Artykuły ze słowem kluczowym "Lubelszczyzna"

Edward Stachura przybył do Lublina na studia. Mieszkał tutaj 2 lata, waletując u kolegów w akademiku na ulicy Sławińskiego. I chociaż – jak sam twierdził – inaczej wyobrażał sobie te studia, to właśnie w Lublinie miał swoje pierwsze wieczory autorskie i w lubelskich pismach drukował wiersze. Tutaj znalazł przyjaciół i antagonistów, ale także tych, którzy jako pierwsi poznali się na jego talencie.
Mimo iż w 1960 roku opuścił KUL, jego kontakt z Lublinem i Lubelszczyzną nie został zerwany. Na łamach „Kameny” ciągle ukazywały się jego utwory, a i on sam odwiedzał tutaj znajomych i wędrował po Lubelszczyźnie.

Oto kalendarium życia i twórczości Edwarda Stachury z perspektywy lubelskiej.

Czytaj więcej

W latach 1939–1944 Lubelszczyzna była miejscem najintensywniejszych działań Państwa Podziemnego na całym okupowanym przez hitlerowców obszarze. W samym Lublinie, jako stolicy dystryktu, a równocześnie siedzibie jego władz okupacyjnych, funkcjonowały i ścierały się organizacje konspiracyjne wywodzące się z różnych opcji politycznych.

 

Czytaj więcej

Czytaj więcej

Ze względu na typy chałup i na podstawie ich wyglądu zewnętrznego Jan Górak wyróżnił regiony architektoniczne budownictwa drewnianego na obszarze Lubelszczyzny, umownie przyjmując ich nazwy:

• chałupa z podcieniem narożnym frontowym (reprezentacyjnym),
• chałupa z podcieniem narożnym w części gospodarczej,
• chałupa z wnęką w części gospodarczej (można ją nazwać włodawską).

Region biłgorajski. Typy chałup występujących tylko na obszarze powiatu biłgorajskiego i na skrawku powiatu zamojskiego.

Czytaj więcej

Przedmiotem kultu drzew nie były one same, ale to co się przez nie objawiało, co się w nich zawierało i co to drzewo oznaczało – pisał Mircea Eliade. Bogowie często wybierali sobie drzewa, w których znajdowali sobie mieszkanie, albo w których objawiali swoją moc. To właśnie ukrytym w nim bóstwom składano ofiary. Wybór drzewa na miejsce epifanii wiąże się ze znaczeniem przypisywanym poszczególnym gatunkom.

Czytaj więcej

Słońce rozpoczyna dzień, rozpraszając mroki nocy i nadając kształty rzeczom. Biblijnemu mitowi o oddzieleniu światła od ciemności przypisuje się symboliczne znaczenie oddzielenia dobra od zła. Wędrówka słońca po niebie odzwierciedla odwieczną walkę światła z mrokiem, życia ze śmiercią, i nieustanne zwycięstwo słońca, które podlega permanentnej regeneracji, zarówno w cyklu dobowym, jak i rocznym. Całodobowe symboliczne odtwarzanie kosmogonii – wyłanianie się z ciemności nocy białego dnia, jako znaku porządku kosmicznego i moralnego, możliwe stało się dzięki zwycięskiej walce światła nad ciemnością. Jego wędrówka po niebie organizowała życie ludzi w cyklu dobowym. Kalendarz chrześcijańskich świąt liturgicznych pokrywa się z kalendarzem solarnym.

Słońce w wielu religiach było uznawane za Boga lub jego epifanię. Konceptualizowano go jak oko, przez które Bóg spogląda na świat, stąd zakaz pewnych czynności (pokazywanie palcem na słońce, patrzenie prosto w słońce), ponieważ mogłyby one obrażać Stwórcę lub uruchamiać kontakt z zaświatami. Ponieważ słońce jest oknem nieba wykorzystywane było we wróżbach, głównie tych dotyczących pogody.

Czytaj więcej

Wiatr utożsamiany był z ożywczym tchnieniem, które powoduje powstanie życia zmieniając bryłę gliny w czującą istotę. Widziano w nim boską epifanię. Głównym bogiem panteonu sumeryjskiego był Enlil – Pan wietrznego podmuchu. Egipcjanie wierzyli, że wiatr północny pochodzi z gardła Amona. Grecy personifikując świat utożsamiali go ze stronami świata: Zefir – wiatr zachodni, Boreasz – północny, Notos – południowy, Apeliotes – wschodni.

W Starym Testamencie pojawianiu się Boga towarzyszyły gwałtowne podmuchy wiatru, a kiedy na górze Horeb obok Eliasza przeszedł Bóg, uderzeniem wiatru ruszył górę i rozkruszył skały. W podmuch wiatru mogły ujawniać się siły niebiańskie, ale również demoniczne, co było silnie rozpowszechnione w wierzeniach słowiańskich, stąd starano się unikać z nim kontaktu, obawiano się negatywnych skutków owiania, które przejawiały się najczęściej w postaci chorób.

Czytaj więcej

Medycyna ludowa jest dziedziną, w której racjonalne przesłanki koegzystują z myśleniem magicznym. Badacze zwracali uwagę, że terapia ludowa skupia w sobie wiedzę, wierzenia, cały pogląd na świat oraz praktyczne działania, aby zapewnić człowiekowi największe dobro, jakim jest zdrowie. Nie należy jednak badać etnomedycyny wyłącznie w kontekście mitu, bowiem tylko uwzględnienie przekonań i praktyk z zakresu medycyny ludowej w całokształcie ich wzajemnych stosunków oraz uwzględnienie tych mitologicznych wyobrażeń, które leżą u ich podstaw pozwala na określenie systemu medycznego w tradycyjnym obrazie świata, jego wyrażenie w magii leczniczej i innych tekstach kultury, traktowanie medycyny, jako jednej z form interpretacji świata i człowieka oraz odczytanie sensu rozmaitych form leczenia. Warto też zwrócić uwagę na badania Jaromira Jeszke. Analizował on dziewiętnasto- i dwudziestowieczne lecznictwo ludowe. W postaci wykresów kołowych przedstawił procentowe wykorzystanie różnego rodzaju środków leczniczych. Wyniki są następujące: roślinne – 63%; mieszane – 14%; magiczne – 10 %; zwierzęce – 7%, mineralne – 2%, ludzkie - %.

Chorobę postrzegano jako istotę żywą, coś zewnętrznego, co przychodzi i odchodzi, stąd bierze się stwierdzenie, zanotowane przez Henryka Biegeleisena, autora Lecznictwa ludu polskiego - że choroba wchodzi do ciała chorego. Nie była ona postrzegana, jako zmiany w ciele, tylko jako obcą istotę, która ingeruje w ustrój człowieka.

Czytaj więcej

Hasło jest częścią publikacji "Lubelskie. Część I - Pieśni i obrzędy doroczne" przygotowanej w 2011 r. w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej przez zespoł: Jan Adamowski, Jerzy Bartmiński, Grażyna Bączkowska, Włodzimierz Dębski , Zenon Koter, Agata Kusto, Beata Maksymiuk-Pacek, Anna Michalec, Stanisława Niebrzegowska-Bartmińska.

Czytaj więcej

Przedstawiamy listę ważnych dat z historii regionu, opracowaną w ramach akcji Nauczmy się historii Lubelszczyzny, zainicjowanej przez lubelską redakcję „Gazety Wyborczej” we współpracy z Ośrodkiem „Brama Grodzka – Teatr NN”, przedyskutowanych na forum „Gazety w Lublinie”, a ostateczne wybranych i zatwierdzonych przez prof. Janusza Droba – historyka z KUL. Efekty współpracy ukazały się w zeszytach tematycznych „Gazety Wyborczej” opracowanych przez lubelskich historyków.

 

Czytaj więcej

Ur. 25 lipca 1948 w Kamiennej Górze k. Jeleniej Góry. Ukończył szkołę średnią w Gliwicach. 1966 – 68 pracował w Kopalni Węgla Kamiennego „Miechowice” w Bytomiu, następnie w Przedsiębiorstwie Budowy Kopalni Rudy Miedzi w Lubinie, od 1978 w Przedsiębiorstwie Robót Górniczych w Łęcznej k. Lublina. Od 1980 w NSZZ „Solidarność”, w 1981 wiceprzewodniczący Zarządu Regionu Środkowo – Wschodniego; 1985 – 89 przewodniczący Tymczasowego Zarządu Regionu Środkowo – Wschodniego, od 1985/86 w Tymczasowej Komisji Koordynacyjnej, od 1986 w Krajowej komisji Wykonawczej NSZZ „Solidarność”. Od 1988 w Komitecie Obywatelskim. 1989 – 92 przewodniczący Zarządu Regionu Środkowo – Wschodniego, 1991 – 94 w Prezydium Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”. 1991 – 93 poseł NSZZ „Solidarność”. Od 1994 pracownik Banku PeKaO S.A.

Czytaj więcej