urodzenie syna poprzez utworzenie nazwy miasta od jego imienia, co zostało potwierdzone w 1642 roku.

Czytaj więcej

Janów Lubelski – historia miasta

Janów Lubelski – historia miasta

Literacki Przewodnik po Lubelszczyźnie

Janów Lubelski powstał na miejscu wsi Biała w 1640 roku. Król Władysław IV 21 lipca 1640 roku podpisał w Warszawie przywilej lokacyjny. Powodem utworzenia miasta była chęć stworzenia centrum dla okolicznych dóbr Ordynacji Zamojskiej, a także rozwój gospodarki folwarczno-gospodarczej. Przez wieś Białą przechodził trakt z Turobina poprzez Malinie do Goraja oraz przez Zdziechowice do Zawichostu nad Wisłą. Już w połowie XVII wieku kupcy udający się z Zamościa do Sandomierza korzystali z drogi przez Szczebrzeszyn, Radzięcin, Kocudzę, Janów i Zaklików.
 

Czytaj więcej

Bychawa – historia miasta

Bychawa – historia miasta

Śladami Opowiadań Singera – projekt


Dzięki swym podmokłym terenom i licznej zwierzynie, okolice Bychawy od zawsze były atrakcyjne dla myśliwych, rybaków, później także dla hodowców bydła i koni. Ślady osadnictwa pojawiają się tam w okresie przedpiastowskim, jak i wczesnopiastowskim. Prawdopodobnie w XII lub XIII wieku jeden z władców dzielnicy sandomierskiej przekazał tereny wokół Bychawy nieznanemu rycerzowi. Nadane tereny rozciągały się wzdłuż rzeki w rejonie dzisiejszej Bychawki i Bychawy. Rejon wokół Bychawy rozwijał się prężnie, o czym może świadczyć budowa kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła w XII wieku i utworzenie ośrodka parafialnego. 

Okolice Bychawy charakteryzują się dosyć bogatym urzeźbieniem terenu, różnica wysokości sięga do 100 m, niewielkie rzeki płyną głęboko wciętymi dolinami, łączą się z nimi malownicze wąwozy.
 

Czytaj więcej

Bełżyce – sztetl

Bełżyce – sztetl

Śladami Opowiadań Singera - projekt

Najstarsza wzmianka o osadzie Bełżyce znajduje się w dokumencie z 1349 roku, w którym król Kazimierz Wielki, na wniosek ówczesnego właściciela wsi – Rafała z Tarnowa herbu Leliwa, przeniósł ją z prawa polskiego na niemieckie. Jako miasto, Bełżyce zostały lokowane na prawie magdeburskim w 1417 roku przez Jana Tarnowskiego. Początkowo były tzw. miastem filialnym – miały się „sądzić i rządzić na wzór Lublina”.

Niemal od samego początku miasto miało charakter wieloetniczny i wielowyznaniowy. Być może już od lat 20. XV wieku, a z całą pewnością od I połowy XVI wieku, obok ludności katolickiej i prawosławnej, w Bełżycach zaczęli osiedlać się Żydzi.

Czytaj więcej

Bełżyce – historia miasta

Bełżyce – historia miasta

Bełżyce leżą nad rzeką Krężniczanką – dopływem Bystrzycy. Miasto położone jest we wschodniej części Równiny Bełżyckiej, około 20 km na południowy-zachód od Lublina.

Czytaj więcej

Biłgoraj – sztetl

Biłgoraj – sztetl


Początek osadnictwa żydowskiego na ziemi biłgorajskiej przypada na XVI wiek. Przybyli tu wtedy Żydzi aszkenazyjscy, trudniący się przede wszystkim handlem i rzemiosłem.

Czytaj więcej

Biłgoraj – architektura drewniana

Biłgoraj – architektura drewniana

Biłgoraj został założony jako nowe miasto na tzw. surowym korzeniu. Centrum miasta stanowił kwadratowy rynek, w którego pierzejach stanęły parterowe, drewniane domy z podcieniem w szczycie – typowe dla zabudowy większości miasteczek w regionie. Drewniany był też ratusz, wokół którego postawiono kramy i stragany.

Czytaj więcej

Biłgoraj – historia miasta

Biłgoraj – historia miasta

Śladami Opowiadań Singera – projekt

Biłgoraj został założony jako prywatne miasto w 1578 roku dzięki staraniom Adama Gorajskiego. Prawa miejskie nadał mu król Stefan Batory w przywileju lokacyjnym wydanym we Lwowie 10 września 1578 roku. Po śmierci Adama Gorajskiego Biłgoraj odziedziczył po nim syn Zbigniew. W 1611 roku wystąpił on do króla Zygmunta III Wazy z prośbą o potwierdzenie przywileju lokacyjnego. Kolejnym właścicielem miasta został Teodor Gorajski. Gdy zmarł bezpotomnie, miasto objęła Teofila Rejowa, jedna z córek Zbigniewa. Po tych rządach miasto było zadłużone, wobec czego w 1693 roku właścicielka sprzedała Biłgoraj wraz z okolicznymi dobrami Stanisławowi Antoniemu Szczuce, referendarzowi koronnemu. W 1735 roku miasto znalazło się w posiadaniu Potockich. Od 1806 roku właścicielem Biłgoraja był Stanisław Nowakowski, po czym miasto przejął Walerian Płatonow. Po upadku powstania styczniowego, w 1864 roku Biłgoraj został sprzedany rządowi rosyjskiemu i stał się miastem powiatowym.

Czytaj więcej